Ostra wirusowa choroba zakaźna, jaką jest choroba Heinego-Medina, znana jest też pod nazwą polio lub ostre nagminne porażenie dziecięce. To bardzo niebezpieczna choroba, która może doprowadzić do trwałego kalectwa, a nawet śmierci. W czasach kiedy szczepionki nie były jeszcze znane i ogólnodostępne, polio zbierało ogromne żniwa wśród dzieci i dorosłych. Na szczęście obecnie szczepionka na polio znajduje się w kalendarzu obowiązkowych szczepień, więc zagrożenie epidemiologiczne zostało zniwelowane do minimum.
Choroba Heine-Medina: czym się objawia i jakie są jej przyczyny?
Choroba Heinego-Medina wywoływana jest przez trzy typy wirusa polio. Wirus ten przenoszony jest drogą wziewną lub pokarmową, dlatego tak łatwo się rozprzestrzenia. W krajach europejskich, gdzie dzieci obowiązkowo szczepione są na polio, wirus jest uśpiony i nie jest zagrożeniem. Niestety są kraje, w których dzieci wciąż chorują i umierają na polio, to kraje ubogie takie jak Afganistan, Pakistan, Nigeria czy Indie. Od zarażenia wirusem polio do wystąpienia objawów może upłynąć od 7 do 14 dni. Spośród trzech typów wirusa, najgroźniejszy jest typ I, ponieważ to on odpowiada za ciężkie postacie porażenne.
Najczęściej występujące postaci choroby Heinego-Medina
Choroba Heinego-Medina objawia się najczęściej w trzech postaciach porażenia, jest to:
- postać rdzeniowa — w tym przypadku porażenie jest niesymetryczne, dotyka mięśnie kończyn dolnych, czasami również górnych, mięśnie oddechowe, oraz mięśnie tułowia. W tej postaci obserwuje się osłabienie siły mięśniowej, czasami występują lekkie niedowłady, ale może dojść nawet do całkowitego paraliżu.
- postać opuszkowa — w tej postaci zostają porażone ośrodki rdzenia przedłużonego, tak zwane opuszki. W opuszkach skupiają się ośrodki nerwowe, które są odpowiedzialne za funkcje odruchowe. Ponadto postać opuszkowa dotyka również nerwy czaszkowe, układ krążenia oraz układ oddechowy. Dochodzi również do wielu powikłań, takich jak zaburzenia psychiczne, zapalenie mięśnia sercowego, obrzęk płuc. Leczenie postaci opuszkowej polio trwa nawet do 2 lat.
- postać mózgowa — w tym wypadku u chorego obserwuje się wzmożoną pobudliwość ruchową lub przeciwnie senność, zaburzenia świadomości, wysoką gorączkę, drgawki, drżenia mięśniowe a w niektórych przypadkach ataksję i afazję.
Choroba Heinego-Medina: objawy
W zależności do tego, z jaką postacią choroby Heinego-Medina mamy do czynienia, objawy mogą być różne. W większości przypadków polio przebiega bezobjawowo. W niektórych przypadkach, kiedy dochodzi do zakażenia, organizm chorego sam zwalcza wirusa. Mówimy wtedy o zakażeniu poronnym, zdarza się tak w około 8% przypadków.
Postać porażenna polio zdarza się bardzo rzadko. W takim przypadku wirus po wniknięciu do dróg oddechowych lub pokarmowych dostaje się do rdzenia kręgowego i doprowadza do porażenia ciała. W takim przypadku pojawienie się pierwszych objawów może nastąpić zaledwie 48 godzin od zakażenia. Oprócz objawów typowych dla danego typu choroby Heinego-Medina możemy wyróżnić charakterystyczne objawy towarzyszące. Zaliczamy do nich:
- bóle głowy;
- niewydolność dróg oddechowych;
- gorączkę;
- objawy podrażnienia opon mózgowo-rdzeniowych.
Leczenie choroby Heinego-Medina
Leczenie choroby Heinego-Medina polega na łagodzeniu objawów za pomocą rehabilitacji. Rehabilitacja ma na calu regenerację oraz zapobieganie sztywnieniu porażonych mięśni. Niestety nie ma możliwości wdrożenia leczenia przyczynowego.
Lepiej zapobiegać niż leczyć
Dlaczego szczepienie na Heinego-Medina jest obowiązkowe? Szczepionka na polio jest w Polsce w grupie szczepień obowiązkowych, refundowanych przez NFZ. Podaje się ją w kilku dawkach, pierwszą dziecko przyjmuje domięśniowo w 3-4 miesiącu życia. Kolejne dawki podawane są doustnie w wieku 16-18 miesięcy. Szczepienie przeciwko polio to najskuteczniejszą metoda chroniąca przed chorobą Heinego-Medina.
[Zdjęcie główne: depositphotos.com]