Jajeczkowanie inaczej owulacja to nieodłączny element cyklu menstruacyjnego zdrowej kobiety. Podczas owulacji z jednego z jajników zostaje uwolniona gotowa do zapłodnienia komórka jajowa. To właśnie w tym czasie przypadają dni płodne i to najlepszy moment na podjęcie próby zapłodnienia. Brak owulacji lub jej nieregularny przebieg to najczęstsze przyczyny problemów z zajściem w ciążę. Dowiedz się, jakie są objawy owulacji, jak wygląda jajeczkowanie, ile trwa i co wpływa na jego częstotliwość.
Co to jest jajeczkowanie? Charakterystyka owulacji
Jajeczkowanie, czyli owulacja to kulminacyjny moment miesięcznego cyklu kobiety, w czasie którego, wskutek działania damskich hormonów płciowych dojrzała komórka jajowa zostaje uwolniona z pęcherzyka Graafa i przez jajowody przechodzi do macicy. Jeżeli w tym czasie dojdzie do zetknięcia komórki jajowej z plemnikiem, jest szansa na zapłodnienie. W czasie owulacji organizm kobiety wydziela hormon, który hamuje kolejne jajeczkowanie. To dlatego, gdy dojdzie do zapłodnienia, cykl menstruacyjny zostaje zatrzymany i kobieta nie miesiączkuje.
Ile trwa jajeczkowanie?
Mianem owulacji, nazywamy sam moment uwolnienia jajeczka, dlatego można mówić, że owulacja trwa około 24 godzin, jednak dni płodne, związane właśnie z jajeczkowaniem występują zarówno przed, jak i po uwolnieniu jajeczka. Aby dokładnie zrozumieć, jak długo trwa jajeczkowanie i ile dni płodnych jest w czasie cyklu miesięcznego kobiety, musimy wziąć pod uwagę, że o dniach płodnych u kobiety mówimy zarówno 5 dni przed jajeczkowaniem, w dzień owulacji, jak i 4 dni po niej. Dlaczego aż tyle, skoro owulacja trwa tylko 1 dzień? Męska komórka płciowa – plemnik – może przeżyć w drogach rodnych kobiety nawet 5 dni. Jeżeli więc do współżycia doszło na dzień czy dwa przed owulacją, jest duża szansa na połączenie żywego plemnika z uwolnionym jajeczkiem. Z kolei dni płodne po jajeczkowaniu to margines błędu, związany z ewentualnym nieznacznym przesunięciem owulacji.
Kiedy jest jajeczkowanie?
Ustalenie dokładnego dnia owulacji jest bardzo ważne zarówno dla kobiet, które planują ciążę, jak i tych, które chcą skutecznie jej uniknąć. Każda kobieta znająca swoje ciało i prowadząca regularną obserwację cykli menstruacyjnych jest w stanie nauczyć się określać moment owulacji na podstawie charakterystycznych objawów, a także na podstawie obserwacji śluzu i pomiaru temperatury.
Jajeczkowanie – w którym dniu cyklu dochodzi do owulacji?
U kobiet, których miesięczny cykl trwa około 28 dni, owulacja występuje mniej więcej w połowie cyklu, między 13 a 15 dniem przed miesiączką. Wpływ na długość cyklu i moment wystąpienia owulacji ma bardzo wiele czynników, takich jak zażywane lekki, stres, tryb życia, aktywność sportowa. W każdym cyklu menstruacyjnym może dojść do przesunięcia owulacji nawet o kilka dni, jeżeli kobieta była wcześniej narażona na wspominane wyżej czynniki. Planując ciążę lub wręcz przeciwnie stosując naturalne metody antykoncepcji, należy brać pod uwagę granicę błędu i dokładnie obserwować swój organizm zwłaszcza w okresie wzmożonego stresu, lub zażywania niektórych leków.
Objawy jajeczkowania
Każda kobieta jest inna i u każdej organizm może dawać nieco inne objawy świadczące o zbliżającej się owulacji, wystarczy jednak baczna obserwacja swojego ciała przez przynajmniej 3 miesiące i użycie wspominanych metod, aby nauczyć się samodzielnie wyznaczać moment, kiedy występuje jajeczkowanie. Najpowszechniej występujące objawy jajeczkowania: ból, śluz, temperatura są kluczowe do określenia, czy już doszło do uwolnienia komórki jajowej. Jednak wielu kobietom oprócz tych charakterystycznych objawów jak podniesiona temperatura czy zwiększona ilość rzadkiego, przezroczystego śluzu, towarzyszą inne dolegliwości, takie jak:
- Ból owulacyjny – wyczuwalny jest on z prawej lub lewej strony podbrzusza (w zależności, z którego jajnika zostaje uwolniona komórka jajowa). Ból owulacyjny to kilkusekundowe ukłucie, utrzymujące się od kilku godzin nawet do kilku dni.
- Obolałe i wrażliwe piersi – w czasie owulacji zwiększa się poziom estrogenów, co odpowiada za obrzmienie i tkliwość piersi.
- Plamienie owulacyjne – śladowe ilości krwi w wydzielinie z pochwy, pojawiające się przez kilka godzin a czasami kilka dni.
- Zmiany w szyjce macicy – podczas jajeczkowania szyjka macicy jest charakterystycznie odgięta do przodu i miękka, co najlepiej określi lekarz podczas badania ginekologicznego.
- Podwyższone libido – niektóre kobiety w trakcie owulacji obserwują u siebie zwiększoną ochotę na seks i wrażliwość na męskie feromony.
Metody wyznaczania owulacji
Obserwacja własnego ciała to podstawa do samodzielnego wyznaczania momentu owulacji. Podwyższona temperatura to jeden z najbardziej charakterystycznych objawów jajeczkowania. Chcąc wyznaczyć moment owulacji metodą termiczną, musimy prowadzić regularne pomiary. Temperatura ciała powinna być mierzona każdego dnia rano, o tej samej porze, zaraz po przebudzeniu. Pomiar może być wykonany pod pachą, w jamie ustnej, w odbycie lub w pochwie – ważne, aby zawsze był wykonywany w tym samym miejscu. W aptece możemy kupić specjalny termometr owulacyjny, który jest dokładniejszy niż tradycyjny, dzięki czemu będziemy mogły dostrzec nawet minimalne różnice w temperaturze ciała na przestrzeni całego miesiąca. Do prowadzenia pomiarów najlepiej używać specjalnej karty obserwacji cyklu, na której będziemy zapisywać dokładny wynik pomiaru wraz z datą i godziną. Dodatkowo na karcie obserwacji cyklu warto zapisywać czynniki, które w tracie miesiąca mogły przyczynić się do zaburzenia cyklu – mogą to być stresujące wydarzenia, przebyte infekcje lub przyjmowane leki.
Jak interpretować wyniki pomiarów temperatury ?
W fazie przedowulacyjnej temperatura ciała kobiety powinna wynosić 36,6 stopni Celsjusza. Czasami może wahać się między 36,6 a 36,4 stopni Celsjusza. W momencie owulacji oraz tuż przed nią nasza temperatura wzrasta o około 0,5 stopnia Celsjusza, natomiast zaraz po owulacji temperatura ciała kobiety może wahać się pomiędzy 36,9 a 37,1 stopni Celsjusza. Metoda termiczna daje wiarygodny obraz występowania jajeczkowania dopiero po 3 pełnych miesiącach pomiarów.
Test owulacyjny
Jeżeli nie do końca ufamy naturalnym metodom wyznaczania owulacji, możemy dla pewności zaopatrzyć się w aptece w specjalny test owulacyjny. Test owulacyjny działa na podobnej zasadzie jak testy ciążowe. Na podstawie pobranej próbki moczu, określana jest zawartość hormonu luteinizującego, a niektóre testy pozwalają również na badanie poziomu estrogenu. Pozytywny wyniki testu daje nam sygnał, aby wstrzymać się od kontaktów seksualnych – w przypadku zapobiegania ciąży lub wręcz przeciwnie jest zielonym światłem do wzmożonej aktywności seksualnej dla par starających się o dziecko.
Rodzice pytają o jajeczkowanie
Czym jest cykl bezowulacyjny?
Czasami w trakcie cyklu menstruacyjnego nie dochodzi do uwolnienia jajeczka. Mówimy wtedy o cyklu bezowulacyjnym. W trakcie takiego cyklu nie może dojść do zapłodnienia. Cykle bezowulacyjne najczęściej występują u młodych dziewczyn, w pierwszych latach dojrzewania, a także u kobiet, które niedawno rodziły. Brak owulacji to nie choroba, ale może być objawem różnego rodzaju schorzeń, takich jak zaburzenia hormonalne, choroby tarczycy, anoreksja, czy zespół policystycznych jajników. Leczenie zaburzeń owulacji polega na zdiagnozowaniu przyczyny, a następnie wdrożeniu odpowiedniego postępowania.
Czy po jajeczkowaniu można zajść w ciążę?
Kiedy dojrzałe jajeczko w trakcie owulacji nie połączy się z plemnikiem, dociera do macicy, gdzie obumiera, powodując złuszczanie ściany macicy, czego efektem jest krwawienie miesiączkowe. W tym czasie nie ma możliwości zajścia w ciążę.
Czy ból owulacyjny oznacza jajeczkowanie?
Ból owulacyjny może pojawić się już kilka dni przed jajeczkowaniem, a także trwać do kilku dni po owulacji. Sam ból owulacyjny nie jest wiarygodnym wyznacznikiem momentu owulacji.
1 Comment