Cukrzyca typu 1 u dzieci: objawy, diagnoza i codzienne wyzwania

Cukrzyca typu 1, często diagnozowana u dzieci i młodzieży, jest chorobą autoimmunologiczną, która niszczy komórki trzustki odpowiedzialne za produkcję insuliny. Brak tego hormonu zaburza regulację stężenia glukozy we krwi, prowadząc do poważnych problemów zdrowotnych. Poznaj objawy, diagnostykę i codzienne wyzwania związane z cukrzycą typu 1 u dzieci.

Jakie są objawy cukrzycy typu 1 u dzieci?

Cukrzyca typu 1 może manifestować się różnorodnymi objawami, które często są mylone z innymi dolegliwościami. Rodzice powinni być czujni i zwracać uwagę na wszelkie niepokojące sygnały ze strony swojego dziecka. Istnieje kilka istotnych objawów, które mogą wskazywać na rozwijającą się cukrzycę typu 1.

Nagła utrata masy ciała

Jednym z pierwszych zauważalnych objawów cukrzycy typu 1 u dzieci jest nieuzasadniona utrata masy ciała. Maluchy mogą chudnąć mimo normalnego lub nawet zwiększonego apetytu. Jest to wynikiem braku insuliny, która umożliwia organizmowi wykorzystanie glukozy jako źródła energii.

Wzmożone pragnienie i częste oddawanie moczu

Dzieci z cukrzycą typu 1 często odczuwają intensywne pragnienie, co prowadzi do zwiększonego spożycia płynów. W odpowiedzi na to organizm może wydalać więcej moczu – objawia się to częstym oddawaniem moczu / częstszą mikcją oraz nocnym moczeniem. Oba te objawy są wynikiem wysokiego poziomu glukozy* w organizmie.

Zmęczenie i osłabienie

Innym charakterystycznym objawem cukrzycy typu 1 jest ogólne zmęczenie i osłabienie. Dzieci mogą stać się apatyczne, mniej chętne do zabawy i aktywności fizycznej. Wynika to z braku energii, ponieważ glukoza nie trafia do komórek. W okresie tym można zauważyć wzmożoną senność.

Problemy skórne i infekcje

Dzieci z cukrzycą typu 1 są bardziej podatne na infekcje, w tym grzybicze, które mogą objawiać się na skórze, szczególnie w okolicach narządów płciowych. Często występują także zmiany zapalne, np. afty w jamie ustnej lub podrażnienia w kącikach ust.

Inne objawy

Dodatkowymi symptomami, które mogą występować u maluchów chorujących na cukrzycę typu 1, są bóle brzucha, głęboki oddech, a także charakterystyczny zapach acetonu w wydychanym powietrzu. W przypadku zauważenia któregokolwiek z tych objawów nie należy zwlekać z wizytą u lekarza.

Diagnoza cukrzycy typu 1 u dzieci

Rozpoznanie cukrzycy typu 1 u dziecka to kluczowy moment, który wymaga szybkiej reakcji. Proces diagnostyczny obejmuje kilka kroków, które pozwalają na potwierdzenie choroby.

Konsultacja lekarska

Pierwszym etapem diagnostyki jest konsultacja z pediatrą, który na podstawie objawów może zlecić wykonanie badań laboratoryjnych. Ważne, aby nie czekać na wizytę na czczo, tylko jak najszybciej zbadać poziom glukozy we krwi*.

Badania laboratoryjne

Podstawowym badaniem jest pomiar stężenia glukozy we krwi. Cukrzycę typu 1 diagnozuje się, gdy poziom tego parametru przekracza 200 mg/dl w dowolnym momencie dnia lub ≥126 mg/dl na czczo. Dodatkowo lekarz może zlecić badanie na obecność przeciwciał, które potwierdzą autoimmunologiczny charakter choroby.

Monitorowanie stanu zdrowia

W przypadku potwierdzenia diagnozy konieczne jest dalsze monitorowanie stanu zdrowia dziecka. Regularne pomiary poziomu glukozy* oraz kontrola objawów są istotne dla prawidłowego zarządzania chorobą.

Sprawdź też materiały dla osób chorych na cukrzycę.

Codzienne wyzwania dzieci z cukrzycą typu 1

Życie z cukrzycą typu 1 wiąże się z wieloma wyzwaniami, które mogą wpływać na codzienną rutynę zarówno dzieci, jak i ich opiekunów.

Dawkowanie insuliny

Dzieci z cukrzycą typu 1 muszą regularnie przyjmować insulinę, co może być dla nich stresujące. Można ją podawać za pomocą wstrzykiwacza lub pompy insulinowej. Obie te metody wymagają od rodziców i dzieci odpowiedniego przeszkolenia oraz samodyscypliny.

Wyzwania dietetyczne

Dieta odgrywa istotną rolę w zarządzaniu cukrzycą. Wprowadzenie zdrowszych nawyków żywieniowych może być trudne, zwłaszcza w otoczeniu rówieśników. Jednak dzieci z cukrzycą typu 1 powinny unikać pokarmów bogatych w cukry proste i dbać o regularne spożywanie zbilansowanych posiłków.

Problemy emocjonalne

Cukrzyca typu 1 może wpływać na stan emocjonalny dziecka. Dzieci często doświadczają lęków związanych z chorobą, co może prowadzić do frustracji, złości czy smutku. Wsparcie emocjonalne ze strony rodziny i specjalistów jest więc niezbędne.

Współpraca z nauczycielami

Dzieci z cukrzycą powinny być wspierane także w szkole. Nauczyciele muszą być świadomi ich stanu zdrowia i wiedzieć, jak reagować w sytuacjach kryzysowych, takich jak hipoglikemia. Współpraca z placówką edukacyjną jest niezbędna dla zapewnienia bezpieczeństwa dziecku z cukrzycą typu 1.

Regularne kontrole lekarskie

Dzieci z cukrzycą typu 1 powinny regularnie odwiedzać lekarza w celu monitorowania stanu zdrowia. Te kontrole pozwalają na wczesne wykrycie potencjalnych powikłań oraz dostosowanie terapii.

*poziom glukozy = stężenie glukozy

Artykuł powstał we współpracy z Novo Nordisk, właścicielem strony https://www.dann.edu.pl/materia_y-dla-pacjenta.html PL24CD00108

Źródła

1. E. Kostopoulou et al., Diabetic Ketoacidosis in Children and Adolescents; Diagnostic and Therapeutic Pitfalls, „Diagnostics” 2023, nr 13 (15), s. 2602.
2. Cukrzyca u dzieci – zadanie dla całej rodziny, https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/cukrzyca-u-dzieci-zadanie-dla-calej-rodziny [dostęp: 10.2024].