Co to jest owulacja? Sprawdź, kiedy najłatwiej zajść w ciążę!

Co to jest owulacja? – wyjaśnienie terminu

Co to owulacja? W dokładnym ujęciu dzień jajeczkowania. Do zapłodnienia dochodzi, kiedy plemnik połączy się z komórką jajową. Musi ona być zatem przygotowana do zapłodnienia – a organizm kobiety uwalnia jedną komórkę miesięcznie. Właśnie w fazie owulacji dochodzi do jajeczkowania, czyli do uwolnienia się komórki jajowej. Jest to szczyt płodności kobiety – jeśli właśnie wtedy dojdzie do stosunku bez zabezpieczenia, zapewne zakończy się on ciążą.

Umiejętność obserwacji swojego organizmu pod kątem objawów owulacji, jak i trafne wyliczanie dni płodnych pozwala albo uniknąć zapłodnienia, albo też zajść w ciążę – w zależności od tego, czego akurat chce kobieta. Dlatego warto wiedzieć o owulacji możliwie jak najwięcej! Oczywiście, niczego nigdy nie można przewidzieć w 100%, a jedynie z dużym prawdopodobieństwem.

Kilka słów o cyklu miesiączkowym

W cyklu miesiączkowym wyróżniamy 4 podstawowe fazy. Do zapłodnienia może teoretycznie dojść jedynie w ciągu kilku dni w miesiącu, kiedy następuje faza okołoowulacyjna. Warto wiedzieć, że komórka jajowa jest gotowa do zapłodnienia jedynie przez 24 godziny, przy czym plemniki są zdolne do tego do 72 godzin (choć niektórzy badacze podają nawet dłuższy czas!).

Mimo wszystkich wskazówek ciężko jest dokładnie określić czas owulacji, jednak możemy wyliczyć prawdopodobny moment jajeczkowania i dzięki temu uniknąć zapłodnienia, bądź też zajść w ciążę. Podstawowe fazy, jakie występują w cyklu miesiączkowym to:

• faza menstruacyjna;
• faza folikularna;
• owulacja;
• faza lutealna.

Faza menstruacyjna

Każda z nich ma jakiś cel. W pierwszej fazie następuje miesiączka – cykl menstruacyjny liczymy bowiem od pierwszego dnia miesiączki do ostatniego dnia przed kolejną miesiączką. Łącznie cykl ten powinien liczyć około 28-31 dni, chociaż u niektórych kobiet może dojść do kilkudniowych odchyleń. Cykl miesiączkowy jest bardzo podatny na wszelkie zmiany w organizmie. Przyjmowane leki, przeforsowanie się, a nawet na przykład przeziębienie mogą sprawić, że miesiączka się przesunie.

Faza menstruacyjna może trwać od 4 do nawet 8 dni – wszystko zależy od konkretnego organizmu. Najczęściej trwa 5-7 dni. W trakcie tej fazy błona śluzowa złuszcza się, a niezapłodniona komórka jajowa zostaje wydalona z organizmu. Kobieta traci sporo krwi, stąd osłabienie i konieczność uzupełniania poziomu żelaza.

Faza folikularna

W kolejnej fazie (folikularnej) na błonę śluzową macicy narasta nabłonek, szykując ją powoli do przyjęcia ewentualnej, zapłodnionej komórki jajowej. W tej fazie z szyjki macicy wydobywa się charakterystyczny, przezroczysty śluz. Faza folikularna kończy się wraz z nastaniem owulacji, a ponieważ jej częścią jest również sam okres, faza folikularna trwa łącznie około 14 dni.

Owulacja czyli jajeczkowanie

W fazie owulacji komórka jajowa trafia z jajnika do jajowodu. Samo słowo “owulacja” pochodzi z łacińskiego określenia “ovulatio”, oznaczającego proces wytwarzania żeńskich gamet, czyli komórek jajowych. Pęka pęcherzyk Graffa, czyli pęcherzyk jajnikowy (pęcherzyk przedowulacyjny). To właśnie on zawiera komórkę jajową, a jego rolą jest jej wzrost oraz uwolnienie. Gdy już się to stanie komórka jajowa trafia do jajowodu, a sam pęcherzyk Graafa wypełnia się skrzepem krwi.

W jego miejscu pojawiają się komórki lutealne, tworząc wspólnie z nim ciałko żółte. Przygotowuje się ono na ewentualne zapłodnienie komórki jajowej, a jeśli do niego nie dojdzie, ciałko żółte ulega zmianom degeneracyjnym. Jeśli jednak dojdzie do zapłodnienia, ciałko żółte powiększa się. Ostatnia faza miesiączkowa kobiety to faza lutealna – i właśnie w tej fazie dochodzi do powstania ciałka żółtego i jego ewentualnego zaniknięcia.

Ile trwa owulacja?

Jajeczkowanie występuje mniej więcej w połowie całego cyklu miesiączkowego, a zatem u kobiety której pełny cykl trwa na przykład 28 dni, będzie to 13, 14 lub 15 dzień cyklu. Zwykle dzieje się to około 14 dni przed miesiączką. U różnych kobiet pełny cykl może trwać na przykład 31 dni, albo 30 dni – może też dojść do drobnych przesunięć, na przykład na skutek osłabienia organizmu przy chorobie. Dlatego ciężko jest dokładnie, ze 100% pewnością określić na podstawie samych wyliczeń kiedy dojdzie do owulacji.

Ile trwa owulacja i kiedy można zajść w ciążę? Faza płodna trwa około 5 dni przed owulacją i 1 dzień po niej. Wszystko dlatego, że plemniki są w stanie przeżyć w drogach rodnych kobiety nawet 3-5 dni.

Owulacja – objawy jajeczkowania

Jajeczkowanie daje pewne specyficzne objawy, dlatego uważne obserwacje swojego ciała pozwalają kobiecie określić
kiedy mniej więcej występuje u niej okres płodny. Przede wszystkim następuje zmiana konsystencji śluzu, wydobywającego się z pochwy. Staje się on ciągliwy, zwarty, śliski. Jest przezroczysty i przypomina nieco surowe białko jaja kurzego. Taka gęstość pozwala na zatrzymanie plemników w odpowiednim środowisku na dłużej i ułatwia ich dotarcie do komórki jajowej. Pojawia się uczucie mokrej pochwy. Kobieta ma również większą ochotę na zbliżenie i jest ono przyjemniejsze niż w trakcie innych faz cyklu, bo jej narządy rodne są wyjątkowo wrażliwe. Mimo że śluz jest najbardziej charakterystycznym objawem, można zaobserwować też inne objawy owulacji.

Owulacja – objawy:

• podwyższona temperaturę ciała – jedynie o kilka kresek w skali Celsjusza, ale jednak.
• ból owulacyjny – jest mniej dotkliwy niż podczas menstruacji i trwa krótko, a u niektórych kobiet w ogóle nie
  występuje, jednak wiele pań jest w stanie go rozpoznać i na tej podstawie określić, że prawdopodobnie doszło do owulacji. Ból ten spowodowany jest pęknięciem pęcherzyka Graafa i uwolnieniem komórki jajowej.
• plamienie owulacyjne – nie pojawia się u każdej kobiety, ale u większości. Uważna obserwacja pozwala na
  dostrzeżenie plamek krwi na wkładce, albo w śluzie owulacyjnym. Nie trzeba się wówczas obawiać, gdyż jest to
  w pełni naturalny objaw, połączony z pęknięciem pęcherzyka Graafa.

Są i inne, mniej oczywiste objawy, pojawiające się w fazie owulacji. Na przykład wiele pań zauważa, że wówczas mają
wyjątkowo piękną cerę. Cały organizm jak gdyby zbiera siły, by kobieta prezentowała się możliwie jak najbardziej
promiennie, tym samym zwiększając jej szanse na zajście w ciążę.

Owulacja i dni płodne – jak to wyliczyć?

Gdyby wszystko przebiegało w sposób regularny, nie byłoby żadnej trudności z obliczeniem dni płodnych i unikaniem wówczas stosunku, albo jego odbywaniem, by zajść w ciążę. Jednak mała skuteczność popularnego niegdyś kalendarzyka małżeńskiego bierze się także i stąd, że organizm kobiety jest bardzo podatny na wszelkie przesunięcia owulacji i wahania cyklu. Niektóre kobiety miesiączkują nieregularnie. Inne niby regularnie, ale nawet na skutek silnego stresu może u nich dojść do przesunięcia jajeczkowania, które występuje zazwyczaj na 14 dni przed datą spodziewanej miesiączki.

Ponieważ samo takie wyliczenie raczej nie wystarczy, warto obserwować swoje ciało. Wykonywanie pomiarów
temperatury pozwala zaobserwować jej wzrost, co jest jednym z objawów owulacji (metoda termiczna). Także
obserwacja zagęszczenia śluzu z pochwy, jak również ból, który pojawił się po jednej stronie podbrzusza (gdy pękł
pęcherzyk Graafa) to oznaki owulacji.

Testy owulacyjne a data owulacji

W tej chwili jest jeszcze inny sposób na sprawdzenie, kiedy występuje owulacja. Z pomocą wszystkim zainteresowanym przychodzą specjalne testy owulacyjne, które można z łatwością kupić w każdej aptece – również tej internetowej. Testy dostępne są oczywiście bez recepty, a ponieważ sama owulacja trwa krótko, warto mieć je pod ręką, gdy ktoś chce w końcu doczekać się potomka.

Do oceny, czy w organizmie kobiety doszło do owulacji, czy jeszcze nie, testy wykorzystują hormon luteinizujący (LH). Wzrost jego stężenia – wykryty w pobranej próbce moczu – wskazuje na owulację. Jest to olbrzymia pomoc przede wszystkim dla par, które starają się o dziecko. To tym ważniejsze, że częstsze współżycie zmniejsza ilość plemników w spermie, a zatem niekoniecznie przyczynia się do zajścia w ciążę. Lepiej dokładniej wybrać moment stosunku, kiedy jest największa szansa na zajście w ciążę. Takie profesjonalne testy owulacyjne dostępne są w wielu różnych wersjach (od różnych producentów), a ich cena jest zróżnicowana. Można także zakupić opakowania zbiorcze, które wystarczą na kilka badań i dokładne określenie, kiedy wypada owulacja.

Sprawdź: Jakie tabletki na wywołanie miesiączki?

[Zdjęcie główne: elements.envato.com]