5 tydzień ciąży

Piąty tydzień ciąży – który to miesiąc?

W piątym tygodniu ciąży kobieta, choć dopiero minął jej termin miesiączki bądź jeszcze na niego czeka, wchodzi już w drugi miesiąc ciąży. Nadal jest to pierwszy trymestr ciąży. Ale chociaż tydzień ten w technicznym znaczeniu jest już piątym tygodniem ciąży, wcale jednak nie oznacza to, że tyle minęło od zapłodnienia. W rzeczywistości Twoja fasolka ma zaledwie 2 tygodnie. Dlaczego więc mówi się, że to już piąty tydzień ciąży? Wyjaśniamy!

Z uwagi na niemożność dokładnego określenia momentu zapłodnienia, przyjęło się, że wliczamy do wieku ciąży również okres, który ma miejsce od dnia pierwszej miesiączki w cyklu, w którym kobieta zaszła w ciążę, do momentu faktycznego połączenia się komórek jajowej i plemnika. Cały okres przygotowań kobiecego organizmu również się do niej wlicza, czyli zarówno miesiączka, jak i dni po niej i następnie dni płodne. Chociaż gdyby chcieć to logicznie wyjaśnić, to mogłoby się okazać, że taki sposób obliczania wieku ciąży na pierwszy rzut oka nie ma zbyt wiele sensu, to jednak całość nabiera go po uświadomieniu sobie, że zarówno miesiączka jak i kilkanaście następujących po niej dni, to po prostu faza ciąży polegająca na przygotowaniu organizmu przyszłej mamy do jego roli. Bez tego powstanie nowego życia nie byłoby możliwe, a wszystkie działania układu rozrodczego w tym czasie są nastawione najpierw na odpowiednie przygotowanie się do przyjęcia zarodka, a następnie na zapłodnienie.

W czasie okresu macica pozbywa się nadmiaru błon śluzowych, która czekała na zarodek w poprzednim cyklu. Przerośnięta śluzówka jest wydalana w postaci krwawienia, które nazywane jest właśnie miesiączką. Następnie endometrium znów zaczyna narastać i intensywnie się przygotowywać na kolejny miesiąc. Następnie w ciągu kilku kolejnych dni w jajnikach dojrzewają pęcherzyki jajnikowe, spośród których wyłoni się ten jedna komórka jajowa, która zostanie uwolniona w danym cyklu. To właśnie ona zostanie zapłodniona i da początek nowemu życiu.

Kobieta o ciąży dowiaduje się właśnie zazwyczaj najwcześniej w piątym tygodniu. Pierwsze podejrzenia powstają, gdy w spodziewanym terminie nie pojawia się miesiączka. Miesiączka wywoływana jest na wskutek spadku poziomu progesteronu, który stopniowo maleje, gdy nie dojdzie do zapłodnienia. A gdy do niego dojdzie, poziom progesteronu natychmiastowo się zwiększa – jest nawet 100 razy wyższy niż przed ciążą!

Dziecko w 5 tygodniu ciąży

W pierwszych kilkunastu dniach po zapłodnieniu zarodek ulega intensywnym podziałom. Najpierw zapłodniona komórka rozrodcza dzieli się na dwie, one z kolei na cztery, na osiem, na szesnaście… i tak dalej. Na tym etapie ciąży pęcherzyk ciążowy może być już widoczny na USG. Wielkość pęcherzyka wynosi ok. 3 mm, ale z każdym dniem zauważalny jest przyrost średnio o 1 mm. Zależnie od tego, kiedy wystąpiła owulacja i implantacja, a także, ile trwają cykle, pęcherzyk na tym samym etapie ciąży u różnych kobiet będzie osiągał różne rozmiary – nie warto go więc porównywać z innymi ciężarnymi koleżankami. Przy pęcherzyku ciążowym wielkości ok. 6 mm, w jego wnętrzu na obrazie USG widoczny jest pęcherzyk żółtkowy, pełniący funkcję podtrzymania ciąży do momentu, gdy rozwinie się łożysko.

Od chwili zapłodnienia, kolejno powstające komórki tworzą tzw. listki zarodkowe. Zaczynają układać się w trzy warstwy, z których wykształcą się poszczególne organy i narządy oraz układy, takie jak układ mięśniowy czy kostny. W 5 tygodniu ciąży w zarodku rozwija się rynienka nerwowa, która będzie potem przekształcać się w pełny układ nerwowy. Powstaje ona z zewnętrznego listka zarodkowego, czyli z ektodermy.

Kształtuje się także serca oraz układ krążenia; akcja serca jest jednak niewidoczna na USG. Serduszko jest nadal maleńkie – niewiele większe od ziarenka piasku, jednakże bije już całkiem żwawo i bardzo szybko. Zaczyna rozwijać się struktura dająca podstawy przysadce mózgowej. W ten sposób rozpoczynają się procesy zwane ogólnie organogenezą, czyli tworzeniem się organów w zarodku. Jest to bardzo delikatny i ważny okres, który potrwa jeszcze kilka tygodni – zarodek jest wówczas szczególnie wrażliwy na działanie szkodliwych substancji, leków czy używek.

5 tydzień ciąży: objawy, dolegliwości i samopoczucie mamy

W piątym tygodniu ciąży niewiele kobiet wie już o swoim odmiennym stanie. Zazwyczaj są to te, które mają regularne cykle, a także świadomie starają się o dziecko. Pierwszym objawem ciąży jest brak miesiączki oraz pozytywny test ciążowy – czy to ten wykonywany w domu, z moczu, czy też laboratoryjny, z krwi. Warto umówić wizytę u ginekologa, ale dopiero na końcówkę szóstego tygodnia – wówczas na USG powinno być już sporo widać.

Na USG umów się na koniec 6 tygodnia ciąży. Na zdjęciach będzie dużo więcej widać.

W 5 tygodniu mogą występować także dodatkowe objawy ciąży, takie jak zmęczenie oraz senność. Winę za nie ponoszą szalejące w organizmie hormony. Głównym winowajcą jest wspomniany już wyżej progesteron. Zapobiega on skurczom macicy, które mogłyby uniemożliwić jajeczku zagnieżdżenie się w jednej ze ścian. Zaczyna również przygotowywać organizm przyszłej mamy do porodu i okresu po nim. Przez kilka następnych miesięcy będzie rozluźniał mięśnie i wpływał na więzadła i stawy w taki sposób, że ułatwią one dziecku przyjście na świat.

Niestety rosnący poziom progesteronu jest winowajcą, który odpowiada za wiele innych dolegliwości przyszłej mamy. Przede wszystkim zmienia się perystaltyka jelit. Cały układ pokarmowy działa na zwolnionych obrotach, rozleniwia się. Przez to może dochodzić może do zaparć i wzdęć. W piątym tygodniu ciąży, gdy poziom progesteronu szaleje, najczęściej zaczynają się pierwsze mdłości, a czasem nawet wymioty. Piersi mogą być wrażliwe i nieco nabrzmiałe. Progesteron wpływa także na pracę gruczołów łojowych. Skutkuje to pojawieniem się wyprysków, a także szybko przetłuszczającymi się włosami.

Progesteron sprawia także, że ciało przyszłej mamy zaczyna magazynować wodę, przez co pojawiają się obrzęki, które przeważnie są po prostu uciążliwe, ale zdarza się, że także i bolesne.

Plamienia w 5 tygodniu ciąży

W tym okresie może pojawić się ból podbrzusza, często wynikający z działania progesteronu. Jeśli ból jest ostry, skurczowy i towarzyszy mu plamienie, jest to podstawa do wizyty u ginekologa. Wiele kobiet obserwuje wzmożony śluz z pochwy, który będzie im towarzyszył nawet do końca ciąży.

Plamienia w piątym tygodniu najczęściej nie są oznaką niczego złego. Nie można ich jednak ignorować i koniecznie należy skonsultować je z lekarzem. Niestety w niektórych przypadkach mogą być oznaką poronienia.

Plamień w tym okresie doświadcza średnio co piąta ciężarna. Trwają kilka godzin lub nawet kilka dni.

Najczęstsze przyczyny plamień w piątym tygodniu ciąży

• Stany zapalne – na przykład na skutek infekcji (grzybica, chlamydioza, itp.)
• Polipy i nadżerki

Do prawidłowej diagnozy plamień potrzebne będzie zrobienie cytologii.

Co warto zrobić w piątym tygodniu ciąży?

Przede wszystkim warto dostosować się do tego, co mówi ciało. Należy bezwzględnie rzucić palenie, usunąć z diety alkohol i wszelkie inne używki, ale również zainteresować się tym, co ciężarne mogą jeść – niektóre pokarmy są niewskazane z uwagi na szkodliwe substancje czy ryzyko wystąpienia zakażeń bakteriami. Jeśli przyszła mama pracuje fizycznie bądź w szkodliwych warunkach, powinna pójść na zwolnienie bądź zmienić obowiązki w pracy.

W 5 miesiącu ciąży bardzo ważne przyjmowanie jest dodatkowych, wskazanych przez lekarza witamin oraz kwasu foliowego. Jest to witamina z grupy B, której nasz organizm nie umie sam wytworzyć, a która jest absolutnie niezbędna do prawidłowego rozwoju układu nerwowego maluszka. Suplementacja nim jest obowiązkowa dla każdej kobiety starającej się o dziecko. Powinna ona przyjmować dzienną dawkę równą 0,4 mg kwasu foliowego, który zapobiega bardzo poważnym wadom rozwojowym dziecka, które związane są z jego układem nerwowym. Badania potwierdzają, że witamina ta jest w stanie o 70% zredukować ryzyko występowania wad cewy nerwowej, jeśli kobieta suplementuje ją w okresie starania się o dziecko, a także w ciągu pierwszych dwunastu tygodni ciąży. Jego niedobory natomiast skutkować mogą ciężkimi uszkodzeniami dziecka, takimi jak bezmózgowe, przepukliny oponowe oraz przepukliny oponowo-rdzeniowe.

Nie należy przesadzać z jedzeniem za dwoje – waga matki w pierwszym trymestrze zwiększa się zwykle maksymalnie do 2 kg, ale może również stać w miejscu bądź nawet delikatnie się zmniejszyć w razie wymiotów. O odpowiednim dla Ciebie przyroście wagi porozmawiaj z lekarzem czy położną podczas najbliższej wizyty.

By gwałtownie nie przytyć, pamiętaj o podstawach zdrowej diety. Jedz regularnie, ale mniejsze porcje. Zapobiegnie to przede wszystkim wahaniom cukru we krwi, a także uczuciu ciężkości w żołądku oraz dolegliwościom ze strony układu pokarmowego, takim jak wzdęcia czy zaparcia, które mogą się już pojawić ze względu na działanie rosnącego poziomu progesteronu, który rozleniwia układ pokarmowy i pracę jelit.

Twoja dieta powinna być gotowa w świeże warzywa i – w nieco mniejszym stopniu – w owoce. Dostarczaj organizmowi pełnowartościowego, łatwo przyswajalnego białka, węglowodanów złożonych i nie zapominaj także o tłuszczach, które również są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jedz ryby, ale pamiętaj, że nie surowe, ponieważ mogą znajdować się w nich bakterie, które mogą zaszkodzić dziecku. Ryby dostarczą Ci kwasów omega-3 i omega-6, które pozytywnie wpłyną na rozwijającego się maluszka.

Nie zapominaj także o piciu odpowiedniej ilości płynów. Dwa litry to absolutne minimum, które powinnaś przyjąć w ciągu dnia. Unikaj czarnej kawy i mocnej herbaty. Herbarty wybieraj o jak najmniejszej zawartości teiny. Przeproś się także ze swoją zakurzoną sokowirówką i odkryj swoje ulubione smaki koktajli warzywno-owocowych.