Bierzmowanie to jeden z najważniejszych sakramentów w Kościele Katolickim. Zazwyczaj przystępuje się do niego w okresie nastoletnim, a przygotowania trwają przez cały rok podczas katechezy w szkole i spotkań w kościele. Uroczysta msza odbywa się tradycyjnie na wiosnę. Koronawirus zmusił diecezje do zmiany dotychczasowych zasad. Jak wygląda bierzmowanie w czasie pandemii?
Bierzmowanie w czasie pandemii 2021/2022
Pandemia pokrzyżowała wiele planów i na długi czas zmieniła naszą rzeczywistość. Kiedy w Polsce pojawiały się pierwsze przypadki zakażeń wiosną 2020 roku i rząd wprowadził pierwszy lockdown pod znakiem zapytania stanęły również odbywające się cyklicznie o tej porze roku uroczyste bierzmowania i pierwsze komunie święte.
Zgodnie z tradycją panującą w Kościele Katolickim sakramentów tych udziela się zazwyczaj ostatnich miesiącach nauki szkolnej, czyli w maju lub na początku czerwca. Komunie zwykle planowane są na weekendy majowe i czerwcowe. Bierzmowania zaś najczęściej organizuje się właśnie w czerwcu, chociaż mogą odbywać się także wcześniej. Terminy uzależnione są od decyzji podjętych przez konkretne diecezje i parafie.
Sprawdź: Imiona do bierzmowania.
Z powodu wybuchu pandemii w 2020 roku komunie i bierzmowania były masowo przekładane. Część z nich przesunięto dopiero na wrzesień. W tym roku sytuacja wyglądała już nieco inaczej. W wielu kościołach msze odbywały się w zwyczajowym terminie, ale według ścisłych zasad sanitarnych i zgodnie z zaleceniami dotyczącymi limitów osób. Mimo sporej liczby dziennych przypadków zachorowań, w większości parafii bierzmowania zostały zorganizowane terminowe. Dlatego ze sporą dozą prawdopodobieństwa można zakładać, że podobnie będzie wyglądała sytuacja w 2022 roku.
Bierzmowanie: nowe zasady 2021/2022
Nowa rzeczywistość pandemiczna zaskoczyła wszystkich. Szybko jednak musieliśmy się przyzwyczaić do nietypowych warunków i pozmieniać część planów. Do nowej sytuacji dostosować się także Kościół Katolicki, który zdecydował się zaadaptować obowiązujące przepisy dotyczące udzielania sakramentów.
Sprawdź: Życzenia na bierzmowanie – od rodziców, dziadków, chrzestnych i świadka
Nowe wytyczne przedstawił prefekt Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów kardynał Robert Sarah w liście do Episkopatów poszczególnych krajów. W tekście znajdziemy szczegółowe zasady odnoszące się do sposoby udzielania bierzmowania w czasie pandemii. Z listu wynika między innymi, że ścisłe stosowanie się do reżimu sanitarnego jest dozwolone i nie ma wpływu na przebieg mszy i znaczenie sakramentu.
Komisja ds Interpretacji Dekretów Soboru Watykańskiego II uznała, że namaszczenie w sposób wystarczający wyraża gest nałożenia ręki, toteż dla ważności sakramentu nie jest konieczne jednoczesne nałożenie ręki. […] Ewentualne użycie przez szafarza artykułów higienicznych (rękawiczek, wacików…) nie narusza ważności sakramentu”.
Poza tym wszystkie ceremonie bierzmowania muszą odbywać się zgodnie z obostrzeniami obowiązującymi w danym czasie i miejscu. Przede wszystkim chodzi tu o konieczność noszenia maseczek, zachowania bezpiecznego odstępu i pilnowania limitów wiernych. Z tego powodu większość parafii zdecydowała się rozbić bierzmowania na kilka osobnych mszy (mogły się odbyć tego samego dnia o innych godzinach lub tydzień po tygodniu). Niektóre diecezje zalecały, aby sakrament bierzmowania w czasie pandemii odbywał się w nieco skromniejszej formie, każdemu bierzmowanemu mogło towarzyszyć dwóch świadków. Wielu biskupów przed każdym kolejnym bierzmowanym przeprowadzało dezynfekcję, aby zapewnić wszystkim poczucie bezpieczeństwa. Wszystko wskazuje na to, że w nadchodzącym roku 2022 zasady będą wyglądały podobnie.
Przygotowania do bierzmowania w czasie pandemii 2021/2022
Przygotowania do bierzmowania w okresie pandemii również musiały ulec zmianie. Przede wszystkim w zeszłym roku, kiedy uczniowie rozpoczęli zdalne nauczanie. Wówczas także lekcje religii, podczas których katecheci prowadzili przygotowania do bierzmowania, przeniosły się do świata online. Za zgodą rodziców i kandydatów spotkania w reżimie sanitarnym mogły się jednak od czasu do czasu odbywać również w kościele.
Przygotowania zazwyczaj polegają na nauce odpowiednich zagadnień, które powinien opanować kandydat do czasu bierzmowania. Niektórzy księża katecheci wymagają zdania specjalnego sprawdzianu z omawianego zakresu, aby dopuścić ucznia do sakramentu. Często także kandydaci otrzymują indeks, w którym muszą zbierać podpisy za udział w mszach.
Rodzice pytają o bierzmowanie w czasie pandemii
Przygotowania do bierzmowania odbywają się z reguły na lekcjach religii w szkole oraz na spotkaniach w kościele. Kandydat zazwyczaj musi prowadzić specjalny indeks, w którym zbiera podpisy za udział w mszach świętych. Niektórzy księża poza podpisami wymagają także zaliczenia sprawdzianu, aby móc przyjąć sakrament.
Bierzmowania w czasie pandemii w 2021 odbywały się planowo, ale w reżimie sanitarny, tj. w maseczkach i z limitami osób. W 2022 roku prawdopodobnie będzie to wyglądało analogicznie.
Wysokość kwoty, którą wręczamy w prezencie na bierzmowanie, zależy przede wszystkim od zasobności portfela oraz stopnia zażyłości z bierzmowanym. Jeśli jesteśmy blisko związani, to możemy wręczyć 200-300 złotych, a jeśli jesteśmy dalszą rodziną, wystarczy 100 złotych.
Bierzmowania odbywają się zazwyczaj wiosną, mogą to być następujące miesiące: marzec, kwiecień, maj lub początek czerwca. Wszystko zależy od konkretnej parafii i diecezji.
