Antybiotyk w ciąży: czy jego stosowanie jest bezpieczne?

Wiele przyszłych mam zastanawia się, czy antybiotyk w ciąży jest bezpieczny dla rozwijającego się płodu. Z zasady zalecane jest unikanie zażywania jakichkolwiek leków przez kobietę ciężarną. Czasami jednak zachodzi konieczność zwalczenia groźnej dla zdrowia przyszłej mamy i dziecka infekcji bakteryjnej. W takim przypadku lekarz może podjąć decyzję o zastosowaniu antybiotykoterapii i grupy leków przebadanych i dozwolonych w ciąży.

Antybiotyk w ciąży – kiedy można go stosować?

Antybiotyki to grupa leków, które stosuje się w leczeniu oraz profilaktyce zakażeń bakteryjnych. Mechanizm ich działania polega na uśmiercaniu lub hamowaniu wzrostu i podziału chorobotwórczych mikroorganizmów. Istnieje wiele rodzajów tego typu środków, niektóre z nich mogą wywoływać niepożądane skutki uboczne. Ponadto antybiotyki w ciąży mogą działać nieco inaczej i być szybciej wydalane. Dzieje się tak z powodu zmian, które zaszły w organizmie kobiety: wzrost objętości krwi krążącej, wzrost przesączania kłębuszkowego. Nie należy jednak panikować, gdy lekarz przepisze antybiotyk w ciąży.

Infekcje bakteryjne u kobiety ciężarnej niosą za sobą znacznie poważniejsze skutki, niż stosowanie antybiotykoterapii na zlecenie i pod okiem lekarza. Niektóre grupy antybiotyków to leki dozwolone w ciąży. Stosuje się je w przypadku:

  • ostrych zakażeń dróg oddechowych,
  • zakażeń dróg moczowych,
  • odmiedniczkowego zapalenia nerek,
  • chorób przenoszonych drogą płciową, np. chlamydiozy,
  • stwierdzenia nosicielstwa paciorkowca z grupy B,
  • poważnych chorób, które wymagają antybiotykoterapii.

Na każdej wizycie lekarskiej, zwłaszcza na początku ciąży, należy poinformować o swoim stanie i tygodniu bądź trymestrze ciąży. Dzięki temu ryzyko zaszkodzenia rozwijającemu się w macicy dziecku, zostanie zredukowane do minimum, ponieważ lekarz będzie mógł wybrać antybiotyk bezpieczny w ciąży.

Istotna jest także kwestia antybiotyk a starania o dziecko. Antybiotykoterapia osłabia organizm, co sprzyja grzybiczym infekcjom, zwłaszcza intymnym. Dlatego w tym czasie należy szczególnie o siebie dbać i stosować probiotyki. Wiele kobiet, które dowiedziały się, że zostaną mamami, zastanawiają się, czy swoim zachowaniem nie zaszkodziły rozwijającemu się płodowi. Jedna z częstszych obaw brzmi: “brałam antybiotyk, nie wiedząc, że jestem w ciąży”. Zwykle nie ma powodów do zmartwień, ponieważ w pierwszych dwóch tygodniach szkodliwe substancje nie docierają bezpośrednio do zarodka.

Leki dozwolone w ciąży

Dzięki badaniom nad szkodliwością substancji czynnych w środkach farmaceutycznych, wyróżniono bezpieczne grupy leków w ciąży. Bezpieczne antybiotyki w ciąży, które można stosować w razie konieczności to:

  • amoksycylina,
  • ampicylina,
  • leki z grupy penicylin,
  • erytromycyna,
  • cefalosporyny II generacji,
  • klotrimazol,
  • cefuroksym,
  • metronidazol,
  • niektóre makrolidy, np. azytromycyna.

Należy pamiętać, że antybiotykoterapia może być stosowana tylko na zlecenie i pod okiem lekarza. Szkodliwość antybiotyków w ciąży dotyczy głównie płodu. Niebezpieczne jest zwłaszcza w I trymestrze, ponieważ wtedy kształtuje się układ nerwowy dziecka. Przyjmowanie antybiotyków w ciąży, które nie zostały dozwolone lub odpowiednio przebadane może grozić wadami serca, zaburzeniami słuchu, wadami wrodzonymi, a nawet obumarciem płodu. Najniebezpieczniejsze są leki z grupy tetracyklin.

Antybiotyki w ciąży – jakie preparaty?

Wszystkie antybiotyki w ciąży mogą być stosowane tylko po wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Kobieta ciężarna nie powinna przyjmować żadnego leku na własną rękę, nawet wtedy, gdy na ulotce widnieje informacja o jego bezpieczeństwie. Na rynku dostępnych jest kilka preparatów o różnych nazwach, które zawierają w sobie substancję czynną, która może być lub nie, stosowana w ciąży, np:

  • amoksycylina – Amotax, Duomox w ciąży są dozwolone; natomiast inne leki z tej samej grupy: Amoksiklav i Augmentin w ciąży są niezalecane,
  • penicylina – Ampicylina w ciąży dozwolona,
  • azytromycyna – Summamed w ciąży można stosować tylko w przypadku absolutnej konieczności,
  • tetracykliny – w ciąży niezalecane.

Stosowanie antybiotyku w ciąży jest dopuszczalne w przypadku konieczności, czyli wtedy, kiedy choroba bakteryjna stanowi większe zagrożenie dla życia matki lub płodu niż zastosowany lek.

Antybiotyk dopochwowy w ciąży – przeciwwskazania i zalecenia

Antybiotyki dopochwowe w ciąży i inne leki tego typu mogą być zalecone przez lekarza w przypadku wystąpienia infekcji intymnych, zwłaszcza grzybiczych. Ich stosowanie jest konieczne w celu wyleczenia zakażeń dróg rodnych, które mogą poważnie zagrażać płodowi jak i niemowlęciu w trakcie porodu. Należy pamiętać, że branie antybiotyków w ciąży powinno być zawsze poprzedzone wizytą lekarską, a niekiedy także wykonaniem odpowiednich badań.

Antybiotyki dozwolone w ciąży nie powinny nieść za sobą ryzyka zagrożenia dla płodu oraz przyszłej mamy. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia skutków ubocznych, należy zawsze ściśle stosować się do zaleceń lekarza, a także zgłosić się do przychodni lub szpitala od razu po wystąpieniu jakichkolwiek niepokojących objawów, związanych z przyjęciem leku.

Przeciwwskazane antybiotyki w ciąży to przede wszystkim:

  • tetracyklina,
  • sulfonamidy,
  • streptomycyna,
  • kanamycyna,
  • tobramycyna,
  • doksycyklina.

Trwają także badania nad antybiotykiem makrolidowym w ciąży. Do tej pory wiadomo, że tylko niektóre z nich mogą być stosowane przez kobiety ciężarne. Ich zaletą jest duże spektrum działania, jednak należy podawać go wyłącznie wtedy, gdy antybiogram potwierdzi wrażliwość patogenu na tę substancję. Natomiast niepotrzebna ekspozycja płodu na ten lek, może powodować skutki uboczne.

Probiotyki w ciąży – przed czy po antybiotyku?

Stosowanie antybiotyku niesie za sobą konieczność przyjmowania środka, który będzie chronił naturalną mikroflorę organizmu przed osłabieniem lub zniszczeniem. Do tego celu służą probiotyki. W ciąży osłona jest szczególnie ważna, ponieważ antybiotykoterapia w ciąży znacznie podnosi ryzyko zakażeń grzybiczych, zwłaszcza intymnych.

Probiotyki są to kultury bakteryjne (najczęściej bakterie kwasu mlekowego – Lactobacillus), których zadaniem jest zadbanie o prawidłową florę bakteryjną podczas antybiotykoterapii. Antybiotyki działają nie tylko na chorobotwórcze patogeny, ale niszczą także przydatne dla organizmu bakterie, co znacznie osłabia jego prawidłowe funkcjonowanie i może stać się przyczyną groźnych dla zdrowia dolegliwości. Co brać osłonowo przy antybiotykoterapii?

Zalecany probiotyk w ciąży to preparat, który powinien zawierać w sobie szczepy Lactobacillus rhamnosus GG, Saccharomyces boulardii, Lactobacillus casei DN 114 001. Można je przyjmować w formie środków doustnych lub jogurtów. Zapobiegają one uciążliwym dolegliwościom ze strony układu pokarmowego (zaparciom, biegunkom) oraz infekcjom grzybiczym. Probiotyki w ciąży należy przyjmować w trakcie antybiotykoterapii oraz tydzień po zakończeniu terapii. Najlepiej zażywać je 2 godziny po antybiotyku.

Pamiętajmy, że wskazaniem do konsultacji lekarskiej jest nie tylko poważna infekcja, ale nawet przeziębienie tuż przed porodem lub w trakcie ciąży. Konieczne jest szybkie wdrożenie leczenia przeciwwirusowego, aby uniknąć powikłań i konieczności stosowania antybiotyku w ciąży.

[Zdjęcie główne: elements.envato.com]

Dodaj komentarz

Suknie Ślubne

Suknia ślubna

Suknia ślubna: wymarzona, wyśniona, albo wręcz przeciwnie – wielki znak zapytania. Podpowiadamy, jaki fason sukni ślubnej będzie najlepszy i na co zwrócić uwagę podczas przymiarek. Decyzja dotycząca wyboru sukni ślubnej jest jedną...

Czytaj dalej →
Planowanie ślubu oraz wesela

Ślub i wesele w niedzielę

Coraz częściej spotykam się wśród znajomych i nie tylko z przyjęciami weselnymi organizowanymi w niedzielę. Zaczęło mnie zastanawiać, czemu tak wzrosła ilość “niesobotnich” wesel i jakie są zalety oraz wady...

Czytaj dalej →
Rodzice.pl - ciąża, poród, dziecko - poradnik dla Rodziców
Logo