Aby rozwój dziecka przebiegał prawidłowo, potrzebne jest prawidłowe zbilansowanie składników mineralnych i witamin. Warto zwrócić szczególną uwagę na witaminę B1, która ma niezwykle istotny wpływ na zdrowie malucha. Witamina ta pełni w organizmie bardzo wiele różnych funkcji, a jej niedobory mogą mieć poważne konsekwencje – w tym choroby występujące na tle układu nerwowego. Podpowiadamy co warto wiedzieć o witaminie B1 i jakie symptomy mogą świadczyć o jej niedoborach.
Witamina B1 – czym jest i gdzie ją znaleźć?
Witamina B1 w języku powszechnym nazywana jest także tiaminą lub aneuryną. Należy do grupy witamin rozpuszczalnych w wodzie, a wyizolowana została po raz pierwszy w 1911 roku przez Kazimierza Funka. Najpowszechniejszym źródłem tiaminy jest pożywienie. Witaminę B1 znajdziemy między innymi w produktach spożywczych, takich jak:
- mięsie
- niektórych rybach
- orzechach macademia
- kaszach
- ziemiankach
- produktach zbożowych
- roślinach strączkowych (białej fasoli lub soi)
Rola witaminy B1 w organizmie dziecka
Tiamina pełni w organizmie dziecka wiele istotnych ról. Przede wszystkim bierze ona udział w przemianach aminokwasów i węglowodanów, a także w procesach metabolicznych komórek. Witamina B1 uczestniczy również w przemianach pentoz, które prowadzą do wytwarzania nukleotydów.
Ponadto tiamina odgrywa bardzo istotną rolę w prawidłowym działaniu układu nerwowego oraz sercowo-naczyniowego. Bardzo pozytywnie wpływa także na układ immunologiczny, tym samym na odporność organizmu. Właśnie dlatego suplementowanie witaminy B1 często zalecane jest w walce z różnego rodzaju infekcjami oraz anemią czy cukrzycą. Tiamina wspiera też prawidłową pracę gruczołów wewnątrz wydalniczych i ma pozytywny wpływ na szybkość gojenia się ran.
Skutki i objawy niedoborów witaminy B1
Tiamina pełni bardzo ważne funkcje w organizmie malucha. Niedobór witaminy B1 może więc mieć bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia. Najczęściej jest on wynikiem nieprawidłowej diety, o którą bardzo łatwo szczególnie w przypadku dorastających dzieci, które żyją w biegu, mają wiele na głowie i nie zawsze (nawet pomimo rodzicielskiej troski) dbają o odpowiednie odżywianie się. Duża ilość fast foodów ma wpływ na niedobory tiaminy. W przypadku młodszych dzieci niedobór ważnych składników odżywczych może wynikać z niechęci do przyjmowania niektórych składników pokarmowych. W rzadkich przypadkach może wystąpić u dziecka zaburzenie wchłaniania witaminy B1.
Niewielkie niedobory tiaminy zazwyczaj objawiają się osłabieniem i chronicznym poczuciem zmęczenia, które połączone jest z problemami z koncentracją oraz dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi. Prawdziwe problemy rozpoczynają się przy poważnych niedoborach witaminy B1. Mogą wywołać choroby takie jak kwasica mleczanowa, choroba beri beri, a nawet Psychoza Korsakowa. Kwasica mleczanowa to zaburzenie metaboliczne, które zazwyczaj objawia się dolegliwościami ze strony układu pokarmowego. Natomiast dwie kolejne choroby dotyczą układu neurologicznego.
Warto zaznaczyć, że tiamina jest witaminą, która rozpuszcza się w wodzie, dlatego jej przedawkowanie jest trudne, a wręcz niemożliwe. Właśnie dlatego do tej pory nie opisano jeszcze objawów ani konsekwencji skutków hiperwitaminozy. Nie ma więc żadnej potrzeby jej ograniczania. Warto podsuwać dziecku produkty bogate w witaminę B1, a w razie potrzeby sięgnąć po odpowiednie produkty spożywcze, między innymi pełnoziarniste pieczywo, niektóre ryby czy orzechy macademia. W razie potrzeby można zastosować także suplementy diety.
Jak dawkować witaminę B1?
Zapotrzebowanie na witaminę B1 jest zróżnicowane ze względu na wiele kryteriów, między innymi: wiek, płeć, masę ciała. Według Instytutu Żywności i Żywienia zapotrzebowanie na witaminę B1 wynosi:
u dzieci:
- pomiędzy 1 a 3 rokiem życia: 0,5 mg,
- pomiędzy 4 a 6 rokiem życia: 0,6 mg,
- pomiędzy 7 a 9 rokiem życia: 0,9 mg,
- pomiędzy 10 a 12 rokiem życia: 1,0 mg,
u dziewczynek:
- pomiędzy 13 a 18 rokiem życia: 1,1 mg,
u chłopców:
- pomiędzy 13 a 18 rokiem życia: 1,2 mg.
