Nowy rok szkolny 2024/2025 rozpoczął się od szeregu zmian. Prawdziwa rewolucja dokonała się w zakresie podstawy programowej. Lista lektur obowiązkowych została uszczuplona o ponad 20 pozycji, dlatego matura 2025 może okazać się łatwiejsza. Które teksty wykreślono?
Lista lektur obowiązkowych matura 2025
Zgodnie z zapowiedziami szefowej resortu Barbary Nowackiej Ministerstwo Edukacji Narodowej wydało rozporządzenie zmieniające podstawę programową w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych. Spis mocno uszczuplono, o niemal 20%, a z samej listy lektur obowiązkowych dla szkół średnich zniknęło ponad 20 pozycji. Powodem zmian były sygnały płynące od uczniów i – przede wszystkim – nauczycieli, że dotychczasowa podstawa jest przeładowana. Poloniści nie wyrabiali się z porządnym omówieniem wszystkich utworów, a tym najważniejszym i najbardziej skomplikowanym nie mogli poświęcić wystarczająco dużo czasu. Poniżej nowa lista lektur obowiązkowych.
Utwory literackie omawiane w całości:
- Jan Parandowski, Mitologia, część I: Grecja
- Sofokles, Antygona
- William Szekspir, Makbet
- Molier, Skąpiec
- Adam Mickiewicz, Dziady cz. III. cz. II, Pan Tadeusz
- Aleksander Fredro, Zemsta
- Bolesław Prus, Lalka
- Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara
- Stanisław Wyspiański, Wesele
- Stefan Żeromski, Przedwiośnie
- Hanna Krall, Zdążyć przed Panem Bogiem
- Albert Camus, Dżuma
- George Orwell, Rok 1984
- Sławomir Mrożek, Tango
Krótkie utwory literackie omawiane w całości i utwory literackie poznawane we fragmentach:
- Biblia, w tym fragmenty Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Księgi Psalmów, Apokalipsy św. Jana
- Homer, Iliada (fragmenty)
- Lament świętokrzyski (fragmenty),
- Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty)
- Pieśń o Rolandzie (fragmenty)
- Ignacy Krasicki, wybrana satyra
- Adam Mickiewicz, wybrane ballady, w tym Romantyczność
- Henryk Sienkiewicz, Potop (fragmenty)
- Władysław Stanisław Reymont, Chłopi (fragmenty)
- Witold Gombrowicz, Ferdydurke (fragmenty)
- Tadeusz Borowski, Proszę państwa do gazu
- Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat (fragmenty)
- Marek Nowakowski, Górą „Edek” (z tomu Prawo prerii)
- Andrzej Stasiuk, Miejsce (z tomu Opowieści galicyjskie)
- Olga Tokarczuk, Profesor Andrews w Warszawie (z tomu Gra na wielu bębenkach)
- Ryszard Kapuściński, Podróże z Herodotem (fragmenty)
Utwory poetyckie:
- Horacy, wybrane utwory,
- Bogurodzica,
- Jan Kochanowski, wybrane pieśni, w tym: Pieśń IX, ks. I, Pieśń V ks. II; tren IX, X, XI.
- wybrane wiersze poetów epoki baroku,
- Ignacy Krasicki, Hymn do miłości ojczyzny,
- Adam Mickiewicz, Oda do młodości,
- Adam Mickiewicz, wybrane sonety z cyklu Sonety krymski,
- Adam Mickiewicz, inne wiersze,
- Krzysztof Kamil Baczyński, wybrane wiersze,
- Miron Białoszewski, wybrane wiersze,
- Józef Czechowicz, wybrane wiersze,
- Zbigniew Herbert, wybrane wiersze,
- Bolesław Leśmian, wybrane wiersze,
- Czesław Miłosz, wybrane wiersze,
- Cyprian Kamil Norwid, wybrane wiersze,
- Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, wybrane wiersze,
- Halina Poświatowska, wybrane wiersze,
- Kazimierz Przerwa-Tetmajer, wybrane wiersze,
- Tadeusz Różewicz, wybrane wiersze,
- Juliusz Słowacki, Testament mój,
- Juliusz Słowacki, inne wiersze,
- Leopold Staff, wybrane wiersze,
- Wisława Szymborska, wybrane wiersze,
- Julian Tuwim, wybrane wiersze.
Zobacz: Pytania jawne matura 2025. Pula zagadnień uległa dużym zmianom. Ma być trudniej
Ponad 20 pozycji wykreślono z listy
Z listy lektur zniknie ponad 20 pozycji, w tym te, które cieszyły się najmniejszą sympatią uczniów. Mowa m.in. o Pamiętnikach Paska czy „Konradzie Wallenrodzie” Mickiewicza.
CKE wykaz lektur matura 2025 – lektury wykreślone:
- Kwiatki św. Franciszka z Asyżu (fragmenty)
- Legenda o św. Aleksym (fragmenty)
- Gall Anonim, Kronika polska (fragmenty)
- Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich
- Piotr Skarga, Kazania sejmowe (fragmenty)
- Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki (fragmenty)
- William Szekspir, Romeo i Julia
- Zygmunt Krasiński, Nie-Boska Komedia
- Adam Mickiewicz, Konrad Wallenrod,
- Bolesław Prus, Lalka, Z legend dawnego Egiptu
- Eliza Orzeszkowa, Gloria victis
- Stefan Żeromski, Rozdzióbią nas kruki, wrony…,
- Jacek Dukaj, Katedra (z tomu W kraju niewiernych)
Sprawdź też: