Trujący cis: jak bardzo jest szkodliwy? Jakie są objawy zatrucia cisem?

Czy cis jest trujący?

Cis to roślina powszechnie spotykana w Polsce. Cieszy się dużą popularnością, ponieważ jest to krzew iglasty, zachowuje więc piękny zielony kolor i przez cały rok pięknie się prezentuje. Bardzo długo rośnie, nawet do 3000 lat, i w tym czasie może osiągnąć rozmiary drzewa. Roślina ta doskonale sprawdza się do tworzenia żywopłotów, ponieważ bardzo dobrze znoszą warunki w mieście i nie są wymagające w utrzymaniu. W dodatku przyczyniają się do poprawy jakości powietrza.

Nie wszyscy jednak mają świadomość, że roślina ta może okazać się naprawdę groźna. Wszystkie jej części bowiem – z wyjątkiem miąższu osnówki nasienia – zawierają szkodliwe toksyny, a więc są silnie trujące. Dlatego, jeśli mamy dzieci, lepiej zrezygnować z sadzenia cisu w naszym ogrodzie. Warto też zwracać na maluchy szczególną uwagę podczas spacerów w pobliżu tej rośliny.

Trujący cis: jak bardzo jest szkodliwy?

Jedynym nietrującym elementem cisu jest mięsista osnówka pokrywająca nasiona. Pozostałe części kryją w sobie wiele bardzo toksycznych i niebezpiecznych dla ludzkiego organizmu substancji. Wśród szkodliwych związków wyróżnia się przede wszystkim taksynę, taksycynę, taksol i glikozydy cyjanogenne. Taksyna wpływa szczególnie negatywnie na serce, układ pokarmowy, układ nerwowy oraz nerki. Może spowodować zatem nieprawidłową pracę serca, drastyczny spadek ciśnienia, a także uszkodzenie błony śluzowej żołądka. Istnieje również prawdopodobieństwo porażenia układu oddechowego oraz wywołania niewydolności nerek. Dodatkowo posiada też właściwości, które mogą doprowadzić do poronienia.

Niebezpieczne toksyny znajdują się przede wszystkim w igłach oraz nasionach. Nasiona otoczone są właśnie wspomnianą mięsistą osnówką, która jednocześnie stanowi najbardziej atrakcyjną część rośliny. Są to bowiem charakterystyczne czerwone kulki, nazywane jagodami cisu. To one najczęściej są przyczyną zatruć, szczególnie u dzieci, ponieważ najbardziej przypominają klasyczne, jadalne owoce, są miękkie w dotyku i czerwone. Mimo że zjedzenie samej osnówki nie jest groźne, to jednak ze względu na znajdujące się w środku nasiona zawierające trujące substancje lepiej nie ryzykować spożycia.

Sprawdź też: Jak przechowywać grzyby w lodówce?

Szczególnie niebezpieczne może okazać się przegryzienie i przerzucie tego “owocu”, ponieważ w takim przypadku szkodliwe toksyny błyskawicznie dostają się do układu pokarmowe i krwioobiegu, powodują błyskawiczne szkody. Jednak nawet jeśli jagoda cisu połknięta została w całości, najlepiej jak najszybciej udać się do lekarza, który podejmie decyzje o ewentualnym leczeniu. Toksyczne związki mogą się bowiem przedostać z wnętrza nasion i spowodować nieszczęście.

O tym, że cis jest rośliną silnie trującą najlepiej świadczy fakt, że w przeszłości zdarzały się przypadki zatruć śmiertelnych. Najczęściej właśnie z powodu rozgryzienia i połknięcia całego “owocu”. Do powstania niebezpiecznych konsekwencji zdrowotnych wystarczą zaledwie trzy sztuki. Przebywanie w pobliżu tej rośliny nie jest jednak w żadnym stopniu szkodliwe, nie wydziela on żadnych toksycznych oparów.

Warto mieć świadomość, że cis jest trujący także dla niektórych gatunków ssaków, szczególnie dla koni.

Jakie są objawy zatrucia cisem?

Pierwsze niepożądane objawy organizmu wywołane zatruciem cisem mogą się pojawić już pół godziny po spożyciu. Początkowo mogą pojawić się dolegliwości pochodzące z układu pokarmowego, takie jak silny ból brzucha, nudności oraz wymioty, a także biegunka. Może pojawić się również ślinotok. Z czasem dochodzą objawy układu nerwowego – zawroty głowy, odurzenie oraz spłycony oddech. Spada także ciśnienie krwi, skóra twarzy staje się blada, a usta sinieją. Ostatecznie dochodzi do utraty przytomności. Czasami poważnemu zatruciu towarzyszą duszności i drgawki. W przypadku przyjęcia śmiertelnej dawki chory nie odzyskuje przytomności i umiera w przeciągu doby.

Zobacz też: Jak zrobić sok z aronii, żeby nie był cierpki?

Przyjęcie dużej dawki toksyny nie musi prowadzić do śmierci, ale może spowodować poważne konsekwencje dla zdrowia. Szczególnie dla serca, układu pokarmowego oraz nerek. Zatrucie cisem może spowodować problemy z odpowiednią pracą serca, uszkodzić poważnie błonę śluzową żołądka oraz doprowadzić do upośledzenia działania nerek (czego objawem może być krwiomocz).

Objawy zatrucia cisem:

• silny ból brzucha,
• wymioty,
• nudności,
• ślinotok,
• zawroty głowy,
• odurzenie,
• senność,
• bladość skóry,
• płytki oddech,
• sine usta,
• duszności,
• krwiomocz,
• białkomocz,
• drgawki,
• utrata przytomności.

Co zrobić, gdy dziecko zjadło owoc cisu?

Niestety współczesna medycyna nie dysponuje aktualnie żadnym antidotum na zatrucie cisem. Jeśli do niego dojdzie, decydującym czynnikiem jest czas. Pierwsza pomoc polega na jak najszybszym pozbyciu się niebezpiecznych toksyn z organizmu. Najczęściej w tym celu używa się takich metod jak płukanie żołądka, wywoływanie wymiotów lub podanie środków przeczyszczających.

Jeśli wiemy lub podejrzewamy, że dziecko zjadło owoc cisu, należy bezzwłocznie udać się do szpitala. Na miejscu lekarz zdecyduje, jakie kroki należy podjąć, aby zapobiec groźnym konsekwencjom.

Podobnie w przypadku zwierząt domowych i hodowlanych. Jeśli przez przypadek np. nasz pies lub kot zje jakąś część cisu, trzeba udać się z nim pilnie na wizytę do weterynarza.

Rodzice pytają o trujący cis: