Witaminy są niezbędnym składnikiem codziennej diety niemowlęcia, ponieważ zapewniają prawidłowe funkcjonowanie wszystkich narządów organizmu oraz przebieg wielu istotnych dla życia i zdrowia procesów przemiany materii1. Aby pokryć zapotrzebowanie na witaminy, muszą być one dostarczane z zewnątrz2. Czy dieta jest w stanie dostarczyć dziecku witaminy niezbędne dla prawidłowego rozwoju i całkowicie zaspokaja zapotrzebowanie na nie? Czy sposób karmienia niemowlaka ma wpływ na ilość witamin w organizmie? Kiedy należy podawać maluchowi preparaty witaminowe? Odpowiadamy!
Witaminy w diecie dziecka a sposób karmienia
W żywieniu noworodków i niemowląt powinno się dążyć do wyłącznego karmienia piersią w ciągu pierwszych 6. miesięcy życia. Pokarm kobiecy dostarcza organizmowi maluszka w odpowiedniej ilości wszystkich niezbędnych składników odżywczych przy założeniu, że mleko matki jest wytwarzane w wystarczających ilościach, a kobieta jest zdrowa i dobrze odżywiona3. Dzieci karmione piersią otrzymują więc wszystkie składniki, które są potrzebne w okresie intensywnego rozwoju.
Niestety karmienie piersią z różnych powodów nie zawsze jest możliwe. Jeżeli niemowlaka nie da się karmić naturalnie, powinno się karmić go mlekiem modyfikowanym. Skład preparatów do początkowego żywienia niemowląt w całości zaspokaja zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka. Oznacza to, że niemowlęta karmione sztucznie, podobnie jak niemowlęta karmione piersią, otrzymują ważne dla prawidłowego rozwoju składniki wraz z pokarmem3.
Witaminy dla niemowląt – kiedy powinno się je uzupełniać?
Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystw Pediatrycznego już od pierwszych dni życia dziecka powinno się podawać witaminy D i K. Witamina D odgrywa kluczową rolę w metabolizmie wapnia i fosforu, jest wytwarzana w organizmie pod wpływem słońca jako witamina D3. Synteza skórna witaminy D jednak nie zawsze jest wystarczająca. Witamina K natomiast warunkuje utrzymanie prawidłowego stężenia czynników krzepnięcia3.
Już od pierwszych dni życia dziecko niezależnie od sposobu karmienia powinno przyjmować witaminę D w dawce3:
- 400 IU/d w pierwszych 6. m.ż.,
- 400–600 IU/d pomiędzy 6. a 12. m.ż. z uwzględnieniem dziennego spożycia wynikającego z diety niemowlęcia.
Od urodzenia należy maluszkowi także podawać witaminę K. Odpowiednie dawki witaminy K to3:
- 0,5 mg witaminy K domięśniowo lub 2 mg doustnie w przypadku noworodków zdrowych i donoszonych,
- 0,5 mg domięśniowo dla noworodków z grupy ryzyka.
Zastrzyki z witaminą K podaje pielęgniarka lub lekarz w warunkach ambulatoryjnych.
Do czego może doprowadzić niedobór witamin u niemowlaka?
W przypadku niedoboru witaminy D u małego dziecka może dojść do rozwoju krzywicy. Choroba ta związana jest z zaburzeniami gospodarki wapniowo-fosforanowej. Pierwszymi objawami u niemowląt i małych dzieci, świadczącymi o niedoborze witaminy D w organizmie, są: utrata łaknienia, wzmożone pocenie się, opóźnione ząbkowanie, wolniejsze zarastanie ciemienia, spadek odporności i częste infekcje2.
Witamina K jest niezbędna do prawidłowego krzepnięcia krwi, w związku z czym niedostateczna jej podaż może doprowadzić do wystąpienia krwawienia związanego z jej niedoborem. Objawy poprzedzające wystąpienie krwawienia to m.in. niewielkie krwawienia, przedłużająca się żółtaczka, biegunka, wymioty, a także niewielki przyrost masy ciała lub całkowity brak przyrostu2.
Profilaktyczne podawanie odpowiednich dawek witamin D i K zapobiega ich niedoborom. Pamiętajmy jednak, że wystąpienie niepokojących objawów zawsze warto skonsultować z pediatrą.
Jakie witaminy dla niemowląt wybrać?
Według zaleceń niemowlęta od razu po urodzeniu powinny otrzymywać witaminę D i K3. Oprócz witaminy D i K nie ma jednak konieczności podawania maluszkom preparatów wielowitaminowych w ramach profilaktyki, ponieważ niezbędne witaminy otrzymuj wraz z pokarmem3. Witaminy dla dzieci należy stosować jedynie wtedy, gdy pojawią się objawy niedoboru lub podczas leczenia niektórych chorób, ewentualnie kiedy lekarz pediatra zaleci profilaktyczne stosowanie1.
W razie podejrzenia niedoborów witamin u dziecka należy udać się do lekarza i wykonać niezbędne badania. Może się okazać, że ze względu na niedobór niemowlę musi otrzymywać np. witaminę C. Lekarz podpowie, jaka witamina C dla niemowląt będzie w takim przypadku najlepsza. Może zaproponować np. Juvit C – lek przeznaczony do leczenia stanów niedoboru witaminy C i profilaktyki chorób wywołanych niedoborem witaminy C4. Pamiętajmy jednak, aby bez konsultacji z lekarzem lub farmaceutą nie podawać dziecku żadnych witamin.
JUVIT C, 100 mg/ml, krople doustne. Skład: 1 ml kropli zawiera Acidum ascorbicum (kwas askorbowy, witamina C) 100 mg. Postać farmaceutyczna: Krople doustne, roztwór. Wskazania do stosowania: Produkt leczniczy Juvit C przeznaczony jest do leczenia stanów niedoboru witaminy C i profilaktyki chorób wywołanych niedoborem witaminy C, przede wszystkim szkorbutu i jego wstępnych objawów, choroby Moellera-Barlowa, w okresie rekonwalescencji, przy stosowaniu diety ubogiej w witaminę C, zwłaszcza u niemowląt karmionych sztucznie. Produkt jest szczególnie zalecany dla dzieci. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość nasubstancję czynną – kwas askorbowy lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Nie podawać wysokich dawek dzieciom z nadmiernym wchłanianiem żelaza z przewodu pokarmowego. Podmiot odpowiedzialny: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242E. Przed zastosowaniem należy zapoznać się z zatwierdzoną charakterystyką preparatu. Dalsze informacje dostępne na życzenie.
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.