Jak przygotować koszyczek wielkanocny? Te symboliczne pokarmy muszą się w nim znaleźć
W Wielką Sobotę we wszystkich domach i kościołach w Polsce trwają wyjątkowe uroczystości. Tradycyjnie w tym dniu przygotowuje się koszyczki ze święconką, które następnie są błogosławione przez księdza. Następnego dnia pokarm ze święconki spożywa się podczas świątecznego śniadania. Nie wszyscy jednak wiedzą, że poszczególne produkty niosą ważną symbolikę. Które elementy święconki są niezbędne, a które jedynie “fakultatywne”… lub nawet wręcz niezalecane? Jak przygotować koszyczek wielkanocny?

Co wkładamy do koszyczka wielkanocnego?
Zwyczaj święcenia pokarmów pojawił się w świecie chrześcijańskim już w VIII wieku, choć na ziemiach polskich zaczęto go akceptować dopiero w stuleciu XIV. Początkowo to kapłani wędrowali od domu do domu, skraplając święconą wodą suto zastawione stoły swoich wiernych. Tych ostatnich przybywało jednak z każdym rokiem. W pewnym momencie duchowni zmienili więc strategię i zaczęli organizować zbiorowe święcenie pokarmów w Wielką Sobotę. Taka forma zachowała się do dnia dzisiejszego.
Przygotowując święconkę, powinniśmy pamiętać przede wszystkim o rzeczach takich jak:
- chleb,
- jajko,
- sól,
- wędlina/kiełbasa,
- chrzan,
- baranek.
Każdy z tych elementów posiada w Polsce swoją rozpoznawalną symbolikę. Umieszczając je wszystkie w koszyku, możemy liczyć w nadchodzącym roku na pomyślność w życiu rodzinnym i zawodowym.
Zobacz: Kiedy się je żurek wielkanocny?
Koszyczek wielkanocny: co włożyć?
Co się wkłada do koszyczka wielkanocnego? Jak już powiedzieliśmy, może on zawierać również pokarmy dodatkowe. Obecność każdego z nich bywa akceptowana bardziej lub mniej, w zależności od regionu, tradycji rodzinnych albo nawet swoistych parafialnych trendów. Do takich nieobowiązkowych rzeczy zaliczamy ser, ciasto, czekoladowego króliczka, kurczaczka oraz masło. Natomiast zdecydowanie nie powinniśmy święcić alkoholu – jedynym dopuszczalnym płynem w koszyczku jest woda.
Żaden z wymienionych elementów nie pojawił się na naszej liście przypadkowo. Poszczególne pokarmy odsyłają do konkretnych wyobrażeń czy wręcz pragnień. Ich poświęcenie w Wielką Sobotę ma nas zatem przybliżyć do osiągnięcia pewnych celów duchowych i materialnych.
Sprawdź: Ile może stać żurek? Podpowiadamy, ile czasu i jak przechowywać żurek
Co symbolizują rzeczy w koszyczku wielkanocnym?
Przyjrzyjmy się zatem zawartości dobrze przygotowanego koszyczka. Znajdzie się w nim:
- chleb – najważniejszy składnik święconki. Symbol zarówno Eucharystii, jak i codziennego pożywienia. Kosz wielkanocny powinien zawierać kawałek prawdziwego chleba, a nie bułki. Brak pieczywa zwiastowałby zaś całoroczną biedę.
- jajko – oznacza moc, życie i odradzanie się. Początkowo budziło nieufność ze strony chrześcijaństwa jako symbol pogański; z czasem stało się jednak nieodłącznym elementem Wielkanocy
- sól – nośnik duchowej (niemal magicznej!) siły. Chroni przed zepsuciem nie tylko pokarmy, lecz również wiarę domowników
- wędlina/kiełbasa – oznaka płodności, dostatku i zasobności gospodarzy. Echo dawnej tradycji składania w ofierze baranka lub jagnięcia na święto Paschy
- chrzan – poprzez swój ostry smak ma nam przywodzić na myśl mękę Chrystusa, która posiadała przecież głęboki sens i cel
- baranek – robi się go z ciasta, cukru, chleba bądź masła. Obowiązkowo zaopatrzony w chorągiewkę, przedstawia samego Jezusa, czyli Baranka Bożego
- ser – symbol współpracy między ludźmi a zwierzętami gospodarskimi
- ciasto – oznaka doskonałości, kunsztu kulinarnego pani domu
- króliczek czekoladowy – symbol wiosennej witalności. Jako stosunkowo nowy składnik koszyczka, nadal budzi pewne kontrowersje; niektórzy rezygnują z niego, uważając, że jest zbyt pogański jak na święconkę
- kurczaczek – uosabia nowo narodzone życie
- masło – wyobraża obfitość i zamożność.
Zobacz: Drugi dzień świąt wielkanocnych 2022. Czy trzeba iść do kościoła?
Jak udekorować koszyczek wielkanocny?
Odrębną kwestią pozostaje to, jak ozdobić koszyczek wielkanocny. Z pewnością powinniśmy go przystroić białą serwetką (albo nawet dwiema: jedną wykładamy na dno kosza, drugą zaś przykrywamy pokarmy). Do elementów tradycji należy też gałązka bukszpanu, czyli symbol odradzającego się życia. Wiele osób wplata w wiklinę ozdobną kokardę.
Sprawdź: Czy ciasto drożdżowe można mrozić?
Jak poświęcić koszyczek wielkanocny?
Tradycyjny obrzęd święcenia pokarmów był przez ostatnie dwa lata zakłócany przez pandemię. Hierarchowie kościelni prosili wiernych o samodzielne poświęcenie koszyczków tuż przed wielkanocnym śniadaniem. Miał im w tym pomóc odpowiedni fragment Pisma św., odczytywany najlepiej przez ojca rodziny. W tym roku jednak wszystko najprawdopodobniej odbędzie się zgodnie z tradycją, do której jesteśmy przyzwyczajeni, i wierni będą mogli udać się z koszyczkami na zwyczajowe święcenie.
Zobacz: Czy można zamrozić sałatkę jarzynową? Jak zamrozić sałatkę jarzynową?
Rodzice pytają o koszyczek wielkanocny
W koszyczku możemy znaleźć: chleb, jajko, sól, wędlinę, chrzan, ser, ciasto, masło, baranka, króliczka i kurczaczka.
Najłatwiej zrobić go samodzielnie z papieru, chociaż w sieci znajdziemy też inne warianty (np. z nakrętek).
W zależności od regionu kraju, można rezygnować z niektórych pokarmów albo przygotowywać je nieco inaczej. Najbardziej kontrowersyjny jest króliczek, uważany przez niektórych za element pogański.
Najczęściej za ozdobę służą serwetki, gałązki bukszpanu oraz kokarda. Tak przystrojony koszyczek wielkanocny podoba się zwłaszcza dzieciom.
Jaki film o Mikołaju dla dzieci? Najlepsze propozycje na grudniowe seanse!
Przerwa świąteczna 2023. Kiedy uczniowie pójdą do szkoły ostatni raz w tym roku? Czeka ich aż 10 dni wolnego
Roraty – czym są i kiedy się je obchodzi? Na mszach świętych pojawia się specjalny atrybut
Życzenia od Mikołaja dla dzieci. Zabawne i urocze wierszyki dla najmłodszych
Ulga na dziecko 2024 to nawet 2700 zł odliczenia. Te osoby nie będą mogły jednak z niej skorzystać. Jakie są warunki?
Jak zrobić brodę Mikołaja? Wystarczy jedna rzecz, aby stworzyć idealny strój na mikołajki i święta
- Rodzice.pl
- Rodzice
- Ważne Okazje
- Wielkanoc
- Jak przygotować koszyczek wielkanocny? Te symboliczne pokarmy muszą się w nim znaleźć
Robótki ręczne: Girlanda i zajączki wielkanocne
Wielkanoc to magiczny czas, który pozwala nie tylko na wspólne, rodzinne spędzenie czasu przy wielkanocnym śniadaniu. To również możliwość nawiązania większych więzi rodzinnych przy wspólnym tworzeniu dekoracji świątecznych. Wielkanocne robótki...
Czytaj dalej →Wielkanoc dla dzieci: Jak przygotować dziecko na Wielkanoc? Symbole, przepisy, gry i zabawy na Wielkanoc
Wielkanoc to jedno z ważniejszych katolickich świąt w roku – jak je spędzić z dzieckiem? Czym je zainteresować i w jaki sposób przekonać do polubienia tego święta? Święta wielkanocne dla...
Czytaj dalej →Olej zamiast masła do ciasta – Co jeszcze można dać zamiast masła lub margaryny do ciasta?
Olej zamiast masła do ciasta to idealne rozwiązanie, jeśli akurat nie ma się masła w domu. Płynne oleje roślinne znakomicie się sprawdzają jako zastępstwo czy to masła, czy też margaryny....
Czytaj dalej →Jak najlepiej zorganizować zabawy wielkanocne dla dzieci? Oto najciekawsze pomysły!
Zabawy wielkanocne dla dzieci zaangażują je na krótszy lub dłuższy czas i pozwolą spędzić go w urozmaicony, ciekawy sposób. Dzieci mogą bawić się w domu, ale podobne zabawy można też...
Czytaj dalej →Za kwaśny żurek – co zrobić gdy żurek jest za kwaśny? Jak go uratować?
Żur to jedna z tradycyjnych potraw wielkanocnych. Uwielbiamy jego specyficzny smak, który sprawia, że nie można pomylić go z żadną inną zupą. Trzeba jednak zaznaczyć, że jego przygotowanie nie jest...
Czytaj dalej →Co zrobić żeby masa krówkowa była gęstsza? Jak zagęścić kajmak?
Masa kajmakowa – znana także jako masa krówkowa – to jeden z najpopularniejszych słodkich dodatków do ciast i deserów. Można ją wykonać samemu lub kupić gotowy produkt. Niestety często po...
Czytaj dalej →3 pomysły na Pisanki Wielkanocne [wzory]
Pisanki są znacznie starsze niż chrześcijaństwo. Zwyczaj malowania jajek znany był już za czasów cesarstwa rzymskiego. Co ciekawe sposoby ich barwienia nie zmieniły się od stuleci. Oczywiście coraz częściej sięgamy...
Czytaj dalej →Życzenia wielkanocne w przedszkolu. Ciekawe inspiracja na radosne świętowania z najmłodszymi
Wielkanoc to jedno z najważniejszych świąt w Polsce, a dla najmłodszych jest to czas pełen magii i radości. W przedszkolach przygotowania do świąt trwają kilka dni a nawet tygodni, podczas...
Czytaj dalej →Te ciasteczka wielkanocne z lukrem to hit! Wystarczą 4 składniki i 10 minut w piekarniku
Wspólne przygotowywanie deserów – pieczenie ciasteczek, mazurków czy serników to już coroczna, wielkanocna tradycja w wielu polskich domach. Trudno wyobrazić sobie wielkanocne śniadanie bez pięknie udekorowanych słodkości. To nie tylko...
Czytaj dalej →Czy Wielki Piątek jest wolny? Jak wyglądają obchody Wielkiego Piątku?
Wielu polskich katolików zastanawia się na przełomie marca i kwietnia, czy Wielki Piątek jest wolny od pracy. Nie zawsze wiedzą również, jak powinni obchodzić ten dzień oraz na co zwracać...
Czytaj dalej →12 potraw wielkanocnych. Jakich dań nie powinno zabraknąć na Wielkanoc?
Wielkanoc to dla wszystkich wiernych chrześcijan z całego świata przede wszystkim czas głębokiej zadumy, pokuty, ale także radości. Zgodnie z tradycją wiosenne święta zostały ustanowione na pamiątkę męki i zmartwychwstania...
Czytaj dalej →Jaka to kwaśna śmietana? Jak ją zrobić i czym zastąpić?
Kwaśna śmietana jest powszechnie wykorzystywana w kuchni. Wzbogaca smak dań obiadowych, ale nie tylko. Trzeba bowiem podkreślić, że śmietana kwaśna doskonale nadaje się też do przygotowania wyśmienitych deserów. Jaka to kwaśna...
Czytaj dalej →Wielkanocne zagadki dla dzieci. Poznaj ciekawe świąteczne łamigłówki!
Wielkanoc to obok Bożego Narodzenia najważniejsze święta o charakterze religijnym, które kojarzą nam się przede wszystkim z miłą, rodzinną atmosferą i spędzaniem czasu w gronie najbliższych. To także dobra okazja,...
Czytaj dalej →Ubijanie piany – Dlaczego białka nie chcą się ubić? Podpowiadamy, jak ubić białka
Dlaczego białka nie chcą się ubić? Powody tego mogą być różne – od niedokładnego oddzielenia białek od żółtek, aż po kontakt z tłuszczem, choćby osadzonym na trzepaczce lub w naczyniu,...
Czytaj dalej →Zwyczaje wielkanocne dla dzieci. Pisanki, baranki, palmy… Jak pokazać najmłodszym ciekawe tradycje?
Wielkanoc to jedno z najważniejszych świąt w Polsce. To czas, gdy zbliżamy się do rodziny, cieszymy się z wiosny i smakujemy świąteczne potrawy. Dla dzieci to także czas radości i...
Czytaj dalej →