MCHC: badanie, normy, leczenie

MCHC jest jednym z parametrów oznaczanych w ramach podstawowej morfologii krwi. To wskaźnik średniego stężenia hemoglobiny w erytrocytach. Wyniki odbiegające od wartości prawidłowych wskazują na prawdopodobieństwo występowania w organizmie m.in. anemii lub rzadkich chorób genetycznych. Z tego względu wartości MCHC najczęściej brany jest pod uwagę w diagnostyce różnicowej niedokrwistości różnego pochodzenia.

Co oznacza MCHC?

Jednym z podstawowych badań laboratoryjnych, które powinno się wykonywać przynajmniej raz w roku jest morfologia krwi obwodowej. To badanie proste i tanie, a co najważniejsze pozwalające nam uzyskać wiele informacji na temat stanu naszego organizmu, takich jak obecność stanu zapalnego, infekcji, alergii czy też zaburzeń homeostazy.

W ramach morfologii oznacza się aż 21 różnych parametrów, dotyczących zarówno erytrocytów jak i leukocytów oraz płytek krwi. Jednym z nich jest średnie stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej. Skrót MCHC pochodzi od angielskiej nazwy tego parametru, czyli mean corpuscular hemoglobin concentration. Obliczany jest on na podstawie stężenia hemoglobiny oraz wartości hematokrytu.

MCHC wraz z MCV (średnia objętość krwinki czerwonej) oraz MCH (średnia masa krwinki czerwonej) dają pełną informację o stanie i funkcjonalności naszych erytrocytów. Najczęściej są brane pod uwagę w diagnostyce niedokrwistości, przewodnienia, odwodnienia oraz talasemii. Erytrocyty odgrywają kluczową rolę w naszym organizmie ze względu na fakt, iż zawarta w nich hemoglobina transportuje tlen z płuc do wszystkich narządów naszego ciała.

MCHC: kiedy wykonać badanie krwi?

MCHC to jeden z parametrów morfologii krwi, którą jak już wspomnieliśmy zaleca się wykonywać co najmniej raz w roku w ramach podstawowej profilaktyki zdrowotnej. Czasami jednak lekarz może zlecić dodatkowe oznaczenie, zwłaszcza jeżeli zaobserwujemy u siebie któryś z poniższych objawów:

  • Częste stany zapalne;
  • Przewlekłe zmęczenie;
  • Krwawienia;
  • Dreszcze;
  • Uczucie osłabienia;
  • Bladość skóry;
  • Omdlenia i zawroty głowy;
  • Napady duszności;
  • Zaburzenia cyklu miesiączkowego;
  • Nagły spadek masy ciała;
  • Dolegliwości bólowe;
  • Sińce;
  • Nadmierne pocenie się.

Część z nich to objawy niedokrwistości, do zdiagnozowania której wymagane jest oznaczenie parametrów czerwonokrwinkowych, w tym właśnie MCHC. Badanie krwi jakim jest morfologia konieczne jest również do monitorowania terapii niektórymi lekami, które mogą oddziaływać na elementy morfotyczne krwi. Również w przypadku podejrzenia odwodnienia powinno zostać dokonane oznaczenie MCHC (morfologia krwi). Objawy, które mogą wskazywać na odwodnienie to między innymi:

  • Skąpomocz;
  • Ciemne zabarwienie moczu;
  • Utrata elastyczności skóry;
  • Wzmożone pragnienie;
  • Wzdęty brzuch;
  • Brak apetytu.

Jak wygląda samo badanie MCHC? Materiałem niezbędnym do dokonania oznaczenia jest krew pełna, najczęściej pobierana z żyły łokciowej. Najlepiej jeżeli badanie wykonywane jest na czczo w godzinach porannych. Niewskazany jest bezpośrednio przed pobraniem nadmierny wysiłek fizyczny oraz spożywanie alkoholu.

Normy MCHC (jak czytać wyniki?)

Jak czytać wyniki badań krwi? MCHC to parametr wyliczany, będący wynikiem ilorazu stężenia hemoglobiny oraz hematokrytu, wyrażany w mmol/l lub g/dl. Normy MCHC, w przeciwieństwie do wielu pozostałych parametrów oznaczanych w ramach morfologii krwi, nie są zależne od wieku oraz płci pacjenta. Przyjmuje się, że jego wartość powinna mieścić się w zakresie 4,9-5,5 mmol/l lub 32-36 g/dl. Należy jednak pamiętać, że normy mogą różnić się w zależności od metody oznaczenia, dlatego też należy brać pod uwagę wyłącznie zakresy referencyjne umieszczone na otrzymanym wyniku.

Ze względu na fakt, iż MCHC jest tylko jednym z trzech parametrów czerwonokrwinkowych, interpretacji powinien dokonywać lekarz. Na podstawie samego MCHC nie jest możliwe postawienie diagnozy, dopiero całościowa analiza uzyskanych wyników morfologii krwi pozwala na wiarygodne rozpoznanie przyczyny występujących dolegliwości. Z tego względu uznaje się, że zarówno MCHC poniżej normy jak i MCHC podwyższone przy prawidłowych wynikach pozostałych parametrów morfologii, nie powinno być brane pod uwagę.

Jakie choroby powodują zmiany wartości MCHC?

Wysokie MCHC

W przypadku parametru jakim jest MCHC możemy obserwować zarówno wyniki zaniżone, poniżej 32 g/dl jak i wartości przekraczające 36 g/dl. Wysokie MCHC, czyli średnia zawartość hemoglobiny w krwince czerwonej to stosunkowo rzadko występujący objaw. Niemniej jednak jest on charakterystyczny przede wszystkim dla pacjentów z zaburzeniami gospodarki wodno-elektrolitowej. Odwodnienie powodujące hiperchromię musi być jednak bardzo głębokie, dopiero wtedy obserwuje się wyraźne zagęszczenie krwi, a tym samym zwiększenie stężenia hemoglobiny.

Podwyższone MCHC to również objaw typowy dla sferocytozy wrodzonej, inaczej określanej jako wrodzona niedokrwistość hemolityczna. To rzadka choroba genetyczna, w wyniku której dochodzi do defektu w budowie erytrocytów, a konkretnie ich błony. Mutacja powoduje zmianę przepuszczalności błony komórkowej dla jonów, co prowadzi do zmiany typowego dla erytrocytów kształtu dyskowego na formę kulistą. Efektem jest nie tylko znaczne zagęszczenie hemoglobiny wewnątrz komórki, ale przede wszystkim zwiększona hemoliza krwinek czerwonych.

Obniżone MCHC

Z kolei obniżone MCHC obserwuje się najczęściej w przypadku przewodnienia oraz niedokrwistości wywołanej przez niedobór żelaza. To jedno z najpopularniejszych zaburzeń w układzie czerwonokrwinkowym, któremu towarzyszy oprócz niskiego MCHC spadek ogólnego stężenia hemoglobiny oraz ilości krwinek czerwonych.

MCHC fałszywie niskie lub wysokie

Zdarzają się również przypadki fałszywie zawyżonego lub zaniżonego wyniku MCHC. Mogą się do tego przyczyniać:

  • Gorączka;
  • Ciąża;
  • Spożycie dużej ilości pokarmów zawierających krew ( np. kaszanka lub wątróbka);
  • Hiperlipidemia.

W tym wypadku wskazane jest powtórzenie oznaczenia po upływie kilku dni, celem zweryfikowania jego wiarygodności.

Niskie MCHC: objawy

Zazwyczaj niskie MCHC (czyli wartości poniżej 32 g/dl) to objaw typowy dla niedokrwistości. W 80% przypadków jej powodem jest niedobór żelaza spowodowany złą dietą lub zaburzeniami jego wchłaniania. Obserwuje się też niedobór hemu, a co za tym idzie zmniejszoną syntezę hemoglobiny. W zależności od stopnia zaawansowania tego schorzenia leczenie może polegać albo na zwiększeniu ilości żelaza spożywanego wraz z posiłkami albo na podaniu preparatów zawierających jego wysokie dawki, wykazujących się dodatkowo dobrą przyswajalnością.

Niedobór żelaza, a tym samym niskie MCHC, może być spowodowany ponadto:

  • utratą krwi – w wyniku np. nierozpoznanego krwawienia z przewodu pokarmowego, obfitych miesiączek lub krwotoków pourazowych;
  • zmniejszonego wchłaniania żelaza spowodowanego biegunką, usunięciem żołądka lub operacją bariatryczną,
  • ciążą.

Niskie MCHC związane może być również z:

  • Nowotworami przewodu pokarmowego;
  • Wrzodami żołądka;
  • Długotrwałym przyjmowaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych;
  • Zaburzeniami homeostazy – przede wszystkim przewodnieniem powodującym rozrzedzenie krwi;
  • Talasemią.

Talasemia, inaczej określana mianem niedokrwistości śródziemnomorskiej lub tarczowatokrwinkowej spowodowana jest zmniejszoną syntezą niektórych z łańcuchów hemoglobiny. W jej przebiegu krwinki czerwone wykazują zróżnicowany kształt, a także dużo mniejszy rozmiar, przez co nie są w stanie przenosić wystarczającej ilości tlenu do tkanek. W związku z tym w przebiegu talasemii obserwuje się:

  • Osłabienie;
  • Bladość;
  • Duszności;
  • Bóle głowy;
  • Potliwość;
  • Problemy z koncentracją;
  • Bóle w klatce piersiowej.

Najczęściej występuje ona u osób zamieszkujących basen Morza Śródziemnego.

Leczenie zaburzeń MCHC

Ze względu na fakt, iż zaburzenia MCHC nie powinny być rozpatrywane jednostkowo, lecz razem z pozostałymi parametrami morfologii krwi, nie stanowią one podstawy do rozpoczęcia leczenia. W przypadku uzyskania nieprawidłowych wyników konieczna jest konsultacja lekarska. Lekarz dokona pełnej interpretacji i po odnalezieniu przyczyny źródłowej zadecyduje o podjęciu ewentualnej terapii, uwzględniającej różne sposoby leczenia.

Wysokie lub niskie MCHC w ciąży

Ciąża to wyjątkowy stan, w przebiegu którego może dochodzić do różnego rodzaju odchyleń w badaniach laboratoryjnych. W przypadku morfologii krwi również obserwuje się zaburzenia niektórych parametrów, w tym MCHC. Wysokie w ciąży wartości spowodowane są zazwyczaj mdłościami i wymiotami w pierwszych tygodniach, które mogą prowadzić do odwodnienia o różnym stopniu nasilenia.

Naturalnym zjawiskiem jest z kolei MCHC za niskie w ciąży. Związane jest to ze zwiększonym zapotrzebowaniem na żelazo w tym okresie, a także zwiększeniem się objętości krwi krążącej w organizmie kobiety. Jeżeli nie towarzyszy mu znaczny spadek hemoglobiny oraz ilości krwinek czerwonych, nie stanowi to zagrożenia ani dla matki ani dla rozwijającego się płodu.

MCHC u dziecka

Jeżeli chodzi o MCHC u dziecka, jego prawidłowe wartości nie odbiegają od norm przeznaczonych dla osób dorosłych. Zdarza się jednak, że zaraz po porodzie obserwuje się MCHC wysokie u dziecka, które jednak szybko osiąga prawidłowe wartości. W starszych dzieci z kolei może być ono spowodowane gorączką lub wymiotami, towarzyszącymi zatruciom pokarmowym lub infekcjom. Natomiast MCHC niskie u dziecka jest najczęściej związane z anemią z niedoboru żelaza, która często pojawia się zwłaszcza w okresie dojrzewania.

Zobacz też: Badanie ogólne moczu

Dodaj komentarz

Prezenty dla świadków

Jaki prezent zrobić świadkom na weselu?

Wesele to bardzo stresujący moment. Nie tylko młoda para ma dużo spraw na głowie, ale również i świadkowie wkładają mnóstwo swojej pracy, aby każdy element przyjęcia był jak najdokładniej dopracowany....

Czytaj dalej →
Rodzice.pl - ciąża, poród, dziecko - poradnik dla Rodziców
Logo