Dziecko kradnie pieniądze rodzicom? Reakcja rodziców jest niezwykle ważna

Dziecko kradnie pieniądze rodzicom – jakie mogą być przyczyny?

Sytuacja, w której rodzic odkrywa, że jego dziecko ukradło pieniądze – niezależnie od tego, czy ofiarą kradzieży padł on sam, czy też ktoś inny – jest niewątpliwie bardzo skomplikowana, ale także bolesna. Zanim w ogóle skonfrontuje się ze swoją pociechą zaczyna się zastanawiać, dlaczego do tego doszło, skąd taki pomysł lub analizować, do czego dziecku dodatkowe fundusze. Powodów może być kilka, chociaż oczywiście żaden z nich nie może stanowić usprawiedliwienia dla takiego zachowania. Specjaliści podkreślają, że faktu dziecięcej kradzieży absolutnie nie wolno ignorować. Jakie więc podjąć działania?

Przede wszystkim ogromne znaczenie ma wiek dziecka. Jeśli jakieś drobne pieniądze, przedmiot zabierze maluch w wieku 3-4, czy nawet 5 lat – jest wysoce prawdopodobne, że nie do końca jeszcze zdaje sobie sprawę, że zrobił coś złego. Nie oznacza to jednak, że można to zlekceważyć. Wręcz przeciwnie może to być idealna okazja do udzielenia dziecku ważnej, życiowej lekcji – oczywiście w sposób dostosowany do wieku. Należy wytłumaczyć maluchowi, na czym polega prawo własności, że nie można zabierać rzeczy należących do kogoś innego – jako przykład można wykorzystać ulubioną zabawkę dziecka i wskazać, że na pewno byłoby to bardzo przykre, gdyby ktoś ją po prostu zabrał. Na koniec powinno dojść do przeprosin.

Co innego w przypadku starszych dzieci, które rozumieją już, czym są pieniądze, i znają ich wartość. Jako powody kradzieży w starszym wieku specjaliści najczęściej wymieniają m.in.:

• próbę zwrócenia na siebie uwagi – zdarza się, że dzieci, które kradną, czują się skrzywdzone, zranione i niekochane przez swoją rodzinę. Psychologowie wskazują, że może to być dla nich rodzaj “wyrównania rachunków” i chociaż mają świadomość, że kradzież sama w sobie jest zła, to jednak uważają, że mogą to robić wobec niekochającej rodziny. Jeśli dziecko chce koniecznie sobie coś kupić, a rodzice odmawiają lub nie wystarcza kieszonkowe – mogą posunąć się do zebrania potrzebnej kwoty “na własną rękę”.
• potrzeba kupienia sobie czegoś – przyczyna kradzieży może być na pierwszy rzut oka bardzo błaha, jest to jednocześnie zwykle najprostsze rozwiązanie.
• zazdrość o rodzeństwo – dziecko może mieć poczucie, że jest niedoceniane kosztem brata lub siostry, którzy są faworyzowani.
• chęć zaimponowania rówieśnikom – dzieci, zwłaszcza w wieku nastoletnim, mogą odczuwać silną potrzebę bycia akceptowanym i podziwianym przez znajomych. Aby się dopasować, przypodobać lub nawet wkupić w grupę, wykorzystują do tego pieniądze rodziców – zapraszają gdzieś kolegów, fundują coś lub kupują sobie nowe, modne ubrania czy gadżety. Wydaje im się, że dzięki temu zyskają szacunek i przyjaźń.
• poważne kłopoty – kradzież może oznaczać, że dziecko ma poważne problemy. Być może potrzebuje dodatkowych pieniędzy, ponieważ wpadło w nałóg – np. papierosy. Może nasza pociecha wpadła w długi lub ktoś ją zastrasza i wymusza pieniądze.

Zobacz: Zamiast zabraniać, odkrywaj Internet razem z dzieckiem. Podpowiadamy, jak odbyć tę podróż

Co zrobić, gdy dziecko kradnie pieniądze rodzicom?

Incydentu absolutnie nie wolno bagatelizować. Nawet gdy dziecko kradnie rodzicom pieniądze w niewielkich kwotach lub była to jednorazowa sytuacja, powinno się podjąć konkretne działania, aby zapobiec eskalacji problemu. Zniknięcie małej ilości pieniędzy również może wskazywać na poważne problemy dziecka.

Zazwyczaj pierwszą reakcją rodziców po odkryciu kradzieży jest złość. Oczywiście trudno dziwić się gwałtownym emocjom, ale warto pamiętać o tym, że jedyne co mogą przynieść to ogromna awantura, krzyki – a więc nic konstruktywnego. Na początku najważniejszym krokiem będzie zatem opanowanie się i uspokojenie. Następnie najlepiej zacząć od przeanalizowania sytuacji, sposobu zachowania się dziecka w ostatnim czasie, a także zastanowienia się, czym mógł być spowodowany taki występek.

Kluczem do rozwiązania problemu i dojścia do porozumienia powinna być szczera i spokojna rozmowa. Najistotniejsze jest poznanie przyczyn zabrania pieniędzy. Należy więc poinformować dziecko – w sposób łagodny i bez nerwów – że postąpiło bardzo źle, ale nam (rodzicom) nie chodzi głównie o to, żeby robić mu wyrzuty czy dotkliwie karać. Warto podkreślić, że zależy nam głównie na dowiedzeniu się prawdy – bez poznania powodów nie będziemy w stanie pomóc i przeciwdziałać takim zdarzeniom w przyszłości. To, czy dziecko będzie z nami szczere, zależy przede wszystkim od relacji, którą zbudowaliśmy z nim wcześniej – szczególnie w przypadku nastolatków, z reguły nieufnie podchodzących do wszystkich dorosłych.

Rodzice powinni w takiej sytuacji przede wszystkim dać dziecku do zrozumienia, że chociaż popełniło poważny błąd, to wciąż jest kochane i to zdarzenie nie jest w stanie zniszczyć łączących ich relacji. Warto jednak przekazać mu, że sprawił okradanemu dużą przykrość i że takie zachowanie jest niedopuszczalne, ponieważ oznacza brak szacunku – zarówno do rodziców, jak i do ich ciężkiej pracy. Jeśli dziecko nie chce się przyznać, dlaczego ukradło, lub nie jest w stanie wyjaśnić, na co potrzebowało pieniędzy – przyczyna może mieć podłoże psychiczne (np. chęć zwrócenia na siebie uwagi) lub być może milczy, ponieważ czegoś się boi (np. ma jakieś poważniejsze problemy). W takiej sytuacji konieczne będzie poświęcenie mu większej uwagi i czasu, zapewnienie odpowiedniego wsparcia na dłuższą metę. Przy jednoczesnym podkreśleniu, że kradzież zawsze będzie złym rozwiązaniem.

Jeśli natomiast dziecko ukradło pieniądze, aby przeznaczyć je na jakiś swój kaprys, warto takie postępowanie jasno i jednoznacznie skrytykować, ale bez krzyków czy kłótni. Należy wyraźnie podkreślić, że taki czyn jest przestępstwem i nie mieści się w normach i wartościach panujących w społeczeństwie.

Sprawdź: Dzieci uzależnione od smartfona – psychologowie biją na alarm!

Jak wytłumaczyć dziecku, że nie wolno kraść?

Starsze dziecko zazwyczaj zdaje sobie sprawę, że kradzież to pogwałcenie pewnych zasad rządzących obowiązujących wśród ludzi. Warto jednak wyraźnie to podkreślić w rozmowie, informując dodatkowo, że rodzice ciężko pracują na zarobienie każdej złotówki. Kradzież jest więc brakiem szacunku do ich codziennego wysiłku. Trzeba zapewnić dziecko, że jeśli tylko ma jakiś problem lub potrzebuje dodatkowych środków, powinno przyjść od razu do rodziców i porozmawiać. Na pewno wspólnie, drogą kompromisów, da się wypracować wspólne rozwiązanie.

W przypadku małych dzieci zacznijmy od wyjaśnienia im, na czym polega pojęcie własności oraz szacunku do cudzych rzeczy: “Ty masz swoją ukochaną maskotkę, której nikomu nie oddasz, a kolega/tata/mama ma jakiś inny ważny dla nich przedmiot i nie wolno im go odbierać – podobnie jak tobie nikt nie może zabrać maskotki”. Warto sprobować wytłumaczyć dziecku, jak powinno podchodzić do pieniędzy – nauczyć malucha, czym jest oszczędzania i jak może w łatwy sposób sam odłożyć fundusze na wymarzony cel.

Jak karać dziecko za kradzież?

Przede wszystkim unikajmy krzyków i nazywania dziecka “złodziejem”. Bardzo złym pomysłem będzie również próba zawstydzenia go przed osobami postronnymi, np. kolegą czy kimś z rodziny. Lepiej aby rozmowa na ten temat odbyła się na osobności. Dziecko powinno przede wszystkim zrozumieć, że niezależnie od pobudek, które nim kierowały, kradzież nigdy nie może być usprawiedliwiona. Jeśli rzeczywiście uświadomi sobie swój błąd, powinno przeprosić. Już samo to i zawiedziona zaufanie powinno być wystarczającą karą. Można również zaproponować dziecku, że w ramach zadośćuczynienia ukradziona kwota zostanie mu potrącona z kieszonkowego.

Zobacz: Jak wytłumaczyć dzieciom, co dzieje się na Ukrainie? Jak rozmawiać z dziećmi o wojnie?

Rodzice pytają, jak rozmawiać z dzieckiem o kradzieży