Rozwój dziecka tydzień po tygodniu [pierwsze trzy miesiące]

Już nie możesz się doczekać, kiedy na świecie pojawi się Twój maluszek? A może jesteście razem już od paru tygodni i zastanawiasz się, czy prawidłowo się rozwija? Sprawdź, jak przebiega rozwój niemowlaka tydzień po tygodniu!

Najważniejsze w poniższym artykule:
  • Nie istnieje jeden uniwersalny "kalendarz niemowlaka", który w sztywne ramy tydzień po tygodniu obejmuje kolejne zdobywane przez dziecko umiejętności.
  • Oceniając rozwój dziecka należy brać pod uwagę m.in. sposób karmienia, tydzień rozwiązania ciąży i przebieg porodu, a także ogólny stan zdrowia niemowlaka.

Jak wygląda rozwój dziecka tydzień po tygodniu?

W pierwszym roku życia dzieci przechodzą najbardziej spektakularną przemianę: od maleńkiego noworodka do stawiającego pierwsze kroczki malucha żywo zainteresowanego otaczającym go światem. Większość rodziców nie może się nadziwić, jak wiele umiejętności zdobywają dzieci w ciągu pierwszych tygodni życia. Co więcej, kontakt z noworodkiem a kilkumiesięcznym niemowlęciem to zupełnie różne światy! Śledząc rozwój noworodka tydzień po tygodniu przez pierwszy miesiąc można zauważyć wiele znaczących zmian.

Etapy rozwoju niemowlaka tydzień po tygodniu

Nim zapoznasz się z poniższymi opisami warto, abyś miała świadomość, że nie istnieje jeden uniwersalny “kalendarz niemowlaka”, tydzień po tygodniu opisujący idealnie przemiany zachodzące w małym człowieku. Wszystkie tego typu opracowania są raczej ogólnymi opisami – najnowsze pediatryczne i fizjoterapeutyczne wskazania mówią o dość otwartych ramach czasowych, w których powinny następować kolejne etapy rozwoju. W każdym indywidualnym przypadku w ocenie rozwoju powinno się brać pod uwagę wiele zmiennych: ogólny stan zdrowia, przebieg porodu, tydzień rozwiązania ciąży, sposób karmienia dziecka.

1. tydzień życia: noworodek poznaje się z mamą

Pierwsze dni życia noworodka są pełne intensywnych emocji i doznań – zwłaszcza dla niego i mamy (ale także taty). Z ciepłego i ciemnego środowiska wód płodowych pojawia się na świecie ostrych świateł, różnorodnych faktur, zimna. Wszystkie zmysły dziecka są bombardowane nieznanymi dotąd doświadczeniami. Wiele noworodków w tym okresie odsypia trudy porodu. Wrażenie niemal wciąż zamkniętych powiek może być powodowane ich opuchlizną. Jeśli rodzice do tej pory nie mieli w swoim życiu okazji zobaczyć noworodka, mogą być zaskoczeni jego wyglądem: nieforemną czaszką, odkształconą przez drogę przebytą przez kanał rodny, pomarszczoną, zaróżowioną skórą, delikatnymi krwiakami na ciele. Wszystko to są normalne objawy, którym dodatkowo mogą towarzyszyć nabrzmiałe sutki, a także wargi sromowe u dziewczynek, trądzik noworodkowy, lanugo (delikatny meszek na całym ciele, w tym uszach).

W pierwszych godzinach po porodzie jelita noworodka podejmują pracę i wydalają smółkę – czarno-zieloną kupkę o kleistej konsystencji i bezzapachową. W 2-3 dniu życia noworodek traci na wadze przeważnie kilka procent masy urodzeniowej (spadek do 10% uznawany jest za fizjologiczny). Powodowane to jest zmianą sposobu przyjmowania pokarmu (już nie przez pępowinę, ale za sprawą aktywnego ssania), utratą płynów, opróżnieniem jelit. W tym czasie dzieci niezbyt dobrze widzą, ale świetnie słyszą i mają bardzo wyczulony węch. Uwielbiają zapach mamy, zwłaszcza jej sutków, które pachną jak dobrze im znane wody płodowe. Doskonalą się w technice ssania.

2. tydzień życia: noworodek w domu

Około 10. dnia maluch odzyskuje masę urodzeniową (jeśli nie, być może jest potrzebna konsultacja z doradcą laktacyjnym i ponowne sprawdzenie wędzidełka). Rodzice dostrzegają  i poznają szereg odruchów bezwarunkowych (które zanikają najczęściej do końca 4. miesiąca życia):

  • Moro – przestraszone hałasem dziecko nagle rozprostowuje rączki, a następnie przyciska je do siebie. Odruch ten można zaobserwować również przy odkładaniu malucha;
  • Chwytania – wsadzenie palca w dłoń malucha powoduje zaciśnięcie jego piąstki;
  • Babińskiego – łaskotanie w stópki powoduje zginanie małych palców do środka i wyginanie dużego do góry;
  • Rootinga (szukania i ssania) – delikatne dotknięcie dziecka w policzek powoduje odwrócenie w tę stronę główki i otworzenie ust, gotowych do ssania;
  • Kroczenia (odruch chodu automatycznego) – dziecko podtrzymane pod paszkami nad podłożem zaczyna przebierać nogami tak, jakby chodziło;
  • ATOS (asymetryczny toniczny odruch szyjny, zwany również odruchem szermierza) – przyjmowanie przez dziecko (zwłaszcza w trakcie snu) pozycji kojarzącej się z szermierzem.

W tym tygodniu dziecko wypróżnia się nawet 8 razy dziennie, jego kupka jest w kolorze musztardy. Maluch uwielbia być kangurowany, położony na brzuchu mamy może pełzać w kierunku sutków.

3. tydzień życia dziecka: zalążki temperamentu

Niektórzy są zdania, że to, jaki dziecko będzie miało charakter, widać już w tym okresie. Maluch spędza czas leżąc na plecach lub – jeśli rodzice mu pomogą – na brzuchu. Bardzo istotne jest, aby układać noworodki na brzuszku już od pierwszych dni życia. W ten sposób mają okazję do ćwiczenia mięśni. W tym tygodniu można zaobserwować pierwsze próby podnoszenia główki w pozycji na brzuszku. Dziecko coraz lepiej widzi, ale nadal obraz świata jest dla niego rozmazany. Znacznie lepiej słyszy i ma bardzo wyczulony węch. Uwielbia być kołysane i noszone – to świetny czas na naukę chustowania.

4. tydzień życia noworodka: ostatni tydzień bycia noworodkiem

Pod koniec pierwszego miesiąca życia większość dzieci traci kikut pępowiny, zanika u nich żółtaczka fizjologiczna, ich główka staje się kształtna, ustępują obrzęki i trądzik noworodkowy. Noworodek potrafi skupić wzrok na twarzy pochylonego nad nim rodzica, może powoli zaczynać wodzić wzrokiem za kontrastowymi barwami (np. planszami kontrastowymi). W tym czasie dziecko położone na brzuchu powinno móc podnieść głowę i wytrzymać przez chwilę w tej pozycji. Jeżeli tak się nie dzieje, można zasięgnąć porady fizjoterapeuty.

5.-6. tydzień życia dziecka: duży wysiłek mięśni

W tym okresie dziecko przestaje być “noworodkiem” i zaczyna być “niemowlakiem”. Coraz dłużej jest w stanie utrzymać główkę leżąc na brzuchu (w trakcie podnoszenia i noszenia nadal należy ją podtrzymywać!), rozprostowuje rączki i nóżki. Rodzice zauważają to w trakcie kąpieli i ubierania maluszka – jego kończyny są coraz mniej “przykurczone”. Dzieci w tym okresie szczególnie intensywnie zaczynają poruszać rączkami i nóżkami – wyrażając w ten sposób radość, ale także dyskomfort w trakcie płaczu. To w tym okresie pojawiają się pierwsze łzy – do tej pory maleństwo płakało “na sucho”. Wzrok staje się coraz lepszy i niemowlaki widzą na coraz większe odległości – nadal jednak najbardziej przyjazne są dla nich kontrastowe kolory i twarze rodziców. Około 6. tygodnia zarasta tylne ciemiączko. Na 5-6 tydzień przypada pierwszy skok rozwojowy, który może wiązać się z większą drażliwością dziecka, płaczliwością, chęcią długiego bycia przy piersi.

7.-8. tydzień życia niemowlaka: zainteresowanie światem

W tym okresie rodzice dostrzegają, że ich maluch coraz bardziej interesuje się tym, co wokół niego. Zaczyna reagować na znajome i nieznajome dźwięki, rozgląda się w poszukiwaniu twarzy. To także tygodnie, w których można dostrzec pierwszy świadomy uśmiech maleństwa – to wielka chwila. Odtąd dziecko zdobywa ważną umiejętność nawiązywania kontaktu z innymi i odwzajemniania ich radości. We śnie niemowlę zaczyna prostować rączki, a położone na brzuchu w ciągu godzin aktywności – pewnie unosi ją do pionu (przy podnoszeniu i pielęgnacji nadal trzeba główkę podtrzymywać!). Między 7 a 9 tygodniem przypada drugi skok rozwojowy – maluch może ponownie wykazywać nietypowe dla siebie zachowania, frustrację.

9.-10. tydzień życia dziecka: komunikacja

W tym okresie dzieci odkrywają swój głos i zaczynają go wykorzystywać na różne sposoby. Rodzice mogą usłyszeć pierwsze pełne sylaby, jak “le”, “gu”, “łe”. W trakcie płaczu, ale i radości pojawiają się nowe dźwięki. Pamięć niemowlaka jest coraz lepsza, może kojarzyć pewne wydarzenia sprzed paru dni. Rozwija się percepcja, zatem docierające do dziecka obrazy są coraz wyraźniejsze. Maluch obraca główkę w stronę interesujących wydarzeń i przedmiotów, niezależnie od tego, czy jest położony na pleckach, czy na brzuszku. Niektóre dzieci potrafią przekręcić się z brzuszka na plecy w trakcie eksplorowania możliwości swojego ruchu, dlatego nie można ich zostawiać w tej pozycji bez opieki.

11.-12. tydzień życia niemowlaka: 3 skok rozwojowy

W trakcie trzeciego skoku rozwojowego dzieci przeważnie zdobywają bardzo ważne kompetencje: zaczynają celowo chwytać zabawki, rozumieć proste ciągi przyczynowo-skutkowe, stają się bardziej “kontaktowe”. W tym czasie niemowlak już świetne koordynuje ruchy głowy i oczu, obraca się w stronę dźwięków i zabawek. Coraz więcej się uśmiecha, szczególnie w relacji z drugą osobą. Uwielbia słuchać rymowanek i głosu rodzica – domaga się “rozmów” z patrzeniem sobie w oczy. Dzieci pod koniec 3. miesiąca życia są bardzo wrażliwe na stany emocjonalne rodziców i chcą spędzać z nimi aktywnie jak najwięcej czasu. Jeśli do tej pory rodzice mieli wrażenie, że zabawa z maluchem polega jedynie na pokazywaniu mu zabawek, obecnie może się to zmienić: dzieci wyraźnie zaczynają wchodzić w interakcje. Pozycja na brzuszku z podniesioną głową nie sprawia malcowi już żadnego problemu, zaczyna on więc podnosić jednocześnie ręce i nogi robiąc “kołyskę”. Może też otwierać dłonie i próbować nogami odpychać się od podłoża. To pierwsze próby pełzania, nad którymi dziecko może pracować jeszcze przez dłuższy czas. W tym okresie maluch znacznie rzadziej domaga się piersi, większą część czasu spędza na aktywnościach ruchowych. Ponieważ jego układ pokarmowy jest coraz sprawniejszy, rzadziej ulewa i ma czkawki.

Sprawdź też: Dlaczego niemowlę wkłada rączki do ust?

 

Źródła:
  • Your Baby's First Year Week by Week, Glade B. Curtis, Judith Schuler

Dodaj komentarz

Suknie Ślubne

Ceny sukien ślubnych

Dziś chciałam poruszyć jeden z najważniejszych tematów weselnych, zwłaszcza dla Panny Młodej, czyli temat sukni ślubnych i ich cen. Ile kosztują suknie ślubne? Bez wątpienia każda kobieta chce wyglądać oszałamiająco...

Czytaj dalej →
Fryzury Ślubne

Fryzura ślubna

Fryzura ślubna stanowi dopełnienie stylizacji ślubnej. Podpowiemy, jak ją wybrać… Fryzura ślubna to bardzo ważny element stylizacji. Musi nie tylko pasować do sukni, całej koncepcji wystroju, ale wpisać się w...

Czytaj dalej →
Rozrywka

Problemy młodych rodziców

W ostatni piąteczek na naszym ołpen spejsie zasłyszałem ten oto rodzicielski suchar:   Przypomniał mi on wpis, który czytałem na jakimś blogu rodzicielskim. Wpis dotyczył rzeczy, które rodzice robią TYLKO przy pierwszym dziecku. Było...

Czytaj dalej →
Rodzice.pl - ciąża, poród, dziecko - poradnik dla Rodziców
Logo