Żywienie rocznego dziecka – co podawać, a jakich produktów unikać? Mamy podpowiedzi od ekspertów

Czas intensywnego rozwoju

1000 pierwszych dni życia to czas niezwykle intensywnego rozwoju dziecka. Maluch, który jeszcze niedawno raczkował, zdmuchnął już pierwszą świeczkę z urodzinowego tortu, a dziś próbuje stawiać pierwsze kroki. Zmiany rozwojowe w organizmie roczniaka przebiegają dynamicznie, dlatego jego wciąż rozwijający się organizm potrzebuje (w przeliczeniu na kilogram masy ciała) o wiele więcej pewnych witamin i składników mineralnych niż dorośli. Jednocześnie brzuszek dziecka nadal jest wrażliwy i delikatny. Właśnie dlatego dania rocznego czy dwuletniego malucha powinny różnić się od tych na co dzień spożywanych przez starszych członków rodziny. 

„Dzieci w Polsce za wcześnie przechodzą na dietę stołu rodzinnego, czyli za szybko otrzymują posiłki, które na co dzień spożywają dorośli². Dieta starszych członków rodziny – rodziców czy rodzeństwa – często nie odpowiada na zapotrzebowanie roczniaka na składniki odżywcze, które są niezbędne do jego harmonijnego rozwoju. Co niepokojące, dieta przeciętnego dorosłego Polaka zawiera zbyt mało warzyw i owoców, natomiast jest w niej zbyt wiele tłuszczów zwierzęcych, soli oraz cukru. Menu dorosłych zazwyczaj jest też ciężkostrawne, a jednocześnie w dużym stopniu skomponowane z przetworzonych produktów³” – tłumaczy Mariola Darzycka, ekspert BebiKlub.pl.

Tego należy unikać w diecie malucha

„Brzuszek roczniaka jest wymagający, a dieta zawierająca zbyt mało owoców i warzyw, a za dużo cukru i soli nie spełni jego potrzeb. Słodkie przekąski z pewnością przypadną maluchowi do gustu, ale mogą powodować zaburzenia łaknienia, a niechęć małego dziecka do spożywania pełnowartościowych posiłków może grozić niedoborami składników odżywczych. Nadmiar soli może natomiast niekorzystnie wpływać na prawidłowy rozwój układu kostnego dziecka, a zbyt duże jej spożycie przez dzieci prowadzi do nadmiernego obciążenia nerek, które są mniej rozwinięte niż u dorosłych⁴. Trzeba pamiętać, że w żywieniu najmłodszych niezwykle istotna jest jakość i bezpieczeństwo wybieranych produktów. Młody organizm jest bardziej wrażliwy (ze względu na mniejszą masę ciała) na ewentualne zanieczyszczenia i dodatki do żywności niż organizm dorosłego. Warto wybierać produkty bez konserwantów, barwników i wzmacniaczy smaku, a także bez dodatku soli i cukru” – dodaje Katarzyna Rabenda, ekspert BebiKlub.pl.

Te produkty i składniki są kluczowe w żywieniu małego dziecka

• Dla prawidłowego rozwoju dziecka ważna jest witamina D, której maluch potrzebuje aż 6 razy więcej niż dorosły⁵. Bogate w nią są np. ryby morskie (łosoś, makrela), ale także żółtko jaja. Niezwykle istotne jest również żelazo. Ten składnik znaleźć można m.in. w dobrej jakości mięsie, produktach zbożowych czy zielonych warzywach liściastych, np. szpinaku. Zapotrzebowanie rocznego dziecka na żelazo jest czterokrotnie większe niż u osoby dorosłej⁶. 
• W diecie malucha nie powinno zabraknąć także tłuszczów. Szczególnie istotne w menu malucha są wielonienasycone kwasy tłuszczowe, a więc oleje roślinne: olej rzepakowy lub oliwa z oliwek. Ilość tłuszczu w codziennej diecie powinna pokrywać ok. 35–40% całodziennego zapotrzebowania rocznego dziecka na energię, czyli więcej, niż jest potrzebne w diecie osób dorosłych⁷.
• W diecie dziecka po 1. urodzinach węglowodany powinny stanowić 45-65%. Produkty, które są źródłem węglowodanów złożonych, to m.in.: pełnoziarniste pieczywo, kasze, makarony i produkty z mąki pełnoziarnistej. Dostarczają one dodatkowo odpowiednią ilość błonnika, który reguluje pracę jelit dziecka⁸.
• Kluczowy w menu roczniaka jest wapń. Dzięki niemu maluszek ma zdrowe kości i zęby. Eksperci Światowej Organizacji Zdrowia rekomendują, aby wyłącznym pokarmem niemowlęcia w pierwszym półroczu jego życia było mleko mamy. Karmienie piersią można i warto kontynuować – również po 1. roku życia dziecka. Jeśli kontynuowanie karmienia piersią nie jest możliwe, warto wybrać mleko modyfikowane dopasowaną do potrzeb roczniaka. 

Rozwiązanie na wielkie potrzeby małych brzuszków
Już 2 kubki po 200 ml Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert dziennie pomagają pokryć zapotrzebowanie dziecka na ważne składniki odżywcze, w tym m.in. 71% zapotrzebowania na wapń i jod⁹. Formuła Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert zawiera również witaminy A, C i D¹⁰ dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego oraz kwas ALA¹¹ dla wsparcia prawidłowego rozwoju i mózgu i tkanki nerwowej.

Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz  jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.

¹ W przeliczeniu na kg masy ciała zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020
² Horvath A, Stróżyk A, Dziechciarz P, Szajewska H. An Online Cross-Sectional Survey of Complementary Feeding Practices during the COVID-19 Restrictions in Poland. Nutrients. 2021; 13(9):3196
³ https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_106_19.PDF
⁴ Jarosz M., Normy żywienia dla populacji polskiej, IŻŻ, Warszawa, 2017.
⁵ W przeliczeniu na kg masy ciała zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020
⁶ Tamże
⁷ Weker H., Rowicka G., Dyląg H., Barańska M., Strucińska M., Więch M., Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych, Instytut Matki i Dziecka, 2020.
⁸ Tamże
⁹ Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert, jak wszystkie inne mleka modyfikowane dla małych dzieci po 1. roku życia, zawiera wapń, żelazo, jod oraz witaminę D.
¹⁰ Tak jak inne mleka modyfikowane po 1. roku życia.
¹¹ Tak jak inne mleka modyfikowane po 1. roku życia.