Zapalenie gardła u dziecka [przyczyny, objawy, leczenie i domowe sposoby]

Zapalenie gardła u dziecka

Zapalenie gardła u dziecka to częste schorzenie, szczególnie w okresie jesienno-zimowym lub wczesną wiosną, kiedy wzrasta aktywność patogenów. Maluchy są bardziej narażone na różnego rodzaju infekcje ze względu na dojrzewający układ odpornościowy, który nie zawsze potrafi poradzić sobie ze zwalczeniem drobnoustrojów. Nawracające przeziębienia i choroby zdecydowanie częściej dotyczą tych pociech, które mają kontakt z dużą liczbą osób (przedszkole, żłobek, szkoła). Chore gardło u dziecka może pojawić się nawet kilka razy w roku.  Ze względu na jego przyczynę wyróżnia się:

• bakteryjne zapalenie gardła u dzieci,
• wirusowe zapalenie gardła u dzieci.

Przyczyny zapalenia gardła u dzieci

Przyczyną zapalenia gardła u dzieci są drobnoustroje, które przenoszą się z osób chorych na zdrowe drogą kropelkową. Wystarczy bezpośredni kontakt lub korzystanie z tych samych przedmiotów, aby patogeny wtargnęły do układu oddechowego i tam zaczęły się intensywnie namnażać, np. w błonie śluzowej gardła. Ich obecność w organizmie powoduje wytwarzanie czynników zapalnych, odpowiedzialnych za zaczerwienienie, ból i obrzęk gardła.

Wirusowe zapalenie gardła u dzieci to najczęstszy typ tej choroby. Za jego wystąpienie są odpowiedzialne wirusy:

• adenowirusy,
• rhinowirusy,
• koronawirusy,
• wirusy grypy i paragrypy,
• wirus cytomegalii,
• wirus Epsteina-Barr,
• wirus Coxsackie.

Natomiast bakteryjne zapalenie gardła u dzieci wywołują bakterie, szczególnie te należące do grupy paciorkowców beta-hemolizujących (Streptococcus pyogenes). Rozwija się wówczas powszechnie znana choroba – angina, czyli ropne zapalenie gardła. U dziecka chore gardło może być także skutkiem długotrwałego krzyku, płaczu, picia zimnych napojów lub przebywania w suchym, klimatyzowanym pomieszczeniu.

Sprawdź: Bakteria czy wirus? Co jest przyczyną choroby dziecka?

Objawy zapalenia gardła u dziecka

Po wniknięciu patogenu do organizmu w ciągu 3-5 dni rozwija się zapalenie gardła. Objawy u dzieci przybierają zwykle formę przeziębienia – maluchy skarżą się na ból gardła, katar, ból głowy i złe samopoczucie. W wyniku podrażnienia błony śluzowej pojawia się chrypka lub kaszel i problemy z przełykaniem. Bardzo często dzieci są osłabione, apatyczne i nie chcą jeść. Zdarza się, także stan podgorączkowy lub wysoka gorączka, zwłaszcza jeżeli za chore gardło odpowiedzialne są bakterie.

Objawy zapalenia gardła u dzieci mogą mieć różne nasilenie i czas trwania. Zwykle infekcja wywołana bakteriami przebiega ciężej – pojawia się bardzo silny ból, wysoka gorączka z dreszczami, obrzęk gardła, a także biały nalot na migdałkach. Jest to podstawowa różnica między zakażeniem bakteryjnym a wirusowym.

Leczenie wirusowego zapalenia gardła u dziecka

Gdy dziecko zachoruje, zawsze pojawia się pytanie: jak leczyć zapalenie gardła u dzieci? Jeżeli jego przyczyną są wirusy nie stosuje się antybiotykoterapii, ponieważ ten rodzaj patogenów jest na nie odporny. W większości przypadków postępowanie polega na łagodzeniu objawów przy pomocy leków przeciwgorączkowych, przeciwzapalnych i przeciwbólowych w postaci syropów, lizaków i tabletek (dla starszych dzieci). Szczególnie skuteczne są domowe sposoby na wirusowe zapalenie gardła u dziecka, do których należą:

• naturalne syropy o działaniu przeciwzapalnym i bakteriobójczym – z cebuli, malin, lipy, czarnego bzu;
• ciepła herbata z miodem i cytryną,
• ziołowe płukanki z szałwii lub lipy (wyłącznie u starszych dzieci),
• inhalacje z soli fizjologicznej.

Leczenie bakteryjnego zapalenia gardła u dzieci

Bakteryjne zapalenie gardła, czyli angina paciorkowcowa wymaga zastosowania antybiotykoterapii. Antybiotyk jest dobrany przez lekarza po uwzględnieniu wieku i masy ciała dziecka, ewentualnych alergii, stopnia zaawansowania i przebiegu choroby. Można go podawać w formie zawiesiny doustnej, tabletek (dla starszych dzieci), a także zastrzyków (zwłaszcza, kiedy dziecko wymiotuje lub wypluwa lek). Dodatkowo konieczne jest podawanie maluchowi środków przeciwgorączkowych oraz łagodzących dolegliwości bólowe. Terapię można wesprzeć domowymi sposobami.

Powikłania po zapaleniu gardła u dziecka

Nieleczone zapalenie gardła u dziecka może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, ponieważ intensywnie namnażające się drobnoustroje stopniowo zajmują także inne narządy. Komplikacje pojawiają się szczególnie w przypadku infekcji bakteryjnej. Najczęściej spotykane powikłania to:

• ropień okołomigdałkowy,
• zapalenie płuc,
• ostre zapalenie ucha środkowego,
• zapalenie zatok przynosowych.

Natomiast wirusowe zapalenie gardła u dziecka może przekształcić się w anginę. Z tego powodu należy zawsze udać się z dzieckiem do lekarza i stosować się do jego zaleceń.

Pytania i odpowiedzi: zapalenie gardła u dziecka

Jak odróżnić wirusowe zapalenie gardła od bakteryjnego?

Bakteryjne zapalenie gardła u dziecka zwykle ma cięższy przebieg, niż to spowodowane przez wirusy. Pojawia się bardzo silny ból gardła, wysoka gorączka, a na migdałkach widoczny jest biały nalot. Nie można sugerować się jednak samymi objawami, dlatego dziecko zawsze powinno być zbadane przez lekarza. W razie wątpliwości jaki patogen odpowiada za chorobę, może on zlecić badanie mikrobiologiczne, jakim jest wymaz z gardła.

Ile trwa zapalenie gardła u dziecka?

Zapalenie gardła u dziecka zwykle trwa 5-7 dni. Zdarza się, że objawy takie jak kaszel, chrypka i katar utrzymują się jeszcze przez tydzień od zakończenia leczenia. Jeżeli choroba trwa dłużej, nie widać poprawy lub stan malucha pogarsza się, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.

Ile trwa gorączka przy zapaleniu gardła u dzieci?

Gorączka towarzysząca bólowi gardła zwykle utrzymuje się około 3-4 dni. Niekiedy zdarza się jednak, że trwa ona dłużej lub powraca po kilku dniach. Należy wówczas zgłosić się do lekarza na ponowne badanie. Temperatura może wzrastać kilka razy w ciągu doby.

Jaki antybiotyk na zapalenie gardła u dziecka?

Antybiotyk stosuje się wyłącznie na bakteryjne zapalenie gardła u dziecka. Konkretny preparat wybiera lekarz i zapisuje go na receptę. Leki na ból gardła mogą mieć formę zawiesiny doustnej, tabletek lub zastrzyków domięśniowych.