Utrata węchu i smaku po Covid-19. Kiedy odzyskam węch?

Utrata węchu i smaku podczas Covid-19

Utrata węchu i smaku są jednymi z pierwszych, a czasami jedynymi objawami Covid-19. Szacuje się, że symptomy te obserwuje u siebie 50-88% chorych. Zarówno w przypadku jednego, jak i drugiego zmysłu możemy go stracić całkowicie lub jedynie wybiórczo. W przypadku całkowitej utraty smaku, nie poczujemy go nawet wtedy, gdy rozgryziemy kawałek pieprzu lub napijemy się octu. Część chorych nie traci smaku zupełnie, a jedynie czuje w ustach posmak goryczy lub słony. Podobnie jest z węchem.

Kiedy wraca węch i smak po koronawirusie?

W pierwszych tygodniach pandemii lekarze obawiali się, że u osób, które ciężko przeszły Covid-19, utrata węchu i smaku może być nieodwracalna. Na szczęście okazało się, że to była jedynie bardzo pesymistyczna wizja. Niestety jest też zła wiadomość: to, kiedy wraca węch i smak po koronawirusie jest kwestią indywidualną i u każdego z pacjentów wygląda inaczej. Niekiedy zmysły wracają po kilku dniach, w innych przypadkach po tygodniach, a czasem miesiącach. Część pacjentów twierdzi, że zaczynali odczuwać poszczególne smaki lub zapachy powoli, z każdym dniem bardziej. Inni mówią o tym, iż węch i smak powróciły nagle, co było dla nich ogromnym zaskoczeniem. Dlaczego tak się dzieje? Łatwiej będzie odpowiedzieć na to pytanie wiedząc, dlaczego covid-19 towarzyszy utrata węchu (tzw. anosmia) oraz smaku.

Dlaczego podczas covid-19 tracimy węch?

Tomografia komputerowa nosa i zatok osób zakażonych pokazały, że część nosa odpowiedzialna za odczuwanie zapachów jest zablokowana przez spuchniętą tkankę miękką oraz śluz. Odczucia pacjenta są w tym przypadku podobne do tych, które ma się podczas zapalenia zatok. Z tą różnicą, że w większości przypadków katar nie występuje lub ma niewielkie nasilenie. To jednak nie koniec. Na samym początku pandemii lekarze sądzili, że wirus SARS–CoV–2 w pierwszej kolejności atakuje (i niszczy) neurony w nosie. Później badacze wysunęli hipotezę, że nie neurony, a komórki nieneuronowe w obrębie nabłonka węchowego.

Są to tzw. komórki podporowe, które są istotną częścią nabłonka węchowego, gdyż współpracują metabolicznie z neuronami węchowymi, pomagając niejako neuronom odbierać bodźce zapachowe. Jednym słowem: jako pierwsi na świecie postawiliśmy hipotezę, że uszkodzenie węchu u pacjentów z COVID-19 następuje poprzez uszkodzenie tych komórek podporowych. W konsekwencji neurony węchowe nie mogą prawidłowo funkcjonować. Zatem SARS-CoV-2 nie uszkadza neuronów węchowych bezpośrednio ale pośrednio.

tłumaczy w amerykańskim czasopiśmie ACS Chemical Neuroscience prof. Butowt

I przy tej hipotezie nadal pozostajemy.

“Wiemy już, że SARS-CoV-2 zakaża nas, łącząc się z receptorami ACE2 znajdującymi się na powierzchni komórek górnych dróg oddechowych. Białko TMPRSS2 zaś pomaga wirusowi wniknąć w te komórki. Gdy ten znajdzie się już w środku, zaczyna się replikować, wywołując reakcję zapalną. Wtedy właśnie zaczynają się zniszczenia w organizmie chorego.” – tłumaczą angielscy badacze rynolog i chirurg laryngolog z University of London Simon Gane i profesor chemii smaków Jane Parker.

Odzyskanie węchu jest więc kwestią odbudowy i regeneracji zniszczonych komórek. Czy możemy wspomóc ten proces?

Jak odzyskać węch po koronawirusie? Ćwiczenia

„Praktyka pokazuje, że chcąc szybko odzyskać węch po koronawirusie warto wprowadzić ćwiczenia stosowane dotychczas u osób, które cierpią na asomię w następstwie m.in. operacji.” – przekonuje ekspert Mrs.Sporty – „Ćwiczenia sprowadzają się do wytworzenia wzmożonego ruchu powietrza w obrębie jamy nosowej. W ten sposób do pola węchowego dociera znacznie więcej cząsteczek wonnych.”

Chcąc pobudzać receptory do pracy receptory w nosie możemy wykonać następujące ćwiczenia:

1. Przy zamkniętych ustach wykonujemy ruchy żucia
2. Przy zamkniętych ustach wykonujemy ruch ziewania.
3. Z jednej strony uciskamy skrzydełko nosa. Następnie angażując podniebienie miękkie wciągamy powietrze przez nos. Zwalniamy ucisk. Powtarzamy z drugiej strony nosa.

Brak smaku po Covid-19

Drugi charakterystyczny dla Covid-19 objaw to utrata smaku, która może utrzymywać się długo po ustąpieniu pozostałych objawów. Tak jak w przypadku węchu, tutaj również należy maksymalnie stymulować zmysł smaku, by pobudzić nasz mózg do pracy.

Gdy nie czujemy zapachów ani smaków, jemy oczami. Właśnie z tego względu w walce o powrót do normalności musimy zadbać o to, by przygotowane przez nas potrawy urzekały samym wyglądem. Kolorowe posiłki o zróżnicowanej konsystencji pobudzą wyobraźnię. Podczas gotowania warto sięgnąć po wyraziste przyprawy.

„W przypadku smaku, tak jak w przypadku węchu naszym zadaniem jest maksymalne pobudzenie leniwie działającego zmysłu. Z jednej strony smak odczuwamy dzięki rozmieszczonym na języku kubkom smakowym, z drugiej na naszą chęć do jedzenia wpływa też wygląd potrawy (im bardziej kolorowa i ładnie podana, tym bardziej mamy ochotę jej skosztować), jej zapach oraz atmosfera podczas jedzenia. Tuż po koronawirusie, gdy nie mamy smaku ani zapachu warto jest oddziaływać na zmysł, który posiadamy, tj. wzrok. Starajmy się przygotowywać dania tak, by kusiły samym swoim wyglądem.tłumaczy ekspert Mrs.Sporty.

Kolorowe i zróżnicowane jedzenie ma też dodatkową zaletę: to najprostszy sposób na tworzenie zbilansowanych posiłków, które dostarczą różnych witamin, minerałów, a także składników odżywczych. Okres rekonwalescencji po Covid-19 to nie czas na miałkie dania, kleiki i inne niezbyt zachęcające potrawy.

Powrót węchu i smaku po Covid-19

Jak wspomniałam to, kiedy wróci węch i smak po koronawirusie jest sprawą bardzo indywidualną. Bywa, że zapachy i smaki czujemy z każdym dniem wyraźniej, ale też tak, że odzyskujemy je w jednej chwili. Stymulacja zmysłów poprzez stosowanie różnokolorowej, ciekawej wizualnie i wyrazistej w smaku żywności oraz przez zwiększanie ilości substancji zapachowych docierających do nosa nie przyniesie natychmiastowego rezultatu, jednak pomoże szybciej wrócić do zdrowia.