Kto to jest dyslektyk? Kompendium wiedzy o dziecku z dysleksją

Kto to jest dyslektyk? Rodzice mogą sobie zadawać takie pytanie, gdy u ich dzieci pojawiają się problemy z czytaniem i pisaniem. Wiele osób bagatelizuje ten problem, jednak nie ulega wątpliwości, że wymaga on odpowiedniego postępowania, by dotknięte nim dziecko mogło się prawidłowo rozwijać.

Dysleksja i inne „dys”: czym są i jak się objawiają?

Dysleksja w życiu codziennym może się pojawiać bardzo często. Zwykle polega ona na pewnego rodzaju trudnościach przy czytaniu, a także, najczęściej, również przy pisaniu. Sam termin wziął się od połączenia łacińskiego przedrostka „dys” – czyli „brak czegoś/trudność” z terminem „lego” – czyli „czytać” (opcjonalnie „lexis” – czyli „wyrazy”).
„Dysleksja” a „dysortografia” – czym różnią się te dwa terminy? Otóż drugi z nich wskazuje na trudności z opanowaniem prawidłowej pisowni – są one specyficzne i często zaliczają się do nich popełniane błędy ortograficzne (termin od greckich pojęć: „orthos” – czyli „prawidłowy” i „grapho” – czyli „piszę”). Każda z tych dolegliwości (zarówno dysleksja, dysortografia, a także dysgrafia i dyskalkulia) mogą występować niezależnie od siebie, jednak każde z nich składa się na syndrom specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu.

Dyslektyk: kto to?

Dyslektyk to osoba, u której występują specyficzne zaburzenia w czytaniu i pisaniu. Tego rodzaju problemy objawiają się już we wczesnym dzieciństwie, często, gdy dziecko uczy się właśnie czytać i pisać, ponieważ robi to wolniej od swoich rówieśników, a jego nauka przynosi gorsze efekty (popełnia te same, specyficzne błędy, mimo ciągłej nauki i przyswajania wiedzy). Mimo tego, że dyslektyk nierzadko uchodzi za inteligentnego i może osiągać sukcesy w wielu dziedzinach życia (zwłaszcza w późniejszych latach), często jest uważany za leniwego, ponieważ nie zdołał opanować pewnych podstaw związanych z czytaniem i pisaniem.

Jak dyslektyk widzi tekst?

Dziecko cierpiące na dysleksję, ma poważne problemy z czytaniem, co jest spowodowane również tym, w jaki sposób widzi tekst. Osoby z dysleksją często przyznają, że poszczególne literki po prostu „skaczą” im przed oczami, często zamieniając się miejscami i tworząc zupełnie inne wyrazy niż w rzeczywistości. Z powodu tych zaburzeń wzrokowych, dziecko nie jest w stanie skojarzyć głoski z właściwym znakiem graficznym, stąd często myli podobne do siebie wyrazy. Bardzo często, nie mogąc sobie poradzić z tempem czytania, zgaduje kolejne słowa, robiąc to w pewnym sensie „na pamięć”, więc nie tylko przekręca wyrazy, ale i nieświadomie zmienia ich końcówki czy przestawia literki.
Takie problemy mogą wywoływać o dyslektyka frustrację. Zdarza się też, że skupione na technicznej stronie czytania dziecko podczas tego procesu całe się spina, poci, sztywnieje, a nawet ma problemy z oddychaniem. Niechętnie czyta na głos, zdając sobie sprawę z tego, że robi to dużo wolniej i mniej sprawnie niż jego koledzy. Zwykle kojarzy również samą czynność z czymś nieprzyjemnym, dlatego nie sięga po książki również w domu, z własnej woli. Takie dziecko wymaga regularnej pracy w domu, a jednocześnie bardzo korzysta, gdy ktoś inny przeczyta mu najpierw tekst na głos, by mógł go zrozumieć.

Ćwiczenia dla dyslektyka

Aby pomóc dziecku z dysleksją, można z nim w odpowiedni sposób pracować. Przykładowe ćwiczenia dla dyslektyka mogą być następujące:

  • samodzielne czytanie każdego dnia przez około 20-30 minut (w zależności od wieku dziecka);
  • równoczesne czytanie tekstu przez dziecko i osobę dorosłą (dorosły powinien czytać nieco ciszej);
  • słuchanie tekstu czytanego przez osobę dorosłą i późniejsze streszczanie jego treści;
  • przygotowywanie pytań do przeczytanego tekstu lub tworzenie streszczenia w punktach;
  • jeśli pojawiają się problemy ortograficzne, warto postawić na pracę ze słownikiem ortograficznym;
  • rozwiązywanie krzyżówek i rebusów ortograficznych;
  • czytanie w taki sposób, by zasłonić dziecko pozostałą część zdania tak, by widział tylko pojedynczy wyraz i dopiero później złożył poszczególne słowa w jedną całość.

Należy pamiętać, by wymyślać tylko takie ćwiczenia, które okażą się dla dziecka atrakcyjne i nie będą zbyt długo trwały, ponieważ w przeciwnym razie może się ono zniechęcić. Jeśli będzie natomiast osiągało sukcesy w tym, co robi, otrzyma motywację do dalszych działań. Jeśli chcemy czytać dziecku, warto dać mu drugi egzemplarz tekstu, by mogło go śledzić i podążać tym samym za treścią. Tylko cierpliwość i regularne ćwiczenia może rzeczywiście pomóc.

Jakie zawody dla dyslektyka?

Jakie zawody dla dyslektyka byłyby najodpowiedniejsze? Właściwie trudno byłoby stworzyć listę takich profesji, ponieważ każdy nadaje się do czego innego, a przy odpowiednio regularnej pracy mogą osiągnąć każdy cel. Często zdarza się, że dyslektycy posiadają dobrze rozwinięte zdolności twórcze. Wielu było słynnych malarzy, animatorów, fotografów, a także naukowców i sportowców, którzy cierpieli na dysleksję, która zupełnie nie przeszkadzała im w realizacji planów zawodowych i pasji. Wystarczy tylko wspomnieć, że dyslektykami byli Leonardo da Vinci, Albert Eistein, Walt Disney, a z żyjących osób także Cher. Wybór i powodzenie danego planu tak naprawdę zależy od tego, jak podejdzie się do problemu.

Skąd się bierze dysleksja?

Wiele osób chciałoby wiedzieć, skąd się bierze dysleksja. Eksperci uważają, że jedną z przyczyn pojawiania się tych zaburzeń są uwarunkowania genetyczne. Dochodzi wówczas do nieznacznych zmian w układzie nerwowym dyslektyka. Zaburzenia mogą się też pojawić w wyniku mikrouszkodzeń lub niedokształceń układu nerwowego w obrębie mózgu, do jakich dochodzi w czasie ciąży, porodu, a także kilku pierwszych miesięcy życia dziecka. W związku z tymi zaburzeniami dochodzi do upośledzenia rozwoju psychomotorycznego.

Rodzice pytają o dysleksję u dzieci:

Czy dyslektyk może być lekarzem?

Tak, dyslektyk może być lekarzem. Oczywiście, musi wtedy poświęcić więcej uwagi na naukę czytania i pisania (może mieć problemy z trudniejszymi pojęciami z zakresu anatomii czy nazwami leków, dlatego musi być bardzo uważny). Jeśli wie o swoim problemie i wkłada dużo pracy w to, by z nim walczyć, może spokojnie wybrać się ma studia medyczne.

Czy dyslektyk ma wydłużony czas na maturze?

Nie, dyslektyk nie ma wydłużonego czasu na maturze. W jego przypadku zostaną jednak zastosowane szczegółowe zasady oceniania rozwiązań zadań otwartych na maturze pisemnej (m.in. z języka polskiego, matematyki oraz języka obcego nowożytnego), które uwzględnią specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu (uczeniu się).

Źródła:
  • Bogdanowicz Marta, Adryjanek Anna, Uczeń z dysleksją w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów, Wydawnictwo Operon, Gdynia 2005.
  • http://www.cke.gov.pl

Dodaj komentarz

1 komentarzy: Kto to jest dyslektyk? Kompendium wiedzy o dziecku z dysleksją

  1. Dyyslekcja, dysortografia, dysharmonia..

    Maja Wasze dzieci?
    Ćwiczycie? jak? materiały? zalecenia?

    • Mamy, jesteśmy pod opieką poradni to raz, w domku przerabiamy min. ortograffiti i dużo dodatkowych zadań z tego zakresu gdzie Ola ma kłopoty, dodatkowo zajęcia kompensacyjno-korekcyjne w szkole.

    • J. też ma zajęcia w szkole. Jednak my nie chodzimy do przychodni, chodziłyśmy, wydali orzeczenie i przekazano nam jakie książki kupić i jak ćwiczyć.
      Jak sobie radzi Ola z językami obcymi?

    • Zamieszczone przez vieta
      J. też ma zajęcia w szkole. Jednak my nie chodzimy do przychodni, chodziłyśmy, wydali orzeczenie i przekazano nam jakie książki kupić i jak ćwiczyć.
      Jak sobie radzi Ola z językami obcymi?

      A na jakich książkach pracujecie?
      Co do języków obcych to Ola ma dwa obowiązkowe w szkole i radzi sobie z nimi bardzo dobrze tzn. w mowie nie ma żadnych problemów, natomiast z pisaniem to trochę gorzej, bo ona wogóle ma problem z pisaniem.

    • J. też ma dwa języki, w mowie ok ale z pisaniem gorzej.
      Jakie macie zalecenia? Jak ćwiczycie?
      Zapodziałam gdzieś kartkę z książkami, jak ją odnajdę to Ci podam.
      Zalecenia mamy takie:
      – nie poprawiać jej błędów, tylko wskazywać np. w tym zdaniu jest tyle błędów, znajdź je
      – nie robić dyktand
      – ma przepisywać zdania z książek, gazet i sprawdzać je potem
      – jak zaczniemy ćwiczyć np. ó, u to tylko to ćwiczyć przez 3-4 mce i potem przejśc do ćwiczenia innych
      – ma czytać głośno

    • Z zaleceń mamy podobnie jak Wy z błędami, co do dyktand to młoda pisze i to w miarę poprawnie tzn. błędów ortograficznych nie robi lub robi mało za to literki b, d, p, g to dla niej to samo, tak samo jak ą czy on, ę czy en. My mieliśmy wstrzymane czytanie głośnie bo po pierwszej klasie jak usłyszała że źle czyta głośno to doszło do tego że zaczęła w drugiej klasie tesktów uczyć się na pamięć. Pani z poradnii zakazała ją przez pół roku pytać a nam czytać głośno, a potem jakoś po mału zaczęliśmy wracać i teraz czytamy to co zadane w szkole + raz w tygodniu. A u nas dodatkowo rewelacyjnym spospbem na głośne czytanie okazała się młodsza siostra, Ola stwierdziła że musi zacząć płynniej czytać bo to wstyd zeby młodszej dukała (i czyta).

    • J. ładnie czyta, tu chodziło o to, by więcej pamiętała z tego czytania, a przede wszytskim by mniej błedów robiła.

      No nikt więcej nie pisze… Nie wierzę, że tylko my tu jesteśmy;)

Język polski

Jak zamienić zdanie na równoważnik zdania?

Wypowiedzenie stanowi uporządkowaną gramatycznie grupę wyrazów, zawierającą czytelną informację. Wypowiedzenie zawsze rozpoczynamy wielką literą, zaś kończymy wykrzyknikiem, wielokropkiem, znakiem zapytania bądź kropką. Wypowiedzenia dzielimy na: zdania (występują w nich orzeczenia),...

Czytaj dalej →
Język polski

Przymiotnik i jego odmiana

„Przymiotnik – odmiana” – w czasach edukacji zdalnej to jedna z częściej wpisywanych fraz do internetowych wyszukiwarek. I chociaż zagadnienie wydaje się banalnie proste i użytkowane w sposób intuicyjny, to...

Czytaj dalej →
Język polski

Mowa zależna i niezależna

Mowa zależna i niezależna stosowana jest przez nas na co dzień. Każdego dnia rozmawiając z kimś i zdając mu relacje z przeżytych zdarzeń przytaczamy cudze słowa. Możemy to robić w...

Czytaj dalej →
Język polski

Jak napisać dedykacje do książki?

Książka to jeden z najbardziej wyjątkowych prezentów, jakie można podarować mamie, tacie, przyjaciółce oraz każdej innej bliskiej nam osobie. Jeśli jednak ma być prezentem na lata, warto pozostawić po sobie...

Czytaj dalej →
Rozrywka

Problemy młodych rodziców

W ostatni piąteczek na naszym ołpen spejsie zasłyszałem ten oto rodzicielski suchar:   Przypomniał mi on wpis, który czytałem na jakimś blogu rodzicielskim. Wpis dotyczył rzeczy, które rodzice robią TYLKO przy pierwszym dziecku. Było...

Czytaj dalej →
Świadkowie

Rola świadków na weselu

Z racji tego, że już za dwa tygodnie będę świadkową na weselu siostry, postanowiłam przyjrzeć się tej roli i jej obowiązkom troszeczkę bliżej, a tym, co się nauczyłam, chętnie podzielę...

Czytaj dalej →
Planowanie ślubu oraz wesela

Jak przystroić dom Panny Młodej?

Przystrojenie domu Panny Młodej oraz ewentualnie Pana Młodego leży w kwestii świadków. Przynajmniej taka jest tradycja. Nie musimy się jej sztywno trzymać. Często zdarza się, że to sami zainteresowani, czyli...

Czytaj dalej →
Rodzice.pl - ciąża, poród, dziecko - poradnik dla Rodziców
Logo
Enable registration in settings - general