Krztusiec to choroba, która często dotyka małe dzieci i wiąże się z męczącym, bolesnym kaszlem. Może być bardzo niebezpieczna dla maluszków, które nie ukończyły jeszcze pół roku. Dlaczego? Tego i innych wiadomości o krztuścu dowiesz się z naszego artykułu.
Krztusiec znany jest również pod nazwą koklusz oraz kaszel 100-dniowy. Wywołuje go bakteria Bordetella Pertussis, która potocznie jest nazywana pałeczką krztuśca.
Obok odry i ospy wietrznej, to najbardziej zaraźliwa choroba wieku dziecięcego. Przenosi się wyłącznie drogą kropelkową, a zasięg działania bakterii jest praktycznie nieograniczony. Kasłanie, kichanie, mówienie – wystarczy jedno chore dziecko w żłobku, przedszkolu czy w szkole i epidemia gotowa. Pomimo tego, że od lat stosowane są szczepienia przeciwko krztuścowi, specjaliści szacują, że zachorowalność stale wzrasta. Szczepienie na krztusiec jest obowiązkowe i bezpłatne. Szczepionka skojarzona przeciwko krztuścowi, tężcowi i błonicy, kryje się pod skrótem DiTePer lub DTPw.
Choroba najczęściej atakuje malutkie dzieci w przedziale wiekowym 0-4 lata. Jest niebezpieczna dla niemowląt, ponieważ mają one niedojrzały układ odpornościowy. Maluszki nie nabywają biernej odporności przeciw tej chorobie od matki. Ponadto u niemowląt choroba często nie ma objawu w postaci kaszlu, lecz występują groźne duszności, mogące się nawet zakończyć bezdechem. Koklusz mocno nadwyręża siły maleństwa. Pediatrzy alarmują, że u kilkutygodniowych niemowląt może doprowadzić to nawet do zgonu, dlatego konieczna jest natychmiastowa hospitalizacja maluszka, u którego zachodzi podejrzenie krztuśca.
Choroba dzieli się na trzy okresy. Dla każdego z nich inne są charakterystyczne objawy. Od chwili zarażenia do wystąpienia pierwszych z nich, mogą minąć nawet trzy tygodnie, ponieważ okres wylęgania krztuśca wynosi od 5 do 21 dni.
Okres nieżytowy: trwa on około dwóch tygodni. Objawy w tym czasie przypominają zwykłe przeziębienie, pojawia się suchy kaszel obecny zarówno w dzień, jak i w nocy, katar, stan podgorączkowy. Może wystąpić zapalenie spojówek.
Okres kaszlu napadowego: trwa on około trzech tygodni, ale może przedłużyć się nawet do trzech miesięcy. Kaszel przybiera ciężką, męczącą formę. Zaczynają działać toksyny bakteryjne, które powodują produkcję gęstego śluzu, który odrywa się podczas kasłania. Napady kaszlu są dla malucha wyczerpujące, dziecko zanosi się nim, czerwienie na twarzy, ma odruch wysuwania języka – bardzo charakterystyczny dla krztuśca. Atak kaszlu może skończyć się wymiotami, pojawieniem się wyborczyn na twarzy, pękają naczynka krwionośne w gałkach ocznych, w związku z czym są one przekrwione. Napady kaszlu zakończone są charakterystycznym “piejącym” odgłosem przy wdychaniu powietrza.
Okres zdrowienia: po zastosowaniu odpowiedniego leczenia, kaszel stopniowo ustępuje. Dopiero wtedy maluch przestaje zarażać innych.
Na powikłania najbardziej narażone są niemowlęta. Najczęściej spotyka się przejście kokluszu w zapalenie płuc lub zapalenie oskrzeli. Zdarzają się rownież częste zapalenia ucha środkowego. Do najgroźniejszych powikłań należy zapalenie mózgu i krztuścowe uszkodzenie mózgu. Nieliczne, pojedyncze przypadki krztuśca u niemowląt kończą się śmiercią i wynikają one ze zbyt długiego bagatelizowania objawów przez rodziców, dlatego też jakiekolwiek podejrzenia o tej chorobie powinny być natychmiast konsultowane z pediatrą.
Podczas leczenia choroby niezbędne jest podawanie antybiotyków, które niszczą pałeczki krztuśca. Mniejszym dzieciom są one podawane dożylnie. Kluczowe jest przyjmowanie przez dziecko dużej ilości płynów, które pomagają w rozrzedzaniu wydzieliny zalegającej w płucach. Oprócz antybiotyku lekarz może zapisać syrop, który złagodzi odruch kasłania.
Chore dziecko nie musi leżeć w łóżku. Można je nawet zabierać na spacery, lecz dbać o to, by było ubrane stosownie do pogody. W domu powinna panować odpowiednia wilgotność powietrza, ponieważ zbyt suche może dodatkowo podrażniać błony śluzowe górnych dróg oddechowych.
