Pępuszek noworodka i jego pielęgnacja to temat, który często sprawia świeżo upieczonym rodzicom trudność i budzi wiele wątpliwości. Jak dbać o tę część ciała dziecka, czym przemywać i kiedy kikut pępowiny powinien odpaść?
Pielęgnacja pępka u noworodka
Pępowina to połączenie pomiędzy organizmem matki i dzieckiem w okresie ciąży. Łączy ona łożysko z miejscem w ciele malucha, gdzie w przyszłości będzie znajdował się pępek – pamiątka po tym połączeniu z okresu życia płodowego. Pępowina składa się z dwóch tętnic i jednej żyły. Za ich pośrednictwem maluch dostaje niezbędne do prawidłowego rozwoju składniki odżywcze i życiodajny tlen, a jednocześnie odprowadzane są nią zbędne produkty przemiany materii.
Kilka minut po porodzie pępowina jest przecinana. Nie jest już dłużej dziecku potrzebna. Zabieg ten nie powinien odbyć się zbyt szybko, ponieważ pomimo tego, że maluch już samodzielnie oddycha, może dojść do niedotlenienia jego mózgu. Najpierw pępowina zaciskana jest za pomocą specjalnego klipsa – dawniej ją podwiązywano. Gdy przepływ krwi w niej ustanie, można ją przeciąć.
Po pępowinie pozostaje krótki, zazwyczaj 2-3 centymetrowy kikut. Jeszcze kilka lat temu pępowina była zawiązywana tuż przy brzuszku dziecka, obecnie stosuje się specjalne zapinki, które maluch nosi przez dwie lub trzy doby. Kikut pępowiny przez kilka kolejnych dni przysycha i kurczy się. Zmienia kolor z niebieskawego na ciemnoszary, następnie na czarny. Odpada samodzielnie zazwyczaj po około siedmiu dniach od porodu, chociaż zdarza się, że ma to miejsce nawet w trzecim tygodniu życia dziecka.
Kluczowa jest pielęgnacja pępuszka niemowlęcia. Niezachowanie odpowiednich zasad higieny może doprowadzić do zapalenia pępka, które może mieć poważne konsekwencje.
Jak kąpać noworodka z pępowiną?
Jeszcze kilka lat temu radzono młodym rodzicom, by nie kąpali dziecka, dopóki pępowina nie odpadnie. Maluchy były myte za pomocą myjek. Obecnie odchodzi się od tego typu praktyk, ale należy zwrócić baczną uwagę, by nie zamoczyć pępowiny w wodzie z wanienki. Jednocześnie pępek należy stale oczyszczać i dezynfekować. Jak to robić?
Co do przemywania pępka noworodka?
Pępuszka malucha nie powinno się myć w wodzie, w której kąpane jest dziecko. Zabieg oczyszczania pępowiny i pępka powinien być osobną czynnością, przed którą należy dokładnie umyć ręce. Brudne dłonie mogą przenieść bakterie, które spowodują zapalenie. Pępek można umyć czystą wodą z mydłem, a następnie starannie wypłukać i osuszyć. Według części lekarzy to w zupełności wystarczy, by zachować kikut i pępek w dobrym stanie. Wedle starszej szkoły, pępek i kikut należy przemywać spirytusem. Niektórzy lekarze odradzają tego typu praktyki, ponieważ mają one oddalać moment odpadnięcia kikuta.
Jeżeli zdecydujesz się na przemywanie pępka spirytusem, sięgnij po jałowe waciki. Nasącz je spirytusem 70%. Rozcieńcz go z wodą w proporcjach 2:1 (dwie miarki alkoholu, jedna wody). Najpierw należy przemyć kikut, a następnie miejsce jego łączenia się z pępuszkiem malucha. Można lekko podważyć kikut i przemyć miejsce pod nim, ale należy bardzo uważać w trakcie tego zabiegu, by nie naderwać strupka.
W aptekach dostępne są również gotowe preparaty na bazie spirytusu, które służą do przemywania pępka noworodka. Pamiętaj jednak, by bez konsultacji z lekarzem nie stosować żadnych zasypek i pudrów pielęgnacyjnych.
Pępuszek u noworodka
Pępek noworodka należy uważnie obserwować. Może się zdarzyć, że poleci z niego kilka kropel krwi na wskutek drobnego urazu. Niepokój jednak powinien zwrócić większy upływ krwi, a także obecność ropy. Pępek i kikut nie powinny wydzielać zapachu.
Zwróć uwagę czy wokół pępka nie ma obrzęku, opuchlizny lub zaczerwienienia. Wszelkie niepokojące objawy powinny być skonsultowane z lekarzem.
Zobacz też: jak myć buzię noworodka? >>>>