Mykoplazma: bakteria wywołująca zapalenie płuc. Objawy i leczenie choroby

Mykoplasma to bakteria, która wywołuje zakażenia dróg oddechowych i zapalenie płuc. Choroba może pojawić się w każdym wieku, ale szczególnie narażone są na nią małe dzieci. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową przez kontakt z osobą chorą, a wrotami zakażenia jest błona śluzowa górnych dróg oddechowych. Leczenie mykoplazmy u dzieci i dorosłych zależy od nasilenia i objawów choroby. Znane są także mykoplazmy genitalne, które są przyczyną dolegliwości związanych z drogami moczowo-płciowymi.

Mykoplazma i mykoplazmoza

Mycoplasma jest najmniejszym znanym drobnoustrojem, który wywołuje objawy chorobowe u człowieka. Zwykle ma kulisty lub gruszkowaty kształt, jednak spotykane są także jednostki smukłe i rozgałęzione. Nie posiada ściany komórkowej, przez co jest oporna na działanie antybiotyków. Bakteria mykoplazma kolonizuje błony śluzowe dróg oddechowych człowieka, dzięki specjalnie wykształconym mechanizmom ułatwiającym przyczepność. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Znanych jest 17 gatunków mykoplazmy groźnych dla człowieka, m.in. Mycoplasma pneumoniae, Mycoplasma hominis, Mycoplasma genitalium.

Z klinicznego punktu widzenia najważniejsze są dwa rodzaje zakażeń, które wywołuje mykoplazma: choroba układu moczowo płciowego, jaką jest nierzeżączkowe zapalenie cewki moczowej oraz mykoplazmoza – choroba dróg oddechowych i zapalenie płuc. Mykoplazma, która odpowiada za choroby układu oddechowego często nie jest właściwie rozpoznawana, ponieważ objawy nie różnią się od innych infekcji bakteryjnych lub wirusowych.

Zakażenie mykoplazmą

Zakażenie mykoplazmą, która wywołuje choroby dróg oddechowych i zapalenie płuc odbywa się drogą kropelkową (rzadziej pyłową), a wrotami zakażenia jest śluzówka nosa i gardła. Bakteria przyczepia się do błony śluzowej osoby zakażonej i tam intensywnie się namnaża. Zakażenie  Mycoplasma pneumoniae może zdarzyć się w niemal dowolnym miejscu na świecie. Najczęściej do zarażenia dochodzi w okresie jesienno-zimowym, szczególnie w zamkniętych środowiskach: szkołach, przedszkolach, internacie, koszarach wojskowych. Okres wylęgania mykoplazmy wynosi 2-3 tygodnie. Objawy mogą pojawić się u osób w każdym wieku, jednak najbardziej narażone są małe dzieci. Co kilka lat obserwuje się epidemie mykoplazmy.

W przypadku chorób układu moczowo-płciowego, które wywołuje mykoplazma, zarażenie dotyczy głównie osób aktywnych seksualnie (częściej kobiet), ponieważ dochodzi do niego w trakcie zbliżenia intymnego. Należy pamiętać, że zakażenie mykoplazmą może przebiegać bezobjawowo. Znane są także przypadki kolonizacji organizmu noworodka podczas przechodzenia przez kanał rodny w trakcie porodu.

Mykoplazma u dzieci

Bakteria mykoplazma u dzieci jest odpowiedzialna za infekcje układu oddechowego. U najmniejszych dzieci częściej obserwuje się zakażenie górnych dróg oddechowych, natomiast po 5. roku życia przeważają zapalenia oskrzeli i zapalenia płuc. Mykoplazma u dziecka jest trudna do rozpoznania w zwykłym badaniu lekarskim, ponieważ objawy choroby nie różnią się niczym od dolegliwości charakterystycznych także dla infekcji dróg oddechowych wywołanych innymi drobnoustrojami – bakteriami lub wirusami.

Dopiero, gdy choroba się przedłuża, a na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej obecne są zmiany w płucach, można podejrzewać, że za zakażenie odpowiedzialna jest mykoplazma. Objawy u dzieci pojawiają się po około 2-3 tygodniach od wniknięcia patogenu do organizmu. Początkowo jest to ogólne osłabienie, podwyższona temperatura ciała, ból gardła, kaszel, ból głowy. Dolegliwości narastają stopniowo. Niekiedy mycoplasma u dzieci przyjmuje postać pęcherzowego zapalenia błony bębenkowej, co manifestuje się silnym bólem ucha.

Mykoplazma u dorosłych

Zakażenie mykoplazmą może występować także u osób dorosłych. Najczęściej źródłem zakażenia jest dziecko. Tak jak w przypadku dzieci, również u dorosłych pierwsze objawy choroby pojawiają się około 2-3 tygodnie od zarażenia. Objawy narastają stopniowo, nie pojawiają się nagle, jak w przypadku innych infekcji dróg oddechowych. U dorosłych choroba przyjmuje najczęściej postać zapalenia oskrzeli lub zapalenia płuc.

Objawy mykoplazmy u dorosłych są podobne, jak w przypadku dzieci. Pojawia się osłabienie organizmu, brak apetytu, gorączka, ból głowy, bóle mięśniowe, a następnie kaszel, który może być bardzo uciążliwy i bywa przyczyną bólu mięśni międzyżebrowych.

Mykoplazma genitalna

Zupełnie inne objawy daje mykoplazma genitalna, która zajmuje układ moczowo płciowy u kobiet. Są to:

  • świąd w okolicy krocza,
  • pieczenie w cewki moczowej,
  • ból w podbrzuszu,
  • bolesne parcie na pęcherz,
  • dyskomfort podczas stosunku seksualnego,
  • obfite upławy,
  • zaburzenia cyklu miesiączkowego.

U mężczyzn mykoplazma manifestuje się pieczeniem cewki moczowej, bólem podczas oddawania moczu, dyskomfortem w trakcie stosunku seksualnego oraz nietypową wydzieliną z cewki moczowej, która może mieć charakter ropny lub śluzowo-ropny. Częściej jednak zakażenie mykoplazmą genitalną przebiega bezobjawowo.

Mykoplazma w ciąży

Zakażenie bakterią, jaką jest mykoplazma podczas ciąży może być niebezpieczne dla rozwijającego się w macicy płodu. Szczególnie jeżeli doszło do zakażenia w obrębie narządów rodnych, ponieważ infekcja bardzo często przebiega bezobjawowo, co uniemożliwia wczesne wdrożenie terapii.

Zagrożenia, które wynikają z choroby to:

  • stan zapalny szyjki macicy i macicy,
  • stan zapalny w układu moczowego,
  • zapalenie błon płodowych i łożyska,
  • poronienie,
  • przedwczesne pęknięcie błon płodowych,
  • wewnątrzmaciczne zakażenie płodu.

Podczas porodu siłami natury może dojść do przeniesienia bakterii na noworodka, co jest szczególnie niebezpieczne dla wcześniaków, ponieważ powoduje u nich ciężkie zakażenia dróg oddechowych. Dodatkowo nieleczone zakażenia mykoplazmą mogą utrudniać zajście w ciążę. Wczesne rozpoznanie i wdrożenie leczenia daje szansę na urodzenie w pełni zdrowego dziecka.

Mykoplazma: objawy zakażenia

Pierwsze objawy mykoplazmy pojawiają się 2-3 tygodnie po kontakcie z patogenem. Najczęściej przypominają grypę. Osoba chora czuje się osłabiona, zmęczona i senna. Następnie pojawia się ból głowy, dreszcze, bóle mięśniowe i podwyższona temperatura ciała. Początkowo nie występuje kaszel – jest on obecny na późniejszych etapach, kiedy zakażenie obejmuje krtań, tchawicę i oskrzela. Objawy mykoplazmozy narastają stopniowo, nie są tak gwałtowne jak w przypadku innych chorób układu oddechowego.

W miarę rozwoju choroby wywołanej przez zakażenie mykoplazmą pojawia się kaszel, który może być bardzo nasilony i uciążliwy. Bardzo często powoduje on ból mięśni międzyżebrowych. Dodatkowo osoba chora może odkrztuszać białą wydzielinę bez domieszki krwi. Objawy mykoplazmy nie są charakterystyczne, dlatego lekarz podczas zwykłego badania lekarskiego nie jest w stanie stwierdzić, że to ta bakteria jest przyczyną dolegliwości.

Jak wspomnieliśmy powyżej mykoplazma genitalna najczęściej przebiega bezobjawowo. Dolegliwości, które się pojawiają to zwykle:

  • świąd w okolicy krocza,
  • pieczenie cewki moczowej podczas oddawania moczu,
  • dyskomfort podczas zbliżenia seksualnego,
  • u kobiet: obfite upławy i zaburzenia związane z krwawieniem miesiączkowym,
  • u mężczyzn: wyciek ropnej lub ropno-śluzowej wydzieliny z cewki moczowej.

Mykoplazma: badanie

Kiedy pojawią się objawy, które mogą świadczyć o zakażeniu mykoplazmą, należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu w celu wykonania badań diagnostycznych. Jednym z nich jest zdjęcie rentgenowskie (RTG) klatki piersiowej, ponieważ dla zapalenia płuc wywołanego mykoplazmą charakterystyczne są liczne zmiany w płucach, których nie stwierdza się podczas osłuchiwania stetoskopem. Radiolog zwykle stwierdza obustronne zajęcie płuc, zmiany ogniskowe, zmiany śródmiąższowe, wysięk w jamie opłucnej.

Diagnostyka mykoplazmy może obejmować także badanie krwi. Nie jest ono jednak w pełni pomocne, ponieważ bardzo często wyniki morfologii nie wykazują podwyższonej liczby białych krwinek (która może świadczyć o infekcji), a swoiste przeciwciała IgM pojawiają się dopiero około 6-10 dnia od rozpoczęcia infekcji, zaś poziom przeciwciał IgG wzrasta później i może utrzymywać się jeszcze przez kilka miesięcy po wyleczeniu choroby. Cena badania krwi na mykoplazmę to około 45 zł.

Coraz większe znaczenie diagnostyczne zyskuje test PCR, który polega na wykryciu materiału genetycznego bakterii w organizmie pacjenta. W tym celu zwykle pobierany jest wymaz z gardła lub plwocina. Cena badania wynosi 100-200 zł w zależności od laboratorium. W przypadku podejrzenia zakażenia mycoplazmą genitalną wykonuje się test PCR. Badanym materiałem jest wymaz z szyjki macicy lub cewki moczowej.

Mykoplazma: leczenie zakażenia

Leczenie mykoplazmy u dzieci i dorosłych zależy od postaci choroby. Terapia nie zawsze wymaga podania antybiotyku, ponieważ na większość z nich bakteria jest oporna. Przy zakażeniu górnych dróg oddechowych zwykle wskazane jest leczenie naturalne, którego celem jest łagodzenie objawów. Duże znaczenie ma wzmacnianie odporności organizmu.

Leczenia wymaga natomiast zakażenie mycoplasmy penumonie u dzieci i dorosłych. Ta bakteria wywołująca zapalenie płuc wymaga podania antybiotyku. Skutecznie skraca on czas trwania choroby i łagodzi kaszel. Antybiotykoterapia powinna trwać 14-21 dni. O tym, jaki antybiotyk zastosować decyduje lekarz. Najczęściej zapisywane są leki z grupy makrolidów, tetracyklin i doksycyklin.

Mykoplazma: powikłania

Powikłania infekcji wywołanej przez mykoplazmę najczęściej powodują zaburzenia funkcji innych układów w organizmie człowieka:

  • układ nerwowy: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
  • układ pokarmowy: brak apetytu, częste biegunki i wymioty,
  • układ moczowy: zapalenie nerek,
  • układ ruchu: bóle kostno-stawowe i zapalenie stawów.

Mykoplazma genitalna u ciężarnych może powodować komplikacje, takie jak poronienie lub przedwczesny poród.

Dodaj komentarz

Zdrowie rodziców, Zdrowie dziecka, Choroby niemowląt

Sepsa: przyczyny, objawy i leczenie posocznicy

Sepsa jest uogólnioną reakcją organizmu na zakażenie wywołane przez krążące we krwi bakterie, wirusy oraz grzyby. Szczególnie narażone na jej rozwinięcie są osoby z osłabionym układem immunologicznym. Leczenie sepsy polega...

Czytaj dalej →
Zdrowie rodziców, Zdrowie dziecka, Choroby niemowląt

Wysypka bostońska u dzieci

Wysypka bostońska to choroba wywołana wirusem Coxackie A oraz B, a także wirusem ECHO. Uznawana jest za typową chorobę wieku dziecięcego, ale dotyka także osoby dorosłe. Bardzo często wysypka bostońska mylona...

Czytaj dalej →
Zdrowie dziecka, Choroby niemowląt

Łojotokowe zapalenie skóry u dzieci

Chociaż łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS) kojarzone jest głównie jako choroba dorosłych, okazuje się, że nie omija ona także najmłodszych. Nie należy do rzadkości wśród niemowląt. Zazwyczaj udaje się ją wyleczyć...

Czytaj dalej →
Zdrowie dziecka, Choroby niemowląt

Grypa żołądkowa

Rota wirus: Zmora rodziców Grypa żołądkowa to choroba wywołana przez wirusy rota. Z tradycyjną, dobrze znaną grypą ma jednak niewiele wspólnego. Powoduje najczęściej dziecięcą biegunkę. Przebieg, zagrożenia oraz zapobieganie Gdy...

Czytaj dalej →
Noworodek, Choroby niemowląt

Kręcz szyi u niemowląt

Jak leczyć kręcz szyi u niemowlaka? Kręcz szyi u niemowlaka to jeszcze nie koniec świata. Jeśli Twoje dziecko cierpi na tę wadę, nie panikuj – skup się na tym, jak...

Czytaj dalej →
Torty weselne

Tort Weselny

Tort weselny to tradycyjny deser podawany na przyjęciu weselnym. Według tradycji brak tortu na weselu oznacza brak słodkiego życia po ślubie, także lepiej nie ryzykować. Obecnie na rynku ślubno-weselnym możemy...

Czytaj dalej →
Rozwój niemowląt, Rodzice

Ojcowskie “Bucket List”

Jak tylko Sylwia zaszła w ciążę zacząłem przeglądać blogi parentingowe, głównie ojców. Mój znajomy twierdzi, że blogowanie powinno być zakazane, a mnie za tatasap.pl chciał zastrzelić.:) Blogowanie według niego zabija...

Czytaj dalej →
Rodzice.pl - ciąża, poród, dziecko - poradnik dla Rodziców
Logo
Enable registration in settings - general