Łyżeczkowanie macicy [po porodzie, cesarce, przy endometriozie, polipach i mięśniakach]

Na czym polega łyżeczkowanie macicy?

Łyżeczkowanie macicy (abrazja macicy) to zabieg, który polega na rozszerzeniu szyjki macicy i chirurgicznym usunięciu tkanek macicy za pomocą przyrządu, który przypomina nieco łyżkę. Czyszczenie macicy może być konieczne w wielu przypadkach: przy polipach, po porodzie, po menopauzie, w diagnostyce raka endometrium. Niestety, zabieg łyżeczkowania macicy wiąże się z ryzykiem powikłań. Choć łyżeczkowanie macicy wykonywane jest w znieczuleniu ogólnym, nie ma konieczności hospitalizacji.

Jak wygląda zabieg łyżeczkowania macicy?

Zabieg łyżeczkowania macicy wykonywany jest w szpitalu, do którego należy zgłosić się na czczo. Pacjentka przed procedurą medyczną otrzymuje krótkie znieczulenie ogólne. Po podaniu znieczulenia ogólnego następuje przygotowanie do zabiegu. Lekarz umieszcza specjalny wziernik w pochwie oraz tzw. kulociągi na szyjce macicy, które zapewniają niezbędne rozszerzenie szyjki oraz stabilizację podczas zabiegu łyżeczkowania. Do rozszerzonej wcześniej szyjki macicy lekarz wprowadza specjalną łyżkę chirurgiczną, za pomocą której usuwa się tkankę na powierzchni macicy. W zależności od przyczyn wykonania zabiegu, pobrany materiał może, ale nie musi być wysłany do badań.

Łyżeczkowanie macicy trwa ok. 10 minut, a hospitalizacja nie jest konieczna. Pacjentka może wyjść ze szpitala mniej więcej po 3-4 godzinach od zakończenia abrazji macicy. Niezbędne jest jednak przewiezienie pacjentki do domu samochodem przez kogoś bliskiego: samodzielny powrót ze szpitala nie jest wskazany.

Zabieg łyżeczkowania macicy

Po zabiegu łyżeczkowaniu mogą się pojawić dolegliwości, które zazwyczaj nie trwają długo. Wkrótce po zabiegu wyłyżeczkowania macicy pacjentka może odczuwać ból w podbrzuszu. Mogą pojawić się również krwawienia, dlatego konieczne będą podpaski. Nie wolno po zabiegu czyszczenia macicy używać tamponów ani kubeczków menstruacyjnych. Zaleca się, aby pacjentka odpoczywała w domu przez 1-2 dni, więc dobrze jest więc wziąć urlop w pracy. Do ok. tygodnia po łyżeczkowaniu należy powstrzymać się od współżycia. Jeśli dolegliwości po abrazji macicy nie ustępują, pojawi się gorączka lub silny ból, konieczne jest zgłoszenie się do lekarza.

Czyszczenie macicy: przyczyny

Istnieje co najmniej kilka sytuacji, w których lekarz zleca łyżeczkowanie macicy. Kiedy jest konieczne? Wskazań do wyłyżeczkowania macicy jest wiele, gdyż abrazja macicy jest zabiegiem zarówno leczniczym, jak i diagnostycznym. Łyżeczkowanie wykonuje się po porodzie siłami natury, ale też po cesarce. Zabieg wyłyżeczkowania macicy może być konieczny także po poronieniu niezupełnym, w którym nie zostało w całości usunięte jajo płodowe. Wyłyżeczkowanie macicy zleca się również przy polipach oraz endometriozie.

Łyżeczkowanie macicy: polip

Polipy macicy, czyli łagodne rozrosty błony śluzowej powstają zazwyczaj z powodu zmian hormonalnych, czynników drażniących czy stanów zapalnych. Dzielimy je na polipy szyjki macicy oraz trzonu macicy, czyli tzw. polipy endometrialne. Polipów się nie leczy, ale usuwa. Zazwyczaj się nie odnawiają. Objawami polipów mogą być obfite i nieregularne miesiączki oraz problemy z zajściem w ciążę.

Polipy szyjki macicy można łatwo usunąć podczas zabiegu ginekologicznego, natomiast polipy endometrialne można usunąć jedynie poprzez łyżeczkowanie macicy. Polipy szyjki macicy zawsze wysyła się do badania histopatologicznego, aby potwierdzić łagodny charakter zmiany – według statystyk 1% polipów może okazać się złośliwy. W przypadku dużej liczby polipów łyżeczkowanie endometrium może okazać się nieskuteczne – wówczas stosuje się histeroskopie.

Łyżeczkowanie macicy po menopauzie

Menopauza oznacza, że jajniki przestały produkować hormony płciowe i kończy się miesiączkowanie u kobiety. Od tego momentu żadne krwawienia z dróg rodnych nie powinny się pojawić: jeśli jest inaczej, konieczna jest diagnostyka w tym kierunku. Wyłyżeczkowanie jamy macicy jest pierwszym krokiem do diagnozy przyczyn krwawień: lekarz pobiera próbkę tkanek i wysyła na badanie histopatologiczne. Dzięki temu możliwa jest diagnoza.

Sprawdź: W jakim wieku pojawiają się pierwsze objawy menopauzy?

Łyżeczkowanie po porodzie naturalnym

Czyszczenie macicy po porodzie naturalnym jest konieczne, kiedy w jamie macicy pozostaną fragmenty łożyska lub inne pozostałości poporodowe. Wskazaniem do zabiegu jest wydalenie jedynie części łożyska lub gdy kobieta wydala duże skrzepy krwi w kilka dni po porodzie. Każda kobieta ma prawo poprosić o znieczulenie w trakcie zabiegu, który trwa nie więcej niż kilka minut. Niestety, zabiegu nie można uniknąć, ponieważ niewydalone resztki łożyska mogą powodować zakażenie.

Czyszczenie macicy po CC (cesarce)

Wyłyżeczkowanie macicy po cesarskim cięciu (CC) z reguły nie jest potrzebne: lekarz przeprowadzający operację nie tylko odbiera noworodka, ale i usuwa łożysko. Łyżeczkowanie jest konieczne wtedy, kiedy zabieg został wykonany nieumiejętnie lub w sytuacji, kiedy macica po porodzie obkurcza się w niewłaściwy sposób i konieczne jest usunięcie np. powstałych krwiaków. Często pacjentka nie odczuwa żadnych dolegliwości związanych z pojawiającymi się nieprawidłowościami, dlatego tak ważne jest wykonanie USG po cesarskim cięciu.

Łyżeczkowanie po poronieniu

Łyżeczkowanie macicy po poronieniu jest częstym zabiegiem. Czyszczenie macicy zleca się w sytuacjach, kiedy organizm sam się nie oczyścił lub ciąża była w dość zaawansowanym stadium: po 12. tygodniu ciąży. Zabieg jest konieczny, bo w macicy mogą znajdować się pozostałości zarodka i łożyska, których wydalenie może być niemożliwe lub trwać kilka tygodni i wiązać się ze zbyt dużym ubytkiem krwi. Warto wiedzieć, że materiał uzyskany po łyżeczkowaniu można przekazać do laboratorium genetycznego, aby zbadać przyczyny poronienia – aż 70% wszystkich poronień jest spowodowanych wadami genetycznymi zarodka.

Sprawdź: Jakie są objawy wczesnego poronienia?

Łyżeczkowanie macicy: mięśniaki macicy

Mięśniaki macicy nie dają żadnych objawów i z reguły nie wymagają leczenia, trzeba jednak systematycznie je kontrolować, ponieważ lubią zmieniać się w zmiany złośliwe. Są dość popularne – mięśniaki macicy posiada co piąta kobieta po 35. roku życia i stanowią 95 proc. wszystkich łagodnych guzów macicy. Kiedy przeszkadzają, trzeba je usunąć – albo za pomocą łyżeczkowania, albo korzystając zabiegu histerektomii.

Inne wskazania do łyżeczkowania macicy

Łyżeczkowanie macicy jest wskazane w diagnostyce różnych dolegliwości, m.in. w przypadku bardzo obfitych krwawień z dróg rodnych pojawiających się nieregularnie i bez żadnej przyczyny, w diagnostyce niepłodności, w przypadku ciąży pozamacicznej. Wskazaniem do łyżeczkowania może być również niejednoznaczny obraz na USG.

Czyszczenie macicy: powikłania

Krwawienie po łyżeczkowaniu endometrium i bóle podbrzusza mogą utrzymywać się nawet kilka dni i są to typowe dolegliwości po łyżeczkowaniu. Jeśli jednak krwawienie jest intensywne, pojawia się silny ból, gorączka – należy udać się do lekarza. Łyżeczkowanie jamy macicy może mieć bowiem dość poważne powikłania.

Najpoważniejsze powikłania po łyżeczkowaniu to m.in.:

• uszkodzenie ciągłości ściany macicy, które może być wskazaniem do usunięcia macicy;
• śródoperacyjne uszkodzenie jelit;
• śródoperacyjne uszkodzenie pęcherza moczowego lub moczowodu.

Podczas zabiegu łyżeczkowania macicy może wystąpić krwotok śródoperacyjny, zaś po jego zakończeniu mogą pojawić się krwiaki lub wtórne krwawienie. Do powikłań po czyszczeniu macicy zalicza się też zakażenie, powstawanie zrostów czy blizn. Może wystąpić zapalenie pęcherza moczowego. Innym powikłaniem po zabiegu jest niepłodność wtórna spowodowana zmianami w macicy czy brak miesiączki.

Bezpłodność po łyżeczkowaniu

Po zabiegu wyłyżeczkowania macicy niezależnie od tego, przed rozpoczęciem starań o ciąże konieczna jest wizyta lekarska. Zabieg czyszczenia macicy może może być powodem pojawienia się blizn, polipów lub zrostów na macicy. Należy jednak zaznaczyć, że jest to sytuacja bardzo rzadka. Jeśli łyżeczkowanie odbyło się z powodu poronienia, wizyta lekarska zazwyczaj jest konieczna, aby uzyskać zielone światło na ponowienie starań o dziecko.

Łyżeczkowanie macicy to zabieg, który brzmi groźniej, niż jest w istocie. Choć skrobanka macicy może brzmieć niemal jak tortury, zabieg wykonany jest w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym, a dolegliwości po łyżeczkowaniu nie muszą się pojawiać i zwykle nie trwają długo. Wystarczy do 2 dni odpoczynku, aby całkowicie wrócić do siebie. Powikłania po łyżeczkowaniu macicy pojawiają się rzadko. Wyłyżeczkowanie macicy jest nie tylko sposobem na leczenie chorób związanych z układem rodnym kobiety, ale również cennym narzędziem diagnostycznym, dlatego