Lakowanie zębów to zabieg, który wykonywany jest profilaktycznie w celu ich ochrony przed próchnicą. Bruzdy zębów są zabezpieczane specjalnie przeznaczonym do tego celu materiałem, czyli lakiem. W jakim wieku warto wybrać się na lakowanie zębów i na czym polega zabieg?
Lakowanie zębów – co to dokładnie jest?
Zabiegiem bardzo często wykonywanym u dzieci jest lakowanie zębów. Co to jest za zabieg i na czym polega? Najprościej mówiąc, to zabezpieczenie dosyć trudnych do oczyszczenia bruzd zębów, z którymi nie jest w stanie sobie poradzić zwykła szczoteczka. Lakowanie zębów jest wykonywane za pomocą specjalnego materiału – laku. To preparat, który uwalnia jony fluoru. Bruzdy na zębach są dzięki niemu zabezpieczone przed zaleganiem płytki nazębnej. Oczyszczenie zębów jest wtedy również dużo łatwiejsze.
Lakowanie zębów mlecznych jest bardzo ważne, ponieważ zwiększa szanse na uniknięcie próchnicy. Zaleca się, aby zabieg był wykonywany po około pół roku od ich wyrżnięcia. A które zęby są mleczne? Jest to 8 siekaczy, 4 kły oraz 8 zębów trzonowych. Zęby u dzieci są często trudne do dostatecznego wyczyszczenia, nawet, gdy higiena jamy ustnej jest przeprowadzana w prawidłowy sposób. Wynika to z tego, że powierzchnia żująca zębów trzonowych, ale też przedtrzonowych w uzębieniu stałym ma różne zagłębienia i szczeliny. Są one szczególnie podatne na próchnicę. I to właśnie je powinniśmy szczególnie chronić!
Lakowanie bruzd
Bruzdy w zębach stałych bocznych są bardzo kłopotliwe, ponieważ nie można ich odpowiednio doczyścić, a szkliwo jest słabo zmineralizowane oraz podatne na bakterie. Lakowanie bruzd jest wykonywane przede wszystkim w trzonowcach stałych oraz przedtrzonowcach, a także w tak zwanych otworach ślepych. W tym przypadku bardzo ważny jest czas, ponieważ ząb musi być świeżo wyrżnięty oraz zdrowy. Lakowanie zębów u dorosłych jest wykonywane tylko w przypadku zębów ósmych, zwanych często zębami mądrości, gdy występuje ich erupcja. Niektórzy stomatolodzy dokładają czasem laku, jeśli nastąpi jego odpryśnięcie z zębów, które były zalakowane w młodości.
Lakowanie zębów – krok po kroku
Lakowanie zębów u dzieci można przeprowadzić już wtedy, kiedy dziecko ma 2 lata. Początkowo wykonywane jest lakowanie mleczaków, ponieważ zepsute zęby mleczne są źródłem próchnicy dla wyrzynających się zębów stałych oraz wpływają na ich formowanie. Następnie powinno być przeprowadzone lakowanie zębów stałych u dzieci w wieku 5-8 lat, a potem u osób mających 10-13 lat.
Sprawdź: Jak wygląda prawdziwa wróżka Zębuszka?
Decyzję o tym, od kiedy zacząć lakowanie zębów u swoich dzieci powinien podjąć rodzic po uważnej obserwacji ich wyrastania. Nie może on przegapić tego ważnego momentu. Istnieją także sytuacje, w których zęby mleczne występują jeszcze u dorosłych. Ma to zazwyczaj związek z tym, że dana osoba nie ma zawiązków zębów stałych oraz występują trudności w ich wyrzynaniu się. Konieczna wówczas jest konsultacja stomatologiczna i RTG zębów, po którym lekarz podejmie decyzję o dalszym leczeniu.
Każdy stomatolog ma zestaw do lakowania, w skład którego wchodzi:
- zestaw diagnostyczny,
- szczoteczka,
- lignina,
- wytrawiacz,
- pasta bądź pumeks,
- lak,
- aplikator,
- lampa polimeryzująca,
- kalka.
Lakowanie zębów krok po kroku:
- Oczyszczanie powierzchni zęba za pomocą szczoteczki,
- Naniesienie wytrawiacza w postaci żelu,
- Wypłukanie wytrawiacza wodą i wysuszenie powierzchni zęba – konieczne jest w czasie zabiegu zastosowanie wałeczków ligniny, które pochłaniają ślinę,
- Naniesienie na bruzdy cienkiej warstwy laku i jego rozprowadzenie,
- Uszczelnianie bruzd i zagłębień na powierzchni żującej zęba,
- Naświetlenie laku, powodujące jego związanie,
- Sprawdzenie czy nie ma żadnych przeszkód przy zagryzaniu zębów.
O to, na czym dokładnie polega lakowanie zębów u dzieci warto zapytać swojego stomatologa, aby dokładnie wyjaśnił przebieg tego zabiegu i jeżeli rodzic ma jakieś wątpliwości, sprawdził czy zęby dziecka mogą już być poddane lakowaniu.
Lakowanie zębów: cena w gabinetach prywatnych
Lakowanie zębów u dzieci jest refundowane przez przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Jednakże występuje kilka niedogodności: zabieg na NFZ może być przeprowadzony jedynie do 8. roku życia oraz tylko na pierwszych zębach trzonowych. U starszych dzieci nieodpłatne zabezpieczenie bruzd drugich trzonowców stałych jest możliwe do ukończenia 14. roku życia. Za lakowanie zębów w późniejszym wieku dziecka i na innych zębach trzeba niestety zapłacić. A ile kosztuje? Cena za lakowanie zębów waha się od 35 do 60 zł. Na stronie internetowej wybranego gabinetu stomatologicznego powinien znajdować się cennik, w którym będzie również wyszczególniony koszt tego zabiegu.
Lakowanie zębów u dzieci – opinie
Opinie wśród stomatologów dotyczące takiego zabiegu jak lakowanie zębów u dzieci są zgodne. Na pytanie czy lakować dziecku zęby, w tym zęby mleczne odpowiadają twierdząco. Jednak wielu rodziców jest sceptycznych. Ma to związek między innymi z obawami przed osłabieniem zębów.
Wskazania do przeprowadzenia lakowania to:
- Wszystkie zęby mleczne i stałe, które są podatne na próchnicę zagłębień anatomicznych, u dzieci i młodzieży z upośledzeniem umysłowym oraz obciążeniami ogólnoustrojowymi,
- Bruzdy o wysokim ryzyku pojawienia się próchnicy u dzieci i młodzieży z grup niskiego ryzyka,
- Wszystkie podatne na próchnicę szczeliny i bruzdy u dzieci i młodzieży z objawami ostrej choroby próchnicowej.
Nie istnieją żadne badania naukowe, które wskazywałyby, że lakowanie zębów może też mieć wady. Jednakże trzeba pamiętać o tym, że oprócz lakowania należy również dokonywać innych profilaktycznych zabiegów stomatologicznych oraz pamiętać o systematycznych wizytach u dentysty. Z biegiem czasu lak może kruszeć i pękać. Zęby pozbawione materiału uszczelniającego mogą być podatne na próchnicę, lecz mniej od tych, które nigdy nie były poddawane temu zabiegowi.
W niektórych gabinetach stomatologicznych wykonywane jest również lakowanie kolorowe. Dziecko może wybrać kolor laku, który będzie użyty do zabiegu. Istnieje kilka kolorów kompozytowych laków szczelinowych typu flow:
- jasnozielony,
- biały,
- żółty,
- niebieski,
- różowy,
- pomarańczowy.
Lakowanie zębów jest bezbolesne i krótkotrwałe, dlatego dzieci dobrze tolerują ten zabieg. Jest to idealny moment na oswojenie dziecka z wizytą u stomatologa. Nie jest natomiast możliwe lakowanie zębów w domu. Zabieg musi wykonać stomatolog. Konieczna jest regularna kontrola lakowanych zębów, ponieważ pod nieszczelnym lakiem może znajdować się próchnica.
3 x „L”: lakowanie, lakierowanie czy lapisowanie?
Zastanawiając się nad przeprowadzeniem zabiegów stomatologicznych, warto wdać się w szczegóły dotyczące tych sposobów ochrony zębów. Lakowanie polega na zabezpieczeniu nierówności ich powierzchni przy pomocy laku. Natomiast lapisowanie to metoda leczenia próchnicy. Za pomocą preparatów chemicznych, zazwyczaj azotanu srebra następuje próba zahamowania tego procesu. Leczone zęby są przebarwione na czarny kolor.
Lakierowanie zębów jest możliwe zarówno w przypadku zębów mlecznych u dzieci, jak i stałych. Polega na pokryciu powierzchni zęba cienką warstwą preparatu, który uwalnia fluor. Jego zadanie to wzmocnienie mikroskopowej struktury szkliwa. Taki preparat fluorowy zasycha na zębie. Tworzy się cienka osłonka, jaka po paru godzinach jest wypłukana. Opinie o]lakierowaniu zębów są podzielone. Niektórzy rodzice słyszeli dużo negatywnych zdań na temat fluoru i boją się o to czy ten zabieg nie zaszkodzi ząbkom ich dziecka. Prawda jak zawsze leży pośrodku. Odpowiednia dawka fluoru zastosowana na zęby w odpowiednim wieku może pomóc. Stomatolog musi podjąć decyzję, czy w danym przypadku warto przeprowadzić ten zabieg.
Lakierowanie zębów jest refundowane przez NFZ. Dotyczy wszystkich zębów stałych i może być wykonywane nieodpłatnie nie częściej niż 1 raz na kwartał. Można jednak ten zabieg wykonać komercyjnie. Cena waha się od 60 do 150 zł za wszystkie zęby. Niekiedy rozliczenie dotyczy tylko jednego, gdy dziecko nie ma jeszcze wszystkich ząbków. Cena za jeden ząb w przypadku takiego zabiegu jak lakierowanie zębów wynosi zazwyczaj 10 zł.
Zdjęcie główne: socialmediasl444 @Flickr /CC