Jęczmień Oka w ciąży i u dziecka: Przyczyny, Objawy, Leczenie

Wyróżniamy jęczmień wewnętrzny oraz jęczmień zewnętrzny.

Pierwszy to zapalenie związane gruczołami Molla uchodzącymi do mieszków rzęs lub łojowych Zeissa. Drugi to zapalenie tzw. gruczołów Meiboma, znajdujących się w tarczkach, wewnętrznych częściach powieki, nadających jej kształt. Jęczmienie mogą być pojedyncze lub mnogie, zdarzać się jedno lub dwustronnie. Rzadko kiedy zapalenie obejmuje całą powiekę.

W przypadku nieprawidłowego funkcjonowania gruczołów, może dojść do ich pogrubienia i zablokowania odpływu, a potem do nadkażenia. W 95% przypadków przyczyną powstania tego zapalenia są bakterie z grupy gronkowców, znajdujące się na skórze przeciętnego człowieka. Jęczmień ma większą szansę rozwinąć u chorych na cukrzycę, łojotokowe zapalenie skory lub trądzik różowaty. Co ciekawe, może częściej występować u osób o jasnej karnacji skory. U dorosłych jęczmień występuje częściej, prawdopodobnie z powodu większej lepkości łoju oraz wyższego stężenia hormonów płciowych.

Jęczmień Oka: Leczenie

W przypadku wystąpienia choroby, nie musimy od razu udawać się do okulisty. Jęczmień w większości przypadków łatwo leczyć samemu – wskazane jest stosowanie kilkukrotnie w ciągu dnia ciepłych okładów na powiekę, trwających 10 – 15 minut. Specjaliści zalecają, aby okłady były suche, np. ugotowane na twardo jajko, ciepły kompres owinięty w ręcznik lub szklany pojemnik z ciepłą wodą. Nie zaleca się mokrych okładów, takich jak torebka z herbatą, gdyż mogą powodować macerację skóry, a ich temperatura dużo szybciej spada. Szczególnie niewskazane są okłady z rumianku, gdyż zwłaszcza u dzieci ma właściwości alergizujące i może powodować obrzęk powieki.

Istotnie pomóc może również delikatny masaż palcem lub czymś gładkim, co ma na celu otwarcie zamkniętych ujść gruczołów i usunięcie zawartości. Należy go przeprowadzać w kierunku do krawędzi powieki, od góry do dołu lub od dołu do góry w przypadku dolnej powieki. Warto również za pomocą odkażonej pęsety usunąć rosnącą z zakażonego mieszka rzęsę, co ułatwi odpływ zawartości. U dzieci, szczególnie małych, pomocne może być zaklejenie jałowym opatrunkiem chorego oka – nie pozwoli dziecku pocierać jęczmienia i dodatkowo nadążać oka brudnymi palcami, lub przenieść infekcji do drugiego oka. Powinno się też pamiętać o myciu własnych rąk przed i po masażach, i okładach u swojego dziecka, aby nie zarazić jęczmieniem nas samych. Miejscowo lekarz przepisać może krople lub maści z antybiotykami.

Powikłania

Nieleczony jęczmień może przeistoczyć się w gradówkę – niebolesny guzek, będący ziarniniakiem tłuszczowym, powstałym na skutek odkładania się łoju z gruczołów w tarczce oka. Duża gradówka, uciskająca na rogówkę, może ją zniekształcać i powodować astygmatyzm. W przypadku nawracających gradówek, zwłaszcza u osób starszych, występujących jednostronnie, należy zachować czujność, gdyż może sugerować to złośliwy nowotwór powieki.

Jeżeli w przeciągu 2-3 dni nie nastąpi poprawa, obrzęk rozleje się na całą powiekę, lub wystąpi gorączka, należy zgłosić się do lekarza. Obecność wysokiej gorączki, powiększenia węzłów chłonnych, mocnego podrażnienia rogówki i objawów uogólnionego zakażenia może sugerować zapalenie tkanek miękkich oczodołów i bakteriemię. W takim przypadku niezbędne jest chirurgiczne wycięcie torbieli i terapia antybiotykami, gdyż może to być stan zagrażający nawet życiu.

Jak zapobiec jęczmieniowi oka

Bardzo istotne jest, aby w trakcie zakażenia nie nosić soczewek kontaktowych, nie zakraplać płynów do oczu ani nie stosować makijażu – wbrew powszechnemu przekonaniu, nie ma twardych dowodów na to, że kosmetyki powodują chorobę, lecz mogą być zakażone i opóźniać leczenie. Ewidentnym mitem jest natomiast pocieranie jęczmienia złotą obrączką – to prawda, że złoto ma właściwości przeciwbakteryjne, natomiast nie w takiej formie, jedyne terapeutyczne działanie takich zabiegów polega na masowaniu powieki.

Jęczmień Oka u dzieci i kobiet w ciąży

W przypadku dzieci i matek w ciąży należy pamiętać o odpowiedniej profilaktyce – postępowanie nie rożni się od jęczmienia w zwykłych przypadkach, ale z racji na osłabiony układ immunologiczny zakażenia mogą występować częściej. Istotne jest odpowiednia higiena rąk, niedotykanie oczu i zakładanie soczewek kontaktowych brudnymi rękami. Należy instruować dzieci o szczególnej higienie i nie „zacieranie oczu”, aby nie dopuścić do powstania jęczmienia na oku.

[zdjęcie główne: Wikipedia]