Informacje na temat referencyjności danego szpitala są zazwyczaj poszukiwane przede wszystkim przez kobiety oczekujące dziecka. Już na początku ciąży warto bowiem zdecydować się na konkretną placówkę, w której będziemy rodzić. Podczas wyboru najlepiej wziąć pod uwagę właśnie stopień referencyjności szpitala. Mając te wiedzę, łatwiej będzie wyszukać odpowiedni oddział, który zapewni właściwy poziom opieki, np. w przypadku niespodziewanych powikłań i trudności w czasie porodu. Czego dokładnie dotyczy ten podział i na jakiej podstawie dokonuje się klasyfikacji?
Stopień referencyjności szpitala
Zdecydowana większość porodów w Polsce odbywa się w szpitalach. Mimo pewnych zastrzeżeń kobiety czują się na specjalistycznych oddziałach bezpieczniej i są pewne, że w razie problemów uzyskają odpowiednią pomoc na czas. Niestety nie jest żadną tajemnicą, że nasz szpitale różnią się od siebie nie tylko personelem, wyposażeniem czy zasadami funkcjonowania, ale czasami również jakością świadczonych usług. Poszczególne placówki charakteryzują się także innym przygotowaniem zespołu i rodzajem oddziałów specjalistycznych. Właśnie do tego odnosi się wspomniany stopień referencyjności szpitala, ponieważ oznacza nic innego jak stopień jego wyspecjalizowania.
Wiedza na temat stopnia referencyjności może więc szczególnie przydać się przyszłym mamom, które przecież zawsze poszukują najlepszej opieki i odpowiednio wykwalifikowanych specjalistów. Im wyższy stopień wyspecjalizowania, tym większa gwarancja, że personel medyczny będzie mógł zapewnić rodzącej kobiecie i jej dziecku prawidłową opiekę i bezpieczeństwo w przypadku ewentualnych komplikacji czy innych zagrożeń.
Co ważne, podział regulowany jest na podstawie specjalnego rozporządzenia i dotyczy nie tylko szpitali publicznych, ale także prywatnych.
Zobacz: Badanie KTG w ciąży – co oznaczają liczby?
Referencyjność szpitali położniczych – I stopień
Pierwszy stopień referencyjności jest jednocześnie najniższym i świadczy o najniższym poziomie wyspecjalizowania danej placówki. W tego typu szpitalach najczęściej rodzą kobiety, których ciąża rozwija się całkowicie prawidłowo, nie ma żadnych problemów natury medycznej, płód nie jest zagrożony, a poród następuje w planowanym terminie. Placówki o tym stopniu zapewniają opiekę zdrowym noworodkom, urodzonym bez problemów i donoszonych (ewentualnie urodzonych w 35-37 tygodniu, ale bez zagrożeń dla zdrowia).
Sprawdź: Koktajl położnej – kontrowersyjny napój zyskuje popularność mam! Czy jest bezpieczny?
Szpital II stopień referencyjności
II stopień referencyjności szpitala dotyczy zwykle placówek wojewódzkich, które udzielają „świadczeń zdrowotnych w czterech podstawowych specjalnościach: chorób wewnętrznych, chirurgii ogólnej, położnictwa i ginekologii, pediatrii, a także z zakresu anestezjologii i intensywnej terapii[…]”. Wyposażenie tych placówek pozwala na sprawowanie odpowiedniej opieki nad kobietami będącymi w ciąży zagrożonej, a także nad noworodkami, które przyszły na świat z komplikacjami/problemami zdrowotnymi lub przedwcześnie. Specjaliści ze szpitali o II stopniu referencyjności zapewnią odpowiednią pieczę i wdrożą właściwe leczenie w przypadku:
- maluszków urodzonych od 32. do 35. tygodnia,
- z niską masą urodzeniową (poniżej 2600g),
- z problemami oddechowymi,
- konieczności stałego monitorowania pracy serca, oddechu i temperatury,
- noworodków urodzonych w ciężkiej zamartwicy,
- innych problemów np. z metabolizmem.
Zobacz: Jak często można robić USG w ciąży?
3 stopień referencyjności
3. stopień referencyjności szpitali „obejmuje szpitale kliniczne państwowych uczelni medycznych lub państwowej uczelni prowadzącej działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych oraz jednostki badawczo-rozwojowe podległe Ministrowi Zdrowia i Opieki Społecznej”. Są to placówki cechujące się wysokim poziomem wyspecjalizowania, a także posiadaniem właściwego sprzętu do zapewnienia opieki medycznej w przypadku ciąży zagrożonych lub nierozwijających się prawidłowo. Do takich szpitali powinny zgłaszać się kobiety w przypadku stwierdzenia dużego ryzyka przedwczesnego porodu, ponieważ oddziały te spełniają warunki, aby zająć się wcześniakami urodzonymi do 31. roku życia. Będzie to więc wskazany wybór w przypadku ciąż mnogich, gdzie ryzyko wcześniejszego porodu jest zawsze zwiększone.
Szpitale o III stopniu referencyjności zapewniają opiekę nie tylko nad wcześniakami (sprzed 30 tygodnia), ale także nad maluszkami:
- z nasilonymi zaburzeniami metabolicznymi,
- z poważnymi problemami oddechowymi,
- z bardzo niską masą urodzeniową (poniżej 1500g),
- posiadającymi poważne wady serca,
- z wadami rozwojowymi wymagającymi diagnostyki i leczenia operacyjnego,
- w przypadku niepokojących objawów neurologicznych.
Sprawdź: Umowa zlecenie a ciąża. O tym powinny wiedzieć przyszłe mamy!
Stopień referencyjności oddziału neonatologicznego
Neonatologia to jedna z dziedzin medycyny, zajmująca się „diagnostyką i leczeniem chorób dzieci w okresie prenatalnym i noworodkowym, a także opieką nad noworodkami zdrowymi”. W przypadku oddziałów zajmujących się tą specjalizacją III stopień referencyjności oznacza oczywiście najwyższy poziom opieki w tym zakresie. Dlatego też do takich placówek powinni zostać skierowane mamy spodziewające się dziecka, w przypadku wykrycia jakiejś wrodzonej wady, poważnego ryzyka wystąpienia przedwczesnego porodu czy też po stwierdzeniu nieprawidłowości w rozwoju ciąży. Przy każdym porodzie na takim oddziale obecni są lekarz neonatolog oraz położna. Dysponują oni nie tylko odpowiednią wiedzą i umiejętnościami, ale także specjalistycznym sprzętem, a co za tym idzie są w stanie błyskawicznie udzielić odpowiedniej pomocy zarówno noworodkowi, jak i jego mamie. Tego typu oddział znajduje się w Uniwersyteckim Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Rodzice stopnie referencyjności szpitali położniczych
Trzeci stopień referencyjności w przypadku krakowskich szpitali to Samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej Szpital Uniwersytecki w Krakowie.
Szpital zgodnie z obowiązującymi przepisami jest klasyfikowany ze względu na swój poziom wyspecjalizowania, które określane są właśnie za pomocą stopni referencyjności. Istnieją trzy – a trzeci stopień świadczy o najwyższym poziomie wyspecjalizowania.
Szpital Kliniczny im. ks. Anny Mazowieckiej, Centralny Szpital Kliniczny MSWiA, Centrum Medyczne „Żelazna”, Uniwersyteckie Centrum Zdrowia Kobiety i Noworodka WUM, Mazowiecki Szpital Bródnowski, Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. prof. Witolda Orłowskiego, Instytut Matki i Dziecka.