Zmysły noworodka – co warto o wiedzieć o ich rozwoju?

Małe dzieci poznają otoczenie dzięki zmysłom. Za ich pomocą zapamiętują sylwetki rodziców, a także wyrażają emocje i kontaktują się ze światem. Zastanawiasz się, kiedy noworodek widzi i czy rozpoznaje Twoją twarz? Dowiedz się, jak rozwija się dziecięcy wzrok!

Co i kiedy noworodek widzi tuż po urodzeniu?

Wbrew często wygłaszanym opiniom, noworodek słyszy i widzi – reaguje na światło. Wzrok oczywiście nie jest jeszcze dobrze rozwinięty, dziecko zauważa jedynie rozmyte kształty i kontury osób oraz przedmiotów. Noworodek początkowo widzi więc nieostro, wszystko jawi mu się w czarno-białych, ewentualnie szarych, barwach. Odróżnia światło od ciemności, dlatego zwracaj uwagę, aby domowe oświetlenie nie raziło w oczy Twojej pociechy.

W pierwszych tygodniach życia noworodek najlepiej widzi z odległości 20-30 cm, a ta swoista (chwilowa) krótkowzroczność chroni maluszka przed nadmiarem bodźców i pozwala na powolne oraz bezpieczne poznawanie nowych twarzy, przedmiotów i innych elementów otoczenia.

Od kiedy dziecko widzi wyraźnie?

Zastanawiasz się, czy noworodek widzi już dobrze i dokładnie? Aby dziecko zaczęło rozpoznawać Twoją twarz, musisz poczekać do około 2. miesiąca życia. Dziecko potrafi już podążać wzrokiem za twarzami rodziców lub za kontrastowym przedmiotem w ramach łuku 90 stopni – od jednego kącika oka do drugiego. Może również patrzeć bez przerwy w jeden punkt nawet do 30 minut. W 2. miesiącu życia maluszek najprawdopodobniej zacznie także interesować się Twoją mimiką. Będzie starał się naśladować miny i zacznie odwzajemniać Twój uśmiech.

W kolejnych tygodniach dziecko widzi coraz lepiej, bardziej świadomie, interesuje się tym, co dzieje się wokół niego, skupia wzrok na danych przedmiotach, powoli zaczyna rozpoznawać kolory, choć wszystkie barwy będzie rozróżniać dopiero około 12. miesiąca życia.

Wspieranie rozwoju wzroku dziecka

Dziecko najszybciej zapamiętuje twarz mamy, która pochyla się nad nim w trakcie karmienia. Kolejno maluch rozpoznaje inne bliskie osoby, które często biorą go na ręce i się z nim bawią.

Podczas wszelkich zabaw bardzo ważne jest stymulowanie rozwoju wzroku prostymi sposobami. Jednym z nich jest wykorzystywanie gryzaków czy maskotek o kontrastowych kolorach, posiadających proste formy. Świetnym rozwiązaniem jest także przymocowanie nad dziecięcym łóżeczkiem obracającej się karuzeli. Nie przejmuj się, jeśli noworodek nie będzie nią zainteresowany. Niedługo zauważysz, że Twój maluch zacznie skupiać na niej wzrok.

Po kilku miesiącach, gdy dziecko podrośnie i jego wzrok rozwinie się, pooglądajcie rodzinne zdjęcia. Przekaż maluchowi, kto znajduje się na fotografiach i opowiedz ciekawe historie związane z tymi osobami. To świetna zabawa, która ćwiczy nie tylko wzrok, ale także pamięć dziecka. Warto także umieścić w pokoju maluszka wspólne zdjęcia rodzinne z ważnych dla Was wydarzeń – bez wątpienia wpłyną pozytywnie na nastrój i samopoczucie Twojej pociechy.

Pozostałe zmysły noworodka

Kluczowym zmysłem noworodka jest zmysł dotyku – rozwija się on jako jeden z pierwszych. Bliskość rodzica daje maluszkowi poczucie bezpieczeństwa i pozwala nawiązać więź. Dlatego właśnie tak ważne jest karmienie piersią i kontakt skóry dziecka ze skórą matki. Maluch początkowo poznaje świat przez usta – wszystko wkłada do buzi, a dopiero później rozpoznaje przedmioty za pomocą rąk.

W początkowym okresie życia dziecka o wiele lepiej od wzroku rozwinięte są zmysły słuchu i węchu. To przede wszystkim dzięki nim noworodek identyfikuje rodziców w pierwszych dniach i tygodniach swojego życia. Percepcja słuchowa kształtuje się już od momentu narodzin i będzie rozwijać się aż do okresu nastoletniego. Rozwój słuchu u niemowlęcia przebiega dość szybko i intensywnie, dlatego nie należy narażać go na hałasy. Natomiast jeśli chodzi o zapach, niemowlę potrafi odróżnić te znane od tych, które czuje po raz pierwszy. Najbardziej znanym, lubianym i działającym relaksująco jest dla niego zapach mamy, ponieważ zna go od dnia narodzin.