Słowa Mazurka Dąbrowskiego napisane zostały przez Józefa Wybickiego pod koniec XVIII wieku. Początkowo melodia znana była jako Pieśń Legionów Polskich we Włoszech. Z czasem jednak, kiedy pieśń zaczęła zyskiwać coraz bardziej na popularności, uległa również kilku modyfikacjom. W rezultacie współczesny hymn narodowy nieco różni się od pierwotnej wersji. Na czym polegają te różnice? Ile zwrotek ma hymn Polski?
Ile zwrotek ma hymn Polski?
Powstanie polskiego hymnu ma ścisły związek z trudną historią naszego kraju z przełomu XVIII i XIX wieku. Kiedy w wyniku rozbiorów w 1795 roku Polska utraciła niepodległość, nasi rodacy największe nadzieje na odzyskanie wolności skierowali w stronę Napoleona Bonapartego, który w tamtym czasie rozpoczynał swoje wielkie europejskie podboje. Armia napoleońska odnosiła zwycięstwa w walkach z Austrią, Prusami, a w planach była również inwazja na Moskwę. Dlatego też w 1797 roku w północnych Włoszech przy boku armii francuskiej powstały Legiony Polskie pod dowództwem generała Jana Henryka Dąbrowskiego.
To właśnie tam, we Włoszech, powstała pieśń zwana dzisiaj Mazurkiem Dąbrowskiego i pełniąca funkcję hymnu państwowego. Autorem słów był Józef Wybicki. Nie wiadomo jednak, kto stworzył melodię, opartą na motywach ludowego mazura. Początkowo historycy uważali, że był to książę Michał Kleofas Ogiński (kompozytor i teoretyk muzyki). Hipoteza ta jednak nie potwierdziła się, więc dzisiaj określa się tę melodię po prostu mianem „ludowej”.
Po raz pierwszy wykonano ją [pieśń – przypis red.] w lipcu tego samego roku podczas uroczystego pożegnania legionistów, opuszczających miejsce stacjonowania w Reggio Emilia. Drukiem tekst pieśni ukazał się w 1899 roku w polskim piśmie wydawanym we Włoszech.
Muzeum Historii Polski
Aktualnie obowiązujący tekst hymnu polskiego składa się z 4 zwrotek i następującym po każdej z nich refrenie: „Marsz, marsz, Dąbrowski…”. Pełny zapis znajduje się poniżej.
Słowa polskiego hymnu:
Jeszcze Polska nie zginęła,
Kiedy my żyjemy.
Co nam obca przemoc wzięła,
Szablą odbierzemy.Marsz, marsz, Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,
Będziem Polakami.
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.Marsz, marsz, Dąbrowski…
Jak Czarniecki do Poznania
Po szwedzkim zaborze,
Dla ojczyzny ratowania
Wrócim się przez morze.Marsz, marsz, Dąbrowski…
Już tam ojciec do swej Basi
Mówi zapłakany –
Słuchaj jeno, pono nasi
Biją w tarabany.Marsz, marsz, Dąbrowski…
Sprawdź: Piosenki na 11 listopada. Poznaj najpiękniejsze pieśni patriotyczne [teksty]
Hymn Polski – tekst oryginalny 6 zwrotek
Oryginalny tekst hymnu polskiego – kiedy jeszcze pieśń właściwie oficjalnie nie była hymnem – był nieco dłuży i różnił się niektórymi słowami i konstrukcją zdań. Z pierwotną wersją, tj. tą z 1797 roku, można zapoznać się poniżej.
Jeszcze Polska nie umarła,
kiedy my żyjemy.
Co nam obca moc wydarła,
szablą odbijemy.Marsz, marsz, Dąbrowski
do Polski z ziemi włoski
za Twoim przewodem
złączem się z narodem.Jak Czarnecki do Poznania
wracał się przez morze
dla ojczyzny ratowania
po szwedzkim rozbiorze.Marsz, marsz, Dąbrowski…
Przejdziem Wisłę przejdziem Wartę
będziem Polakami
dał nam przykład Bonaparte
jak zwyciężać mamy.Marsz, marsz, Dąbrowski…
Niemiec, Moskal nie osiędzie,
gdy jąwszy pałasza,
hasłem wszystkich zgoda będzie
i ojczyzna nasza.Marsz, marsz, Dąbrowski…
Już tam ojciec do swej Basi
mówi zapłakany:
„słuchaj jeno, pono nasi
biją w tarabany”.Marsz, marsz, Dąbrowski…
Na to wszystkich jedne głosy:
Mazurek Dąbrowskiego – tekst oryginalny
„Dosyć tej niewoli
mamy Racławickie Kosy,
Kościuszkę, Bóg pozwoli”.
Zobacz: Wiersze na 11 listopada. Piękne i patriotyczne utwory dla dzieci i dla dorosłych
Hymn Polski – informacje dla dzieci
Pieśń Legionów Polskich we Włoszech powstała po to, aby zagrzewać do walki naszych żołnierzy walczących u boku Napoleona o wolność dla własnej ojczyzny. Ze względu na chwytające za serce słowa i zapadającą w pamięć melodię, pieśń szybko przestała być utworem wyłącznie walczących oddziałów i zaczęła się rozpowszechniać – dotarła na teren wszystkich trzech zaborów.
Mazurek Dąbrowskiego towarzyszył nam przez ponad dwieście lat w najtrudniejszych, ale też najbardziej radosnych wydarzeniach historycznych jeszcze zanim rzeczywiście stał się hymnem, np. w czasie powstań: listopadowego i styczniowego. Oficjalnie jako hymn Polski został ustanowiony dopiero w 1927 roku, czyli prawie 10 lat po odzyskaniu niepodległości.
Co ciekawe, w naszym hymnie wspominamy o Włochach, a Włosi w swoim hymnie odnoszą się z kolei do Polaków. Jest to wyraz pamięci o wspólnej walce po tej samej stronie przeciwko wrogowi. W Będominie, mieście pochodzenia Józefa Wybickiego, autora słów Mazurka, można zwiedzać Muzeum Hymnu Narodowego.
Czytelnicy pytają, z ilu zwrotek składa się hymn Polski
Aktualnie 4, chociaż pierwotna wersja Mazurka Dąbrowskiego (pieśni Legionów Polskich we Włoszech) składała się z 6 zwrotek.
Ma mniej zwrotek (4 zamiast 6), różni się też kilka słów i składnia niektórych zdań.
Słowa hymnu państwowego zawarte są w czterech zwrotkach.