Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych

Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych

Tabletki antykoncepcyjne są metodą zapobiegania ciąży, która polega na zablokowaniu owulacji oraz zmianie właściwości śluzu szyjki macicy, tak, aby niemożliwe było przedostanie się plemników do jajowodu. Preparat zawiera w sobie syntetyczne odpowiedniki żeńskich hormonów płciowych – estrogenów i gestagenów (należy do nich m.in. progesteron). Wpływają one na gospodarkę hormonalną kobiety, dlatego efekty odstawienia tabletek antykoncepcyjnych mogą być przez pewien czas uciążliwe dla organizmu.

Kobiety decydują się na przerwanie stosowania tabletek antykoncepcyjnych z różnych względów. Najczęstszymi z nich są chęć zajścia w ciążę, względy zdrowotne, brak partnera. Mimo że odstawienie antykoncepcji jest bezpieczne dla zdrowia, warto wcześniej skonsultować z ginekologiem, aby wiedzieć jak odstawienie tabletek antykoncepcyjnych wpłynie na cykl menstruacyjny, kiedy można zacząć starać się o dziecko i jakie skutki uboczne może spowodować odstawienie tabletek. Ma to duże znaczenie zwłaszcza wtedy, kiedy były one zażywane także w celach leczniczych.

Kiedy i jak odstawić tabletki antykoncepcyjne?

Kobieta powinna rozważyć odstawienie pigułek antykoncepcyjnych, kiedy pojawią się u niej skutki uboczne ich stosowania. Nowe generacje tabletek zawierają w sobie coraz mniejszą dawkę hormonów, dzięki czemu nie obciążają nadmiernie organizmu. Jednak nadal może zdarzyć się, że wystąpią objawy niepożądane. Niepokój powinny wzbudzić:

• plamienia między miesiączkami,
• zaburzenia cyklu,
• dolegliwości ze strony układu pokarmowego,
• pogorszenie się stanu cery,
• nieprawidłowe wyniki badań krwi (wysoki cholesterol, zaburzenia krzepnięcia),
• nawracające migreny,
• pogorszenie samopoczucia i kondycji psychicznej,
• spadek libido.

Trzeba pamiętać, że rezygnacja z tabletek antykoncepcyjnych również może wywołać przejściowe skutki uboczne. Organizm kobiety jest przyzwyczajony do otrzymywania codziennej dawki hormonów, dlatego może różnie zareagować na jej brak. Z tego powodu zalecane jest, aby odstawienie tabletek miało miejsce po skończeniu aktualnego listka. Należy przyjąć ostatnią pigułkę i nie sięgać po nowe opakowanie. Podobnie wygląda odstawienie plastrów antykoncepcyjnych czy krążków dopochwowych.
Rezygnacja z tabletek antykoncepcyjnych powinna być przemyślaną decyzją. Jak wcześniej wspomniano ma ona wpływ na gospodarkę hormonalną kobiety. Nie można jednego dnia odstawić pigułek, a drugiego zacząć ich ponownie przyjmować, ponieważ może to znacząco wpłynąć na zdrowie. Chęć ponownego stosowania antykoncepcji należy skonsultować z ginekologiem.

Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych a waga

Duża część kobiet, które rozpoczynają stosowanie antykoncepcji hormonalnej skarży się na przyrost masy ciała. Za tycie odpowiedzialne są hormony zawarte w tabletkach, które powodują spowolnienie spalania tłuszczów oraz zatrzymanie wody i sodu w organizmie. W efekcie pojawia się uczucie ciężkości i obrzmienia. Ponadto pigułki u niektórych osób mogą być przyczyną zwiększenia apetytu. Nie bez znaczenia jest też ich wpływ na samopoczucie i nastrój – kobiety z tendencją do “zajadania” stresu i złych emocji także przybierają na wadze. Zwykle masa ciała zwiększa się o nie więcej niż 2-3 kilogramy. Może się jednak zdarzyć, że kobieta odnotuje jej większy przyrost wagi, co jest powodem, aby skonsultować się z ginekologiem.

Natomiast odstawienie antykoncepcji może przynieść odwrotny efekt. Syntetyczne hormony przestają działać na organizm, dzięki czemu woda i sód nie są już dłużej gromadzone w tkankach, zwiększa się także ich wydalanie z moczem. Uregulowanie się gospodarki wodno-elektrolitowej powoduje, że znika uczucie ciężkości, napuchnięcia i obrzęki, a w lustrze można zobaczyć wyraźną zmianę sylwetki. Niestety, spadek wagi po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych jest jedynie pozorny – masa ciała może zmniejszyć się o 2-3 kg, jednak poziom tkanki tłuszczowej pozostaje bez zmian.

Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych a okres

Pierwszym objawem odstawienia tabletek antykoncepcyjnych jest pojawienie się krwawienia. Nie jest to jednak właściwa menstruacja, a tzw. “krwawienie z odstawienia”, które towarzyszyło kobiecie zawsze, kiedy kończyła kolejne opakowanie pigułek. Dochodzi do niego kilka dni po przyjęciu ostatniej tabletki. Po nim rozpoczyna się właściwy cykl menstruacyjny i w następnym miesiącu pojawia się pierwsza miesiączka po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych.

Cykl menstruacyjny po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych może być przez pewien czas zaburzony – organizm musi przystosować się do braku dawki hormonów. Kobiety często skarżą się na nieregularne krwawienia, zmianę ich obfitości oraz silne dolegliwości bólowe towarzyszące menstruacji. Zwykle wszystko reguluje się w ciągu 6 miesięcy po zaprzestaniu stosowania antykoncepcji, jednak każde ciało reaguje indywidualnie. Zależy to także od rodzaju tabletek i czasu ich zażywania. Warto jednak przedłużające się zaburzenia miesiączkowania po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych skonsultować ze swoim lekarzem.

Zdarza się również brak okresu po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych. Najczęściej problem dotyczy kobiet, które cierpiały na tego rodzaju zaburzenia miesiączkowania przed rozpoczęciem kuracji antykoncepcją hormonalną. Menstruacja powinna wyrównać się w ciągu kilku miesięcy. Należy pamiętać, że brak okresu może być także oznaką ciąży.

Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych a ciąża

Mitem jest to, że płodność po tabletkach antykoncepcyjnych jest zaburzona. Badania wykazały, że jest wręcz przeciwnie – przez jakiś czas może być ona nawet zwiększona, ponieważ wzrasta aktywność hamowanych do tej pory komórek jajowych. Dlatego kobiety, które nie planują w najbliższym czasie zostać mamami, powinny wiedzieć, kiedy przestają działać tabletki antykoncepcyjne.

W związku z tym, że każdy organizm reaguje inaczej, trudno przewidzieć, kiedy pojawią się dni płodne po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych. Komórka jajowa zdolna do zapłodnienia może zostać uwolniona w kolejnym cyklu menstruacyjnym lub nawet w ciągu kilku dni po przyjęciu ostatniej pigułki. Szansa na zapłodnienie jest wówczas taka sama, jak u kobiety, która nigdy nie stosowała tego rodzaju antykoncepcji. Początkowo zwiększa się także prawdopodobieństwo, że dojdzie do ciąży bliźniaczej, ponieważ jednocześnie mogą zostać uwolnione dwie komórki jajowe. Cykl po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych także powinien uregulować się w ciągu kilku miesięcy.

Zaleca się jednak, aby starania o dziecko rozpocząć dopiero po 3 miesiącach od odstawienia tabletek antykoncepcyjnych. Warto dać chwilę swojemu organizmowi, aby przestawił się na inny tryb funkcjonowania. W tym czasie należy zadbać o swoje zdrowie i rozpocząć przyjmowanie kwasu foliowego. Natomiast kobiety, które nie planują powiększenia rodziny powinny stosować inną metodę antykoncepcji już od pierwszego dnia po odstawieniu tabletek.

Suchość pochwy i inne objawy oraz skutki uboczne

W związku ze zmianą stężenia hormonów, u części kobiet mogą pojawić się nieprzyjemne dolegliwości po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych. Ich obecność, nasilenie i czas trwania są uwarunkowane indywidualnie. Zdarza się, że kobieta w ogóle nie odczuwa żadnej zmiany.
Najczęstsze skutki odstawienia tabletek antykoncepcyjnych to:

• pogorszenie stanu cery,
• szybsze przetłuszczanie się włosów,
• zaburzenia cyklu menstruacyjnego,
• bolesne i obfite miesiączkowanie,
• zmniejszenie objętości piersi,
• wahania nastroju.

Istnieją także pozytywne skutki odstawienia tabletek antykoncepcyjnych. Poza wspomnianą wcześniej utratą wagi, zmniejsza się także suchość pochwy, wzrasta libido i ochota na seks, a piersi przestają być obrzęknięte i tkliwe. U części pań mijają stany depresyjne i nawracające migreny.

Jak poprawić samopoczucie po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych?

Długotrwałe stosowanie tabletek antykoncepcyjnych nie pozostaje obojętne dla organizmu. Reakcja na ich odstawienie pigułek może być różna. Dlatego warto wykonać profilaktyczne badania laboratoryjne krwi w celu stwierdzenia ewentualnych niedoborów. Konieczne jest wzmocnienie organizmu i suplementacja takich pierwiastków jak: magnez, potas, cynk i witamina D3.

Samopoczucie po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych na ogół się polepsza. Kobieta przestaje miewać hormonalne wahania nastrojów. Początkowo jednak, kiedy wciąż występują jeszcze zaburzenia miesiączkowania mogą zdarzyć się nagłe zmiany samopoczucia i zmęczenie. Warto wtedy zadbać o siebie – pozwolić sobie na chwilę relaksu, spacer, sport, rozmowę z kimś bliskim lub wieczór z ulubioną książką. Wszelkie zaburzenia są stanem przejściowym i mijają, kiedy ureguluje się gospodarka hormonalna.