trochę o wodzie….

Warto przeczytać.

Artykuł ukazał się w tygodniku Newsweek Polska, w numerze 27/02 na stronie 82

Woda chłodzi, jest zdrowa i modna, ale coraz częściejw tym krystalicznym biznesie pojawiająsię brudne wyjątki.

To już nie moda, to szaleństwo. Ucieczka od zatłoczonej i zatrutej codzienności. Czysta woda to jeden z najdynamiczniej rozwijających się sektorów spożywczych na świecie. Pełno jej w reklamach kosmetyków i samochodów. Krystaliczny błękit jest na topie, ale czy zawsze bezpieczny?
W supermarkecie przed regałami z wodą mineralną kłębi się tłum. Prawie nikt nie bierze pojedynczych butelek. – Sześciopak starcza mi na trzy dni – mówi Joanna Dubrawska, 22-letnia studentka dziennikarstwa. Dużo wody zaczęła pić w marcu, gdy usłyszała od dietetyka, że to pomaga schudnąć.
Pijemy w głębokim przekonaniu, że jest smaczniejsza i zdrowsza od tego, co oferują miejskie wodociągi. Dziewczyny piją, by schudnąć, utrzymać linię albo poprawić cerę. Klienci snobistycznych lokali, bo to w dobrym guście. A jeszcze inni dlatego, że poprawia trawienie. Co prawda 38 litrów na osobę rocznie to prawie o 100 litrów mniej niż spożywają Włosi i o 80 niż Francuzi, ale za to 10 razy więcej niż w latach 80. Producenci mineralnej zacierają ręce i prześcigają się w ofercie.
– W tym roku boom na mineralną jest wyjątkowy – twierdzi Beata Sochaj, szefowa sektora napojów w supermarkecie Carrefour. – Sprzedajemy setki litrów dziennie. Klienci przychodzą i pytają, co im mogę polecić. Popularnością cieszą się nawet drogie marki, jak perrier (4,15 zł za 0,75 l) – mówi. Lecz najlepiej sprzedają się żywiec i nałęczowianka (ok. 2 zł za 1,5 l). Ludzie o mniej zasobnych portfelach kupują lagunę (50 gr za 1,5 l). Właśnie dla biedniejszych klientów Danone w kwietniu wypuścił na rynek primaverę – w cenie ok. złotówki za półtoralitrową butelkę. Woda tania i – jak głosi informacja na etykiecie – czerpana z głębokości 473 m. Bo źródło jest bardzo ważne. – Im głębiej się znajduje, tym lepiej. Woda może mieć wtedy mniej zanieczyszczeń – wyjaśnia prof. Franciszek Świderski z Zakładu Towaroznawstwa i Żywności Funkcjonalnej SGGW.
Koneserzy rozwodzą się też nad smakiem. 23-letni student ostatniego roku psychologii społecznej Robert Górski długo próbował kilku gatunków, zanim trafił na swój ulubiony. – Testowałem aqua minerale, arctic i żywiec, ale we wszystkich coś mi nie odpowiadało. To nieprawda, że woda nie ma smaku. Każda jest inna – zapewnia. Mniej więcej od roku pije niegazowaną nałęczowiankę. Piciem wody zaraził swoją dziewczynę Anię i rodziców, ale oni wolą gazowaną. Tę, którą od dwóch tygodni reklamuje w telewizji 20-letnia modelka Natalia Walerowska. W reklamówce jeździ na rowerze, a w przerwach, tryskając zdrowiem, popija wodę z bąbelkami. – Prywatnie piję niegazowaną – mówi nam Natalia.
Modelki bez wody obejść się nie mogą. Dziewczyny trafiające do agencji już na pierwszym spotkaniu dowiadują się, że przede wszystkim muszą pić, pić i jeszcze raz pić. – Skóra jest lepiej nawilżona – mówi Monika Janas z agencji Model Plus.
Rodzaj wody ma znaczenie dla producentów kosmetyków i ich klientów. – Niektóre kosmetyki mają nawet do 80 proc. wody. Pochodzi ona ze źródeł w Pirenejach albo – w przypadku kosmetyków Vichy, ze źródeł w Vichy – mówi Agata Förster z L’Oreal Polska. Ta woda zawiera minerały odżywiające cerę. Zofia Czernicka, prezenterka telewizyjna, przyznaje, że kupując kremy, zwraca uwagę na zawartość i rodzaj wody.
– Mam suchą cerę. Przy wyborze kosmetyków liczy się dla mnie to, ile i jakiej wody ma w sobie specyfik – opowiada. Chętnie używa też wód termalnych do twarzy w spreju.
Gdy już zadba się o cerę, można wpaść do popularnej warszawskiej restauracji Qchnia Artystyczna, gdzie woda niegazowana jest zamawiana niemal do wszystkich posiłków, a także do kawy i wina. – Podajemy ją z cytryną lub miętą – mówi jedna z kelnerek. Piosenkarka Ewa Bem, która w zeszłym roku reklamowała bonaquę, przyznaje, że bez mineralnej nie mogłaby się obejść. – Lubię bonaquę, ale przepadam za francuskimi przysmakami, jak evian – opowiada. Cieszy się, że Polacy zaczęli pić wodę. Przeszkadza jej jedynie to, że piją ją z butelek. – Ja preferuję szklanki, i to duże. Poza tym nasze polskie butelki są czasem tak zakręcone, że trzeba do nich startować ze śrubokrętem – mówi. Niektórym żal szklanych butelek 0,33 l, w których sprzedawano wodę mineralną w latach 80. Teraz ekolodzy nawołują, by wrócić do tradycji i sprzedawać wodę w szklanych butelkach, bo lepiej się w nich przechowuje, a plastiki nie zanieczyszczają środowiska.
Na szkło i przyzwyczajenia ludzi stawiają producenci mazowszanki, jednej z najstarszych marek. Ale swoją ofertę, jak można wywnioskować z reklamówki, kierują głównie do silnych, spragnionych mężczyzn. Inaczej niż pozostałe firmy, które odbiorców widzą przede wszystkim w kobietach. – To one robią zakupy i dbają o linię – mówi Angelika Kuśnierz z agencji przygotowującej promocję vitalinei. W jej firmie woda stoi na prawie każdym biurku. Spożycie rośnie latem, ale nawet zimą każda dziewczyna wypija co najmniej 1,5 litra. Ale przecież woda jest także w kranie. I w niektórych regionach kraju, np. na Mazurach i w górach, nadaje się do picia bez przegotowania. Od kilku lat sprawdzonym chwytem developerów sprzedających mieszkania jest doprowadzenie do kranów wody z ujęcia oligoceńskiego. Wiele firm i osób prywatnych decyduje się na zamontowanie urządzeń, na których tkwi 25-litrowy baniak ze źródlaną wodą i kranikiem wydającym zimną bądź też gorącą wodę.
Czysta woda w kranie albo przynajmniej dobry filtr to prawdziwy skarb. Na wodę w plastikowych butelkach trzeba uważać. Po czterech, pięciu godzinach od otwarcia w zasadzie nie powinna być pita. – W temperaturze pokojowej mogą się wtedy rozwijać bakterie wywołujące problemy żołądkowe – mówi prof. Świderski. Podobnie dzieje się z wodą wystawioną na słońce lub z ujęć oligoceńskich, przynoszoną do domu w pięciolitrowych baniakach. Pojemniki te trzeba dokładnie myć, bo zbierający się na nich zielonkawy osad zawiera drobnoustroje.
Publikowany przez nas ranking, zrobiony na zlecenie “Świata Konsumenta”, pokazuje, że niektóre wody mineralne zawierają więcej bakterii mezo- i psychrofilnych niż dopuszcza się w wodzie z kranu. Co prawda bakterie te nie są chorobotwórcze, ale ich zbyt duża ilość niepokoi, szczególnie w wodzie zalecanej dla dzieci. Polskie normy nie określają, ile tych bakterii może być w mineralnej kupowanej w sklepie, ale np. żywiec zawiera ich, jak wykazują badania SGGW, wielokrotnie więcej niż zezwalają na to normy dla wody wodociągowej. – Nie wiem, skąd taki nieprawdopodony wynik – tłumaczy Roman Kurzyk, dyrektor ds. jakości Żywiec Zdrój. – Wodę badają nasze laboratoria i Sanepid. Jest zawsze bez zastrzeżeń. A prezes zarządu Żywca Stanisław Bizoń w piśmie do redakcji stwierdził: “Wyniki uzyskane w laboratorium SGGW są tak nieprawdopodobne, że być może dotyczą nieoryginalnego produktu Żywiec Zdrój”. “Świat konsumenta” do badań dostarczył SGGW wodę kupioną w hipermarketach.
Smaku sprawie dodaje to, że wodę zaleca niemowlętom Instytut Matki i Dziecka, który, jak powiedział “Newsweekowi” Roman Kurzyk z Żywca, chętnie przyjął propozycję zamieszczenia rekomendacji na etykietkach. Jaki miał w tym interes? – IMiD po prostu szukał dobrych produktów dla dzieci – mówi dyr. Kurzyk. Podobnie jest z wodą arctic, także zanieczyszczoną bakteriami. Ją z kolei rekomenduje Centrum Zdrowia Dziecka. Żadna z instytucji nie wymagała od producentów podania informacji, że woda bez gotowania może być podawana zaraz po otwarciu. Katarzyna Wojtyła, pracownica laboratorium Żywca, twierdzi, że woda po otwarciu jest dobra “aż do spożycia”. Czyli ile? Dzień, tydzień? Takiej informacji nikt nie znajdzie na etykiecie. Może więc szklane butelki 0,33 l z lat 80. nie były takie złe?
Wody mineralne od najlepszej do najgorszej:
STAROPOLANKA 2000
Zakład Uzdrowisk Kłodzkich S. A.,
Polanica Zdrój
NAŁĘCZOWIANKA
Nałęczowianka, Sp. z o. o., Nałęczów
DANONE VITALINEA
POLSKA WODA, Sp. z o. o., Ozorków
Badanie na życzenie misięcznika świat konsumenta przeprowadził Zakład Towaroznawstwa i Żywności Funkcjonalnej SGGW
ŚWITEZIANKA
“Pepsi-Cola General Bottlers Poland”, Warszawa, Pniewy
VITTEL
P. V. F. Vittel, Francja
VITA
Multivita Sp. z o. o., Tylicz
DOBRAWA
DOBRAWA Sp. z o. o., Rzeniszów
USTRONIANKA
Wytwórnia Naturalnych Wód Mineralnych “Ustronianka”, Ustroń, Zakład nr 3 w Białej
BONAQA
Coca-Cola Beverages, Sp. z o. o., Warszawa, Zakład Prod. w Staniątkach
AQUA MINERALE
Pepsi-Cola General Bottlers Poland, Sp. z o. o., Warszawa, Zakład w Michorowie
MAZOWSZANKA
Central Properties SA Warszawa
ECO+
VEGA, Korzeniew dla: GALEC Sp. z o. o.
ARCTIC
HOOP SA, Warszawa, Zakład Prod. w Bielsku Podl.
ŻYWIEC ZDRÓJ
Żywiec Zdrój SA, Cięcina, Węgierska Górka
Badanie na zlecenie miesięcznika “Świat Konsumenta” przeprowadził Zakład Towaroznawstwa i Żywności Funkcjonalnej SGGW.

Agus i Kamilek (24.03.2003)