Walka o upragnione dziecko: na czym polega leczenie niepłodności?

Jeszcze do niedawna wydawało się, że płodność to najbardziej naturalna i oczywista rzecz w życiu człowieka. Leczenie niepłodności? Co to takiego? – spytałaby nas nasze prababcie. Człowiek przecież został tak stworzony, aby mógł się rozmnażać. Być może tak było dawniej. Ludzie zakochiwali się, pobierali, zakładali rodzinę, a następnie płodzili dzieci. Niestety dziś nic nie jest oczywiste. Świat, w którym żyjemy, bardzo się zmienił, środowisko, styl życia, zdobycze cywilizacji, wszystko, co powstało po to, aby pomagać człowiekowi i ułatwiać jego życie, wbrew pozorom bardzo wiele mu odebrało. Czas, wolność, spokój. Świat wciąż pędzi do przodu, a my próbujemy za nim nadążać, przez co umyka nam wiele istotnych spraw. Dziecko, tak owszem, ale jeszcze nie teraz.

Niepłodność? Mi to na pewno nie grozi!

Według statystyk niemal co piąta para ma problemy z poczęciem dziecka i potrzebuje pomocy specjalistów. Niepłodność staje się bardzo powszechnym problemem, którego przyczyn należy szukać, biorąc pod uwagę bardzo wiele aspektów. Przede wszystkim za niepłodność nie są odpowiedzialne tylko kobiety, jak przyjęło się sądzić. W około 20% par to właśnie męski czynnik jest odpowiedzialny za problemy z zajście w ciąże. Niepłodność może dotknąć każdego, dlatego, jeżeli starania o ciąże przez ponad 12 miesięcy nie przynoszą pożądanych rezultatów, należy wdrożyć diagnostykę, która obejmie oboje partnerów.

Pierwsza wizyta w klinice leczenia niepłodności

Aby móc zacząć diagnostykę w kierunku problemów z płodnością należy rozpocząć od tradycyjnego wywiadu i badania ginekologicznego. Pierwsza wizyta w klinice leczenia niepłodności zazwyczaj zaczyna się od wywiadu. Lekarz powinien zapoznać się z historią pacjentki — chodzi tutaj o takie kwestie jak:

  • pierwsza miesiączka,
  • średnia długość cyklów,
  • obfitość krwawień miesiączkowych,
  • dolegliwości bólowe związane z menstruacją,
  • przebyte choroby,
  • przebyte zabiegi,
  • schorzenia występujące w rodzinie

Po wnikliwym wywiadzie, lekarz wykonuje dokładnie badanie ginekologiczne, podczas którego wykona:

  • usg przezpochowe, za którego pośrednictwem będzie mógł ocenić stan jajników oraz macicy,
  • tradycyjne badanie na fotelu ginekologicznym, w którego czasie pobierze wymaz z pochwy do badania cytologicznego, oraz wymaz do badania na obecność bakterii.

Po zakończeniu badania ginekologicznego pacjentka dostanie skierowanie na badania specjalistyczne. Wśród nich może znaleźć się :

  • badanie stężenia progesteronu (powinno być ono wykonane na 7 dni przed datą spodziewanej miesiączki)
  • badanie poziomu hormonów tarczycy – TSH, FT3, FT4
  • poziom cukru
  • poziom witaminy D3
  • cholesterol
  • morfologia
  • badanie ogólne moczu
  • stężenie prolaktyny

Na podstawie tych badań lekarz będzie mógł wykluczyć podstawowe dolegliwościom mogące mieć wpływ na problemy z zajściem w ciążę.

Rozszerzona diagnostyka

W przypadku kiedy zlecone badania nie dadzą jednoznacznej odpowiedzi, a podstawowe badanie usg nie jest w stanie wykazać bardziej skomplikowanych problemów natury anatomicznej, lekarz ginekolog może skierować pacjentkę na badania specjalistyczne. Należą do nich:

  • histeroskopia
  • laparoskopia
  • histerosalpingografia (HSG)

Badania te służą do oceny drożności jajowodów, dokładnej budowy macicy, zmian w obrębie macicy i jajników.

Leczenie niepłodności kobiecej

Wdrożenie leczenia niepłodności jest zależne od tego, co jest jej przyczyną. Jeżeli badania wykażą nieprawidłowości hormonalne, na początku potrzebna jest kontrola endokrynologiczna i rozpoczęcie odpowiedniej terapii. Najczęstszą przyczyną problemów z płodnością natury hormonalnej jest niedoczynność tarczycy lub stan zapalny tarczycy — choroba Hashimoto. W większości przypadków skuteczna diagnostyka pozwala na podjęcie leczenia i skutkuje skutecznym zapłonieniem. Nie zawsze jednak przyczyna problemów z zajściem w ciąży jest jednoznaczna i możliwa do usunięcia farmakologicznie. Często konieczna jest interwencja operacyjna. W leczeniu niepłodności stosowane są takie zabiegu jak:

  • laparoskopia
  • chirurgiczne usunięcie zmian np. mięśniaków macicy, rozwiniętych ognisk endometriozy
  • indukcja owulacji
  • inseminacja domaciczna
  • zapłodnienie pozaustrojowe

Przyczyny niepłodności męskiej

Jedną z podstawowych przyczyn coraz częściej występującej niepłodności męskiej jest gwałtownie pogarszająca się jakość nasienia. Jest ona związana ze zmianami stylu życia oraz zmianami środowiskowymi. Siedzący tryb życia, stosowanie używek, zanieczyszczenie środowiska czy przegrzewanie jąder to najczęstsze powody złego stanu nasienia u mężczyzn. 50 lat temu norma Światowej Organizacji Zdrowia dotycząca średniej koncentracji plemników w nasieniu wynosiła od 40 do 60 mln plemników w 1 ml nasienia. W roku 2010 WHO ustaliło nową normę, która za normę przyjmuje „zaledwie” 14 mln plemników na 1 ml nasienia. Te dane mówią same za siebie. Do innych przyczyn problemów z płodnością u mężczyzn zaliczamy:

  • zabiegi chirurgiczne na jądrach i powrózkach nasiennych
  • obustronne wnętrostwo
  • zaburzenia hormonalne
  • zaburzenia genetyczne
  • przebycie ostrych chorób zakaźnych narządów płciowych
  • zaburzenia ejakulacji
  • zaburzenia erekcji

Diagnostyka niepłodności męskiej

Rozpoczynając diagnostykę płodności u mężczyzny, podstawowym zlecanym badaniem, jest dwukrotne badanie nasienia. Na jego podstawie lekarz może stwierdzić jakość nasienia, którą określa ilość oraz ruchliwość plemników. Bardzo ważnym elementem diagnostyki jest również wywiad z pacjentem, który wykaże ewentualne przebyte choroby lub wady genetyczne. Kolejnym krokiem jest badanie fizykalne, które pozwoli ocenić budowę narządów płciowych.

Niepłodność idiopatyczna — diagnostyka

Jeżeli w grę wchodzi niepłodność idiopatyczna, leczenie musi być poprzedzone rozszerzoną diagnostyką. U mężczyzn zostaje ona rozszerzona o dodatkowe badania takie jak:

  • badania genetyczne
  • zaawansowane metody oceny nasienia
  • badania hormonalne
  • usg
  • test na przeciwciała przeciwplemnikowe w nasieniu (ASA)

Leczenie niepłodności u mężczyzn

Leczenie niepłodności męskiej podobnie jak u kobiet zależne jest od jej przyczyn. Jeżeli zlecone badania wykażą nieprawidłowości w gospodarce hormonalnej, zostaje wdrożone leczenie endokrynologiczne, polegające m.in na:

  • podawaniu ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej
  • podawaniu testosteronu
  • podawaniu hormonu folikulotropowego
  • leczeniu bormokryptyną
  • leczeniu selektywnym modulatora receptora estrogenowego

Oczywiście podane terapie nie są stosowane jednocześnie. Są one dobierane ze względu na rodzaj schorzenia, jakie zostało wykryte. Czasami konieczne jest leczenie chirurgiczne, które stosowane jest w przypadku:

  • występowania torbieli przewodu Müllera
  • zarośnięcia nasieniowodów
  • zarośnięcia najądrzy
  • żylaków powrózka nasiennego
  • zrostów w kanale nasiennym

Metody leczenia niepłodności

W niektórych przypadkach najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie technik rozrodu wspomaganego, zwłaszcza w przypadku poważnych wad anatomicznych w macicy, bardzo słabej jakości nasienia lub niskiej liczby dojrzałych komórek jajowych. Dostępne techniki rozrodu wspomaganego to:

  • inseminacja
  • transfer zygot lub zarodków do jajowodów
  • przeniesienie gamet do jajowodów
  • zapłodnienie pozaustrojowe — InVitro

Techniki rozrodu wspomaganego są czasochłonne, często wymagają podejmowania wielu prób, a także są bardzo kosztowne, z tego względu najczęściej pary decydują się na nie w ostateczności, kiedy inne metody leczenia niepłodności nie przynoszą pożądanych rezultatów.

Zobacz też: Ciąża z in vitro a wady genetyczne płodu

Niełatwa droga do szczęścia

Problemy z poczęciem potomka to dla wielu par bardzo trudny i bolesny temat. Kiedy mimo wieloletnich prób i starań wciąż nie udaje się począć dziecka. Często przychodzi depresja, zwątpienie i złość na cały świat. Bardzo ważne, aby w tym trudnym czasie partnerzy mieli wsparcie w sobie nawzajem, ale także warto skorzystać ze wsparcia z zewnątrz.

Szczera i oczyszczająca rozmowa z psychologiem może pomóc oczyścić głowę z negatywnych emocji. Poukładać sobie pewne sprawy i spojrzeć na problem z dystansu. W niektórych przypadkach problemy z płodnością mają naturę psychologiczną – warto i tę opcję wziąć pod uwagę. Duży stres, przemęczenie, zbyt duża presja mogą być przyczyną blokady organizmu. Podczas diagnostyki i leczenia niepłodności warto skorzystać również z pomocy dobrego psychologa specjalizującego się właśnie w tego typu sprawach. Być może będzie on w stanie pomóc bardziej, niż mogłoby się wydawać.

Zdjęcie główne: depositphotos.com

Dodaj komentarz

Rodzice.pl - ciąża, poród, dziecko - poradnik dla Rodziców
Logo