Celiakia
“Gluten” – modne w ostatnich miesiącach słowo, którego popularność stale wzrasta. A może nie tyle “gluten” co raczej słowa “bez glutenu”. Szał na dietę bezglutenową trwa i coraz więcej osób stara się go wyłączyć ze swojej diety. Czy słusznie? W większości przypadków jest to fanaberia, która nie ma żadnych podstaw medycznych. Dla niektórych jednak życie bez glutenu to konieczność, a jego obecność w diecie grozi poważnymi konsekwencjami. Powoduje to choroba nazywana celiakią. Czym dokładnie jest ona spowodowana i jakie są jej objawy?
Celiakia: czym jest ta choroba?
Celiakia to choroba immunologiczna. Polega na nietolerancji glutenu. Czym jest gluten? To grupa białek obecnych w ziarnach pszenicy, żyta, owsa i jęczmienia. Celiakia nazywana jest również chorobą glutenową, a także alergią na gluten, co jest określeniem niepoprawnym, ponieważ alergia na te białka jest zupełnie inną jednostką chorobową.
Celiakia zazwyczaj ujawnia się w dzieciństwie. Często diagnozowana jest już u niemowląt, które silnie reagują na gluten dostarczany im w składzie pokarmu mamy lub w mleku modyfikowanym. Badania wskazują, że na chorobę glutenową zapadają częściej dziewczynki niż chłopcy.
A na czym polega dokładnie ta choroba? Gdy do organizmu wprowadzany jest gluten, w krwi chorej osoby dochodzi do gwałtownego wzrostu pewnych białek, które uszkadzają błonę śluzową jelita. Jelito jest wyściełane błoną, która zaopatrzona jest w miliony malutkich wypustek. Zwiększają one powierzchnię jelita i ich głównym zadaniem jest wchłanianie składników odżywczych. Gluten powoduje wzrost ilości białek we krwi, które niszczą te kosmyki. Gdy zaczynają one zanikać, organizm czerpie coraz mniej wartościowych składników odżywczych z przyjmowanych pokarmów, co niesie za sobą szereg negatywnych konsekwencji.
Celiakia: przyczyny
Mechanizmy odpowiadające za pojawienie się tej choroby nie są jeszcze do końca zbadane. Naukowcy podejrzewają, że ma ona podłoże genetyczne. Część badaczy skłania się również ku teorii, że jest to schorzenie autoimmunologiczne. Celiakia często uaktywnia się u osób, które przeszły poważne choroby lub u tych, których odporność jest bardzo niska.
Celiakia: objawy
Zaobserwowanie celiakii u małych dzieci jest najłatwiejsze w momencie, gdy są jeszcze karmione mlekiem. Jeżeli towarzyszą im biegunki i wzdęcia, pediatra z pewnością zaleci mamie odstawienie w pierwszej kolejności nabiału, a następnie produktów zawierających gluten. Poprawa stanu układu pokarmowego maluszka szybko da jasny obraz sytuacji.
Nieco trudniej zaobserwować chorobę u osób dorosłych. Nierzadko rozwija się ona przez wiele lat bez dawania jednoznacznych objawów. Jeśli się pojawiają, to zazwyczaj związane są z pracą układu pokarmowego. Często pojawiają się wzdęcia, bóle brzucha, zaparcia lub wręcz przeciwnie – rozwolnienia. Z czasem zaczynają się problemy ogólne ze zdrowiem, ze względu na ograniczoną przyswajalność składników odżywczych związaną z zanikiem wypustek jelitowych. Objawia się to pogorszonym samopoczuciem, ogólnym rozbiciem i zmęczeniem, brakiem apetytu, brakiem energii. Może temu towarzyszyć wypadanie włosów, łamliwe paznokcie, anemia, zanik miesiączek u kobiet. Są to objawy typowe dla wielu jednostek chorobowych, dlatego w przypadku zaobserwowania ich, warto przyjrzeć się reakcjom swojego organizmu na gluten, zwłaszcza jeśli chodzi o pracę układu pokarmowego.
Celiakia: badania
W celu zdiagnozowania choroby glutenowej należy wykonać badania mające za zadanie zmierzenie poziomu przeciwciał IgA przeciwko transglutaminazie tkankowej, czyli tTG. Wykonywana jest także diagnostyka w kierunku przeciwciał EmA i GAF. Ich obecność zazwyczaj świadczy o problemie z tolerancją glutenu.
Kolejną formą diagnozowania choroby jest ocena stanu ścian jelita. Za pomocą endoskopu lekarz ogląda wnętrze jelit i pobiera wycinek śluzówki do badania. Zanik wypustek jelitowych świadczy o ingerencji choroby.
Celiakia: leczenie
Na chorobę tę istnieje jedyna skuteczna metoda leczenia. Jest nią dieta bezglutenowa. Należy w zupełności i na zawsze wykluczyć ze swojego jadłospisu produkty zawierające gluten. Z początku jest to trudne, ale szeroka oferta produktów bezglutenowych ułatwia życie osoby chorej na celiakię.
Nie należy wracać do jedzenia glutenu nawet wtedy, gdy objawy całkowicie miną. Choroby glutenowej nie da się wyleczyć, pozostaje ona jedynie uśpiona. Ponowne spożywanie glutenu spowoduje jej natychmiastową ponowną aktywność.
Przysłowia o wiośnie. Co mówią nam ludowe mądrości?
Życzenia wielkanocne dla rodziców od wychowawcy. Czego życzyć na święta?
Zabawki z filmów i bajek, które dzieci uwielbiają – idealne prezent na Dzień Dziecka
Od kiedy przerwa wielkanocna w szkole 2024? Uczniów czeka niebawem sporo odpoczynku. Wielkanoc to dopiero początek
Quiz wielkanocny. Sprawdź, jak dużo wiesz o tych świętach. Nie będzie łatwo!
Czy w Wielką Sobotę jest post? Kiedy należy powstrzymać się od jedzenia przed Wielkanocą?
Hiperprolaktynemia [Przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie]
Jednym z najczęściej występujących zaburzeń gospodarki hormonalnej, tuż obok chorób tarczycy, jest hiperprolaktynemia. Spowodowana jest zwiększonym wydzielaniem prolaktyny przez przysadkę i choć zazwyczaj diagnozowana jest u kobiet, może dotyczyć również...
Czytaj dalej →Grzyby trujące: Jak odróżnić grzyby jadalne od trujących?
Idziemy na grzyby. Jak ustrzec się przed zatruciem? W tym roku lasy są wyjątkowo pełne grzybów i… zbieraczy. Jak podczas rywalizacji o napełnienie koszyka nie popełnić śmiertelnie niebezpiecznej pomyłki? Czy...
Czytaj dalej →Ból podbrzusza: te kilka rzeczy warto wiedzieć o bólu w dole brzucha!
Jednym z najczęściej zgłaszanych przez pacjentów objawów są dolegliwości bólowe brzucha, a w przypadku kobiet – zwłaszcza ból podbrzusza. Najczęściej kojarzony jest z menstruacją, jednak może towarzyszyć również różnego rodzaju...
Czytaj dalej →Zespół Otella czyli chorobliwa zazdrość. Przyczyny, objawy i leczenie schorzenia
Nazwa choroby – zespół Otella – pochodzi od imienia bohatera tragedii Wiliama Szekspira. Pod wpływem intrygi i plotek, stał się chorobliwie zazdrosny o swoją żonę Desdemonę. Nieustanne podejrzenia o zdradę...
Czytaj dalej →Hemoroidy po porodzie
Hemoroidy to jedna z tych rzeczy, których wystąpienia po porodzie obawiają się przyszłe mamy. Obok strachu o rozstępy, wiotką skórę na brzuchu czy nietrzymanie moczu, należą do grupy przypadłości, których kobiety boją...
Czytaj dalej →Wirus świńskiej grypy – objawy, profilaktyka, szczepienia i leczenie
Świńską grypę wywołuje wirus, na który duża część społeczeństwa nie ma odporności. Jest swego rodzaju mieszanką genetyczną, ponieważ zawiera w sobie zarówno wirusy grypy ludzkiej, jak i ptasiej oraz świń...
Czytaj dalej →Choroba Wilsona [objawy, przyczyny występowania, leczenie i rokowania]
Choroba Wilsona to rzadko występująca, ale bardzo niebezpieczna przypadłość. Czym się objawia? Kiedy można dostrzec pierwsze znamiona choroby? Jakie są przyczyny jej powstawania? Choroba Wilsona – nadmiar miedzi w organizmie...
Czytaj dalej →Wysypka bostońska u dzieci
Wysypka bostońska to choroba wywołana wirusem Coxackie A oraz B, a także wirusem ECHO. Uznawana jest za typową chorobę wieku dziecięcego, ale dotyka także osoby dorosłe. Bardzo często wysypka bostońska mylona...
Czytaj dalej →Najrzadsza grupa krwi: Grupy krwi w Polsce – od najrzadszej do najczęściej występującej
Najrzadsza grupa krwi to AB Rh (-). Szacuje się, że występuje ona u zaledwie 1% Polaków. W Polsce najczęściej występującą grupą krwi jest A Rh + (32% Polaków). Tuż za...
Czytaj dalej →Półpasiec – trudniejszy do przejścia niż ospa?
Piekąca lub szczypiąca skóra, uczucie rozbicia, wysypka podobna do ospy, ale pojawiająca się tylko po jednej stronie ciała. Tak wyglądają objawy półpaśca, wirusowej choroby, z którą koniecznie należy zgłosić się...
Czytaj dalej →Poporodowe zapalenie tarczycy [objawy, leczenie, przebieg]
Skąd się biorą problemy z tarczycą po ciąży? Jakie są objawy poporodowego zapalenia tarczycy? Ile trwa choroba i jak wygląda jej leczenie? Sprawdź! Przyczyny i objawy poporodowego zapalenia tarczycy Poporodowym...
Czytaj dalej →Kandydoza [przyczyny, objawy, leczenie]
Kandydoza, inaczej drożdżyca, to choroba powodowana przez drożdżaki z rodzaju Candida. Szacuje się, że około 21% Polaków cierpi na jedną z odmian kandydozy, a niemal każdy człowiek w swoim życiu...
Czytaj dalej →Jakie są objawy zatrucia grzybami?
Jesień to okres szalonego grzybobrania. Warto jednak przed wyjazdem do lasu dowiedzieć się, jakie są objawy zatrucia grzybami, żeby spożywanie własnoręcznie zebranych plonów, nie skończyło się w szpitalu. Jakie są...
Czytaj dalej →Gonadotropina kosmówkowa: jej poziom podpowie, czy ciąża rozwija się prawidłowo
Gonadotropina kosmówkowa to hormon oznaczany skrótem HCG. Podwyższony poziom B HCG jest pierwszym wiarygodnym badaniem wskazującym na ciążę. Hormon ten jest produkowany przez zarodek rozwijający się w macicy, a następnie przez...
Czytaj dalej →Dna moczanowa u dzieci: rzadka choroba o nietypowych objawach
Dna moczanowa inaczej nazywana artretyzmem lub podagrą znana jest lekarzom od dawna. Mimo to nadal nie wiadomo, co dokładnie powoduje jej występowanie. Dowiedz się, jakie są jej objawy oraz jak...
Czytaj dalej →Kiedy jest Dzień Ojca w 2019 roku? To już wkrótce!
Dzień Ojca, Dzień Dziecka, Dzień Matki… Sporo tych “Dni” ostatnio. Można (chociaż nie wypada) się w nich pogubić. Niestety nie udało mi się umieścić wpisu dotyczącego Dnia Matki. W tym...
Czytaj dalej →Przyjęcie zaręczynowe
Przyjęcia zaręczynowe są coraz bardziej popularne również w naszym kraju. Oczywiście moda na nie, jak i na połowę innych tradycji ślubnych przyszła do nas z zachodu. Same przyjęcia zaręczynowe nie...
Czytaj dalej →Poród rodzinny: Czy tata powinien być przy porodzie?
Czy tata powinien być przy porodzie? TAK. Na tym krótkim słowie i kropce mógłbym zakończyć wpis. Zdaję sobie jednak sprawę, że temat nie jest taki prosty. U nas także nie...
Czytaj dalej →