Atopowe zapalenie skóry u niemowląt

Skóra atopowa u niemowląt

Zmiany atopowe skóry u niemowląt są coraz częściej spotykaną dolegliwością. Szacuje się, że dotyka nawet 25% wszystkich dzieci. Choroba rozwija się najczęściej pomiędzy trzecim a szóstym miesiącem życia, ale w jej przebiegu wyróżnia się trzy odmiany:

• wytrysk atopowy wczesny – czyli wspomniane wyżej ujawnienie się choroby pomiędzy trzecim a szóstym miesiącem życia
• wytrysk atopowy późnego dzieciństwa – zmiany skórne pojawiają się pomiędzy trzecim a dwunastym rokiem życia i przypominają bardziej liszaje niż typowe dla AZS zmiany
• wytrysk atopowy okresu młodzieńczego – zmiany pojawiają się po dziesiątym roku życia

Atopowe zapalenie skóry przeważnie daje dosyć charakterystyczne objawy, ale zdarza się, że są one na tyle niejednoznaczne, że nawet doświadczony lekarz ma problemy ze zidentyfikowaniem choroby. Bardzo często rodzice bagatelizują problem, ponieważ zmiany skórne mogą pojawiać się i znikać na długie tygodnie, przez co czujność rodziców zostaje uśpiona.

Przyczyny atopowego zapalenia skóry u niemowląt

AZS jest najczęściej reakcją układu immunologicznego na szkodliwe – w jego mniemaniu – substancje zagrażające organizmowi. Na wskutek drażniącego działania, układ odpornościowy zaczyna produkować przeciwciała IgE. Są to białka, które biorą udział w reakcji alergicznej. Łączą się z alergenem, a skutkiem ich “walki” jest stan zapalny w organizmie, który objawia się zmianami skórnymi typowymi dla atopii. AZS może być wywołane alergenami różnego rodzaju. Objawy towarzyszą nie tylko alergiom skórnym, ale również alergiom pokarmowym, wziewnym i występują przy tych krzyżowych.

Choroba często jest uwarunkowana genetycznie. Jeżeli boryka się z nią któryś rodzic, są spore szanse, że dotknie również dziecko.

Atopowe zapalenie skóry u niemowląt: objawy

Najczęściej przy AZS skóra dziecka jest sucha, podrażniona, łuszczy się.  Na buzi malucha, w zgięciach łokci i kolan pojawiają się niewielkie, czerwone wypryski. To najbardziej popularne objawy choroby, jednakże wiele zależy od tego, w którym okresie życia się ona ujawniła.

Sprawdź: Czym jest egzema u dzieci?

Przy wytrysku atopowym wczesnym oznaki choroby pokazują się najpierw na buzi dziecka. Na policzkach pojawia się drobna wysypka, czasami są to rozległe czerwone plamki, ale mogą to być grudki, zazwyczaj suche, chociaż zdarzają się również z wysiękiem. Wysypka pojawia się także w zgięciach kolan i łokci, przeważnie symetrycznie, na obydwu kończynach. Na całym ciele może pojawić się charakterystyczna “kaszka”. To drobniutka wysypka spowodowana rogowaceniem przymieszkowym. Powodem jest gęsty łój zamykający ujście mieszków włosowych.

Zmianom skórny towarzyszy silny świąd. Ponieważ niemowlę nie umie się celowo drapać, niezaspokojona potrzeba naturalnego odruchu na świąd wywołuje u dziecka silne rozdrażnienie, wybudzanie się w nocy, brak apetytu, apatyczność.

Objawy, które towarzyszą AZS u dzieci starszych:

Wytrysk atopowy późnego dzieciństwa – zmiany skórne pojawiają się głównie w zgięciach łokci i kolan. Pocenie powoduje natychmiastowy świąd całego ciała. Charakterystyczne dla tego okresu jest pojawienie się tzw. białego dermografizmu. Polega to na ukazaniu się z kilkusekundowym opóźnieniem białej kreski na skórze, gdy zostanie ona zadrapana. Skóra zdrowego człowieka w naturalny sposób się czerwieni.

Wytrysk atopowy okresu młodzieńczego – zmiany zazwyczaj obejmują całe ciało. Pojawia się wysypka, rozległe miejsca przesuszonej, łuszczącej się skóry. Zlane czerwone plamy obejmują duże obszary skóry.

Atopowe zapalenie skóry u niemowląt: leczenie

Podstawą w leczeniu atopowego zapalenia skóry jest odpowiednia jej pielęgnacja. Kąpiele powinny być krótkie. Należy używać mydeł i żeli do kąpieli, które mają pH fizjologiczne w granicach 6. Powinny być one możliwie niedrażniące i zawierać mało alergenów. Preparaty tego typu kupuje się w aptekach. Po każdej kąpieli należy delikatnie osuszyć ciało dziecka przez przykładanie ręcznika do ciała (bez pocierania!). Następnie trzeba odpowiednio nawilżyć skórę. Nie pomoże tutaj najlepszy balsam. Konieczne jest użycie tzw. emolientów. Są to środki, który pomagają wytworzyć film lipidowy zabezpieczający barierę lipidową skóry i chroniący ją również przed nadmierną utrata wody. Smarowanie emolientem należy powtarzać co 4-5 godzin. Nie należy ich odstawiać nawet po ustąpieniu objawów.

Zobacz ofertę emolientów i porównaj ceny

Leczenie farmakologiczne wprowadza się tylko w skrajnych przypadkach choroby, wyłącznie w wyniku decyzji podjętej przez lekarza prowadzącego. Dawniej powszechne było zapisywanie pacjentom maści sterydowych, jednakże ich dłuższe stosowanie niszczy warstwę ochronną naskórka. Specjaliści obecnie coraz częściej zalecają inhibitory kalcyneuryny. Jest to grupa leków hamujących aktywność komórek immunokompetentnych. Komórki te są odpowiedzialne za procesy zapalne w organizmie człowieka.

Powszechne przy AZS jest przepisywanie leków antyhistaminowych, które pomagają pozbyć się uczucia uporczywego świądu.