Jakie świadczenia rodzinne mogą otrzymać uchodźcy z Ukrainy?
Codziennie polsko-ukraińską granicę przekraczają tysiące osób uciekających przed wojną. Według oficjalnych informacji do naszego kraju przybyło już ponad 2 miliony uchodźców – jak podaje Straż Graniczna – w zdecydowanej większości są to kobiety i dzieci. Część z nich podróżuje dalej, do różnych krajów Europy, gdzie czekają na nich krewni, ale przeważająca liczba przybyszy decyduje się pozostać w Polsce w nadziei, że działania wojenne niedługo się skończą, a oni będą mogli powrócić do swoich domów. Na razie muszą jednak liczyć na pomoc w znalezieniu tymczasowego miejsca zamieszkania.
Obywatele Ukrainy, którzy na skutek rosyjskiej agresji opuścili swoją ojczyznę, będą mogli legalnie przebywać w Polsce przez 18 miesięcy licząc od dnia 24 lutego 2022 r. Dotyczy to osób, które przybyły do Polski bezpośrednio z Ukrainy i zadeklarowały zamiar pozostania na terytorium naszego kraju.
Opuszczając Ukrainę w pośpiechu i w strachu, zmuszeni byli nie tylko pożegnać się z bliskimi i domem, ale także pozostawić większość swojego dobytku. Granicę najczęściej przekraczają z garstką najpotrzebniejszych rzeczy. Dlatego tak ważne jest nasze wsparcie i zapewnienie im bezpiecznego schronienia. Od początku wojny zaangażowanie Polaków w pomoc uchodźcom jest naprawdę ogromne i bardzo budujące. Nieustannie zbierane są dary, pieniądze, a kolejne osoby zgłaszają się do pracy jako wolontariusze lub oferują miejsca w swoich własnych domach. Wsparcie organizują także samorządy oraz organizacje pozarządowe. Wciąż jednak potrzeby są ogromne i konieczne jest przeznaczenie na ten cel dodatkowych środków z budżetu państwa oraz wsparcie unijne.
Ze względu na wyjątkowe okoliczności rząd 12 marca przyjął specjalną Ustawę o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Nowe przepisy mają ułatwiać niesienie wsparcia potrzebującym, a także zapewniać uchodźcom łatwiejszy dostęp do rynku pracy oraz umożliwiać im ubieganie się o pomoc finansową.
Ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy oprócz legalnego pobytu i dostępu do rynku pracy otwiera szeroko wsparcie m. in. w bezpłatnej opiece zdrowotnej i edukacji, a także daje pełen dostęp do świadczeń rodzinnych.Marlena Maląg, minister MRiPS
Szczegółowe zapisy zawarte w ustawie informują, że wszyscy obywatele Ukrainy przebywający na terytorium Polski legalnie (czyli jako uchodźcy) mają prawo do pobierania świadczeń rodzinnych (w tym zasiłków), a także świadczenia wychowawczego 500 plus. Przepisy zakładają, że ukraińscy rodzice mogą ubiegać się również o środki z rodzinnego kapitału opiekuńczego oraz programu dobry start. Każdy z tych dodatków będzie przyznawany zgodnie z dotychczasowymi zasadami właściwymi dla danego świadczenia, ale “z wyłączeniem warunku posiadania karty pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”.
Sprawdź: W miastach powstają specjalne punkty opieki nad dziećmi z Ukrainy. Gdzie je znaleźć i jak działają?
Zasiłek rodzinny w Polsce dla Ukraińców – na jakich zasadach?
Jak wynika z nowej ustawy, uchodźcy z Ukrainy mają prawo do pobierania świadczeń rodzinnych, wśród których znajduje się m.in. zasiłek rodzinny oraz wszystkie dodatki do niego. Aby móc się o niego ubiegać i otrzymać pozytywną decyzję, wnioskujący będą musieli spełnić te same warunki, które obowiązują także obywateli Polski. Zgodnie z przepisami prawo do zasiłku rodzinnego zostaje przyznane rodzinie, w której miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie przekracza 674 zł (lub 764 zł, jeżeli w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne). Wysokość zasiłku jest uzależniona od wieku dziecka i może wynosić od 95 do 135 złotych na miesiąc. Zasiłek rodzinny dla Ukraińców przebywających w Polsce będzie więc prawdopodobnie wypłacany tak samo jak dla Polaków.
Zobacz: Jak pomóc dzieciom z Ukrainy? Sprawdź, gdzie i jak skutecznie wspierać potrzebujących
W jaki sposób przybywający z Ukrainy mogą ubiegać się o wsparcie?
Uchodźcy z Ukrainy mogą składać wnioski o wymienione świadczenia na zasadach ogólnych, określonych w poszczególnych ustawach, czyli za pośrednictwem portalu ZUS, Emp@tia lub z bankowości elektronicznej. W tym celu rząd zdecydował o wprowadzeniu specjalnego, przyśpieszonego trybu nadawania Ukraińcom numeru PESEL, który ułatwi dostęp do poszczególnych usług oraz usprawni proces załatwiania spraw urzędowych.
Uciekający przed wojną Ukraińcy mogą rejestrować się poprzez złożenie w dowolnym urzędzie gminy wniosku, zawierającego podstawowe dane oraz zdjęcie. Nadanie polskiego PESEL-u umożliwi np. dostęp do publicznego systemu ochrony zdrowia czy umożliwi dostęp Numer PESEL będzie konido edukacji na tych samych zasadach, co obywatele Polscy.
Numer PESEL będzie konieczny, jeśli obywatel Ukrainy chce skorzystać z pomocy w formie jednorazowego świadczenia pieniężnego w kwocie 300 zł. Aby otrzymać wsparcie, należy kierować odpowiednie wnioski do urzędów gmin lub gminnych ośrodków pomocy społecznej.
Sprawdź też:
