Pneumokoki: Szczepić czy nie szczepić?

Pneumokoki to chorobotwórcze bakterie, niezwykle groźne dla organizmu z osłabionym systemem odpornościowym. Najbardziej narażone na wywoływane przez nie choroby, w tym ciężkie zakażenia inwazyjne, są najmłodsze dzieci – do drugiego roku życia, oraz seniorzy, po 65. roku życia. Ich system immunologiczny nie potrafi bowiem zwalczyć bakterii.

Co gorsza, pneumokokami niezwykle łatwo się zarazić. Aż 20% dorosłych i połowa dzieci chodzących do przedszkola to nosiciele tych przenoszących się drogą kropelkową bakterii. Wystarczy kichnięcie lub kaszel, by osadzone w nosie i gardle pneumokoki rozprzestrzeniły się dalej. Nawet jeśli nie zaszkodzą swojemu nosicielowi, mogą okazać się bardzo niebezpieczne dla kogoś z jego otoczenia.

Jakie objawy wywołują pneumokoki?

Trudno wskazać konkretne objawy zakażenia bakteriami pneumokoków, ponieważ mogą one wywołać wiele różnych chorób, takich jak:

• zapalenie ucha środkowego (powikłaniem choroby może być np. przewlekłe zapalenie kości ucha środkowego)
• zapalenie zatok (nieleczone może przejść w zapalenie ucha środkowego, a nawet zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych),
• zapalenie płuc,
• zapalenie wsierdzia, stawów i otrzewnej,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (grozi takimi powikłaniami jak: problemy ze słuchem, padaczka, porażenie kończyn, zaburzenia mowy),
• sepsa (posocznica) –choroba o gwałtownym przebiegu prowadząca do śmierci, jeśli chory nie trafi szybko do szpitala.

Najczęściej choroby te są konsekwencją wcześniej przebytej grypy czy przeziębienia i wywołanego przez nie osłabienia organizmu. Leczenie polega na podaniu niszczących bakterie antybiotyków.

Szczepionka – 100% ochrona przed pneumokokami?

Chociaż szczepienie jest najskuteczniejszą ochroną przeciw chorobom wywołanym przez pneumokoki, nie eliminuje ryzyka całkowicie. Bakterie te mają bowiem tak wiele typów, że szczepionki chronią jedynie przed najgroźniejszymi lub najczęściej występującymi z nich.

Kiedy zaszczepić dziecko przeciw pneumokokom?

Od 2017 r. szczepienie przeciw pneumokokom jest obowiązkowe i bezpłatne. Np. w Małopolsce na maluszki czeka aż 5000 szczepionek. Pierwszą dawkę szczepionki skoniugowanej niemowlę powinno otrzymać w 2. miesiącu życia. Kolejną w 3.-4. miesiącu życia. Szczepienie należy powtórzyć po ukończeniu przez dziecko 13. miesiąca życia.
Rodzice dzieci urodzonych przed 1 stycznia 2017 r. za szczepienie przeciw pneumokokom muszą niestety zapłacić. Oczywiście, o ile się na nie zdecydują. Cena jednej dawki szczepionek Prevenar 13 lub Synflorix to koszt ok. 220 -300 zł.

Szczepionka przeciw pneumokokom – skutki uboczne?

Szczepionka skoniugowana przeciw pneumokokom, tak jak i szczepienia przeciw innym chorobom, może wywołać niepożądany odczyn poszczepienny 1-3 dni po wykonaniu szczepienia. Takie reakcje nie zdarzają się jednak często. U mniej niż 2% dzieci pojawiają się obrzęk, zaczerwienienie skóry w miejscu szczepienia. Jeszcze rzadziej występują gorączka poniżej 39 stopni Celsjusza, płacz niemowlęcia czy brak apetytu. W bardzo rzadkich przypadkach gorączka może przekroczyć 39 stopni Celsjusza. W razie jakichkolwiek wątpliwości co do stanu zdrowia szczepionego dziecka, najlepiej skonsultować się z lekarzem.