Szczepionka MMR: odra, świnka, różyczka w jednym szczepieniu


Szczepionka MMR to szczepienie wykonywane u dzieci w wieku 13-14 miesięcy oraz w wieku 10 lat. Szczepionka MMR jest obowiązkowa w Polsce. I choć odra, świnka, różyczka może pojawić się u dziecka mimo szczepienia, zdarza się to rzadko i przebieg choroby jest łagodniejszy niż w sytuacji, kiedy szczepionka nie została podana. Jakie są powikłania po szczepieniu MMR? Jak szczepić bezpiecznie, aby uniknąć niepożądanych odczynów poszczepiennych? Czy szczepionka MMR może powodować autyzm u dzieci? Sprawdź, co warto wiedzieć o tym szczepieniu.

Szczepienie odra, świnka, różyczka

Szczepionka MMR: odra

Odra to bez wątpienia jedna z najbardziej zaraźliwych chorób wieku dziecięcego – do zakażenia dochodzi bowiem drogą kropelkową, a okres inkubacji choroby trwa ok. tygodnia. Choroba objawia się przede wszystkim wysoką gorączką powyżej 39 stopni, kaszlem, katarem, często również zapaleniem spojówek, charakterystycznymi białawymi przebarwieniami oraz drobnoplamistą wysypką. Nieleczona może powodować zapalenie płuc, zapalenie mózgu czy mięśnia sercowego, co może powodować zgon pacjenta. Na całym świecie corocznie dochodzi do ponad 400 mln zakażeń, z czego 120 tys. jest śmiertelnych.

MMR: Szczepienie przeciw różyczce

Różyczka to choroba zakaźna wywoływana przez wirus różyczki. Objawami jest gorączka, powiększenie węzłów chłonnych, a także małe, czerwone plamki na skórze. Zazwyczaj wysypka znika w ciągu kilku dni. Do powikłań dochodzi bardzo rzadko: jest to różyczkowe zapalenie mózgu, plamica różyczkowa lub różyczkowe zapalenie stawów. Leczenie jest objawowe, polega na podawaniu lekarstw zbijających gorączkę.

MMR: Szczepionka przeciw śwince

Świnka to choroba objawiająca się charakterystycznym powiększeniem ślinianek przyusznych. Zazwyczaj na świnkę choruje się tylko raz – jedynie sporadycznie pojawiają się przypadki, kiedy dochodzi do ponownego zarażenia tą chorobą. U ponad połowy chorych nie występują żadne objawy, a świnkę można wykryć jedynie we krwi. Jeśli jednak objawy się pojawiają, to obok wspomnianego już obrzęku ślinianek, pojawiają się bóle głowy i mięśni oraz gorączka. Leczenie jest objawowe, podaje się leki przeciwgorączkowe i przeciwzapalne.

Szczepionka MMR: skład i ulotka

Szczepionka MMR zawiera w swoim składzie żywe szczepy wirusów odry, świnki i różyczki, jednak są one na tyle osłabione, że nie powodują zachorowania. W Polsce dostępne są trzy szczepionki MMR. Dwie z nich to szczepionki drugiej generacji. Na ulotce szczepionki MMR znajdziemy informację o tym, że opakowanie zawiera rozpuszczalnik do sporządzenia roztworu oraz substancje pomocnicze (m.in. neomycyna, sorbitol i hydrolizat żelatyny), a także szczepy:

  • wirusa odry – szczep Enders–Edmonston,
  • wirusa świnki – szczep Jeryl Lynn,
  • wirusa różyczki – szczep Wistar RA 27/3.

MMR szczepionka: kiedy szczepić?

W Polsce szczepionka MMR podawana jest dzieciom w wieku 13-14 miesięcy (pierwsza dawka) oraz w wieku 10 lat (druga dawka uzupełniająca). Szczepionka odra, świnka, różyczka może być podana po upływie 6 tygodni od zastosowania innej szczepionki zawierającej żywe wirusy. Szczepienie MMR daje niemal pewność trwałej odporności w przypadku różyczki (97-99%) oraz odry (90% przypadków). Mniejsza skuteczność szczepienia jest zauważalna w przypadku świnki i waha się między 69% a 80%. By uzyskać ww. odporność, należy podać obie dawki szczepionki.

Przeciwwskazaniem do zastosowania szczepionki MMR jest infekcja, uczulenie na któryś ze składników preparatu, ciąża, mniejsza aktywność układu odpornościowego, choroby krwi oraz nowotwory. Jeśli stwierdzono nadwrażliwość u dziecka po wcześniejszych szczepieniach, warto porozmawiać o swoich wątpliwościach z lekarzem. Należy bezwzględnie opóźnić szczepienie, jeśli dziecko cierpi na infekcję lub ma obniżoną odporność.

Szczepienie odra, świnka, różyczka: skutki uboczne

Po podaniu szczepionki odra, świnka, różyczka mogą pojawić się działania niepożądane. Najczęstsze skutki uboczne to zaczerwienie lub obrzęk w miejscu wkłucia oraz stan podgorączkowy. Może pojawić się też gorączka po szczepieniu na odrę, świnkę, różyczkę oraz wysypka – oba działania niepożądane występują zazwyczaj pomiędzy 5 a 12 dniem po zaszczepieniu dziecka. Rzadko wysypce i gorączce towarzyszą inne objawy, takie jak: stwardnienie, tkliwość, ból gardła, złe samopoczucie, odra o nietypowym przebiegu, omdlenie, drażliwość. Szczepienie MMR nie wpływa natomiast na sprawność psychofizyczną.

Gorączka po szczepieniu MMR

Gorączka po szczepieniu MMR jest najczęściej pojawiającym się niepożądanym odczynem poszczepiennym – pojawia się u prawie 10% dzieci, zazwyczaj w 5-12 dniu po szczepieniu i utrzymuje ok. 2 dni. Jeśli gorączka jest wysoka, dobrze jest podać środek przeciwgorączkowy. Jeśli mimo podania leku gorączka się nie obniży, konieczne jest szybkie przetransportowanie dziecka do najbliższego szpitala z oddziałem toksykologicznym.

Szczepionka MMR – pozostałe powikłania:

  • zapalenie ślinianek,
  • nudności,
  • wymioty,
  • biegunka,
  • miejscowe powiększenie węzłów chłonnych,
  • zmiany obrazu krwi,
  • ból stawów i/lub zapalenie stawów (zwykle krótkotrwałe, rzadko przewlekłe),
  • ból mięśni,
  • zapalenie jąder,
  • zapalenie płuc,
  • kaszel,
  • nieżyt nosa,
  • reakcje alergiczne,
  • zaburzenia ze strony układu nerwowego,
  • zaburzenia ze strony narządów zmysłów.

Na działania niepożądane bardziej narażone są dzieci z obniżoną odpornością. W przypadku pojawienia się powikłań po szczepionce MMR należy podawać dziecko środki zaradcze (np. leki na obniżenie gorączki) lub zgłosić się do pediatry (powiększenie węzłów chłonnych, wysypka, obrzęk ślinianek). Kiedy reakcja na szczepienie MMR jest silna, niezbędne jest szybkie przewiezienie dziecka do szpitala.

Szczepionka MMR a autyzm

Szczepiona MMR została wstrzymana w Wielkiej Brytanii w 1990 z powodu pojawiania się wirusowego zapalenia opon mózgowych po szczepieniu. Następnie w 1998 pojawił się artykuł Adrew Wakefielda na temat wpływu szczepionki MMR na rozwój autyzmu oraz chorób jelit. Wywołało to znaczny spadek liczby szczepień, za co autor został skrytykowany oraz w konsekwencji w 2007 roku stanął przed komisją dyscyplinarną, która zarzuciła mu nieuczciwość i finansowanie przez zewnętrzne koncerny. Sprawa została zamknięta. Mimo to nie brakuje relacji rodziców, którzy bezpośrednio po szczepieniu zauważyli zmiany w zachowaniu dzieci, u których później wykryto autyzm: z tego powodu spekulacje i obawy rodziców nie cichną. Takie sytuacje jednak tłumaczone są zbiegiem okoliczności oraz tym, że pierwsze objawy autyzmu pojawiają się mniej więcej w czasie, gdy zaleca się podanie szczepionki na odrę, świnkę oraz różyczkę. Szczepionki MMR zostały też wycofane z Japonii z powodów podejrzeń o to, że wywołują autyzm u dzieci.

Z drugiej jednak strony warto wiedzieć, że autyzm rzeczywiście jest najczęściej rozpoznawany w wieku, w którym podaje się szczepionkę MMR. Koniecznie trzeba też zaznaczyć, że wycofanie szczepień MMR z Japonii nie wpłynęło na obniżenie zachorowań na autyzm wśród tamtejszych dzieci. Warto też zaznaczyć, że liczba zachorowań na autyzm stale rośnie, kiedy w tym samym czasie nie zwiększa się liczba osób szczepiących – a wręcz przeciwnie, ze względu na ruchy antyszczepionkowe jest coraz mniejsza.

Szczepionka odra, świnka, różyczka – ile kosztuje

Szczepionka MMR jest w Polsce refundowana. Osoby dorosłe, które chcą ponownie zaszczepić się na odrę, różyczkę i świnkę muszą zapłacić 80 zł za jedną dawkę szczepienia. Szczepienie można wykonać w każdej przychodni.

Czy szczepić dziecko MMR?

Za jedną z większych problemów w służbie zdrowia w Polsce można uznać źle zdiagnozowaną gotowość do szczepień. Jeśli dziecko jest osłabione w wyniku choroby, pojawienie się NOPu (niepożądanego odczynu poszczepiennego) jest większe. Dlatego w przypadku jakichkolwiek wątpliwości dobrze jest przełożyć szczepienie na inny termin lub dla pewności wykonać niezbędne badania (CRP) w tym kierunku. Każdy rodzic ma do tego prawo i nie wiąże się to z żadnymi konsekwencjami. Szczepionka MMR jest szczepionką żywą (podobnie jak gruźlica), dlatego zalecana jest jak najdłuższa przerwa między szczepieniami.

Szczepionki, również MMR nie są w 100% bezpieczne – tak jak inne leki mogą powodować groźne i poważne powikłania. Są one jednak rzadkie, a możemy zyskać dla naszego dziecka niemal 100% odporność na trzy choroby. O ile świnka czy różyczka stosunkowo rzadko daje powikłania i nie jest ogromnym zagrożeniem, to odra jest chorobą, której nie wolno nam lekceważyć. Ryzyko pojawienia się NOPu możemy zminimalizować stosując się do wskazań producenta szczepionek, takich jak odpowiednia odległość pomiędzy szczepieniami, dziecko w 100% zdrowe itd. Warto zaznaczyć, że szczepionka MMR jest powszechnie stosowana w całej Unii Europejskiej.

Masz obawy co do szczepienia?

O szczepionce MMR można przeczytać wiele, że jest przestarzała, że jako żywa szczepionka przynosi wiele NOPów. Że została na stałe wycofana z Japonii z powodów obaw o autyzm. Że szczepienie to jest również bardzo kontrowersyjne w USA, gdzie rodzice masowo z niego rezygnują, w obawie przed autyzmem lub mocnym narażeniem układu odpornościowego dzieci. Wszystko to sprawia, że wiele rodziców bardzo obawia się tego szczepienia i odwleka je w czasie.

Skrajne wcześniactwo, problemy z odpornością lub zwyczajny strach przed podawaniem szczepień – ile rodzin, tyle obaw i problemów. Pamiętaj, że choć szczepienia w Polsce są obowiązkowe, masz prawo do indywidualnego kalendarza szczepień. W tym celu najlepiej skontaktować się z wojewódzkim konsultantem ds. szczepień, który pomoże ułożyć indywidualny program szczepień dla Twoich dzieci, który będzie w 100% bezpieczny i będzie odpowiadał Twoim oczekiwaniom.

Co jeśli po podaniu szczepionki MMR pojawi się NOP?

Lekarz ma obowiązek zgłaszać wszystkie przypadki NOP do sanepidu, aby monitorować bezpieczeństwo szczepionek i tworzyć statystyki na temat bezpieczeństwa szczepień. Dlatego, jeśli pojawi się niepożądany odczyn poszczepienny po podaniu szczepionki MMR, konieczne jest zgłoszenie tego faktu do lekarza. Podstawa prawna:

zgodnie z Art. 21. pkt 1. Ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi „Lekarz lub felczer, który podejrzewa lub rozpoznaje wystąpienie niepożądanego odczynu poszczepiennego, ma obowiązek, w ciągu 24 godzin od powzięcia podejrzenia jego wystąpienia, zgłoszenia takiego przypadku do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego właściwego dla miejsca powzięcia podejrzenia jego wystąpienia”.

Szczepionka MMR ze względu na swoją złą sławę jest wyjątkowo trudna dla rodziców. Wielu mimo wszelkich badań potwierdzających jej skuteczność i niskie ryzyko pojawienia się niepożądanych odczynów poszczepiennych z niepokojem obserwuje swoje dziecko po szczepieniu na odrę, świnkę, różyczkę. Strach rodziców o zdrowie dziecka jest oczywiście czymś całkowicie normalnym. Aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się powikłań i objawów niepożądanych, warto porozmawiać ze swoim lekarzem o naszych niepokojach. Należy bezwzględnie unikać szczepienia dziecka z osłabionym organizmem, zachować odpowiednią odległość między szczepionkami oraz uważnie obserwować swoje dziecko tuż po szczepieniu MMR. Ta ostrożność zaowocuje większym spokojem dla całej rodziny.

Zobacz też:

Dodaj komentarz

1 komentarzy: Szczepionka MMR: odra, świnka, różyczka w jednym szczepieniu


  1. Bzdury!!!!!Szczepienia tym syfem nie są obowiązkowe w całej Unii Europejskiej.20 krajów ma dobrowolność…kto pisał takie bzdury????

    Szczepienia

    Kalendarz szczepień + analiza SWOT

    We wpisie o wizycie pielęgniarki środowiskowej wspomniałem o szczepieniach dla niemowląt i wyborze programu, który nas czeka.   Trzy programy szczepień dla dzieci W czasie swojej wizyty pielęgniarka pokazała nam...

    Czytaj dalej →
    Szczepienia

    Niemowlę po szczepieniu

    Wymioty, brak apetytu, rozdrażnienie. To tylko niektóre objawy, które mogą wystąpić u dziecka po szczepieniu. Sprawdź jak powinna wyglądać kwarantanna brzdąca i jak zapobiegać innym objawom. Dowiedz się jak odróżnić...

    Czytaj dalej →
    Szczepienia

    Szczepić czy nie szczepić dziecko?

    Czy szczepienia są bezpieczne? Czy nie zaszkodzą mojemu dziecku? Czy w ogóle są skuteczne? Rodzice coraz częściej zadają takie pytania – i dobrze, bo lepiej wiedzieć, co podaje się swojemu...

    Czytaj dalej →
    Rodzice.pl - ciąża, poród, dziecko - poradnik dla Rodziców
    Logo