Prawidłowy rozwój niemowlaka – jak czytać siatki centylowe?

Jak sprawdzić, czy niemowlak rozwija się prawidłowo?

Choć wszystkim rodzicom bardzo zależy na prawidłowym rozwoju dziecka, to często okazuje się, określenie „prawidłowy” oznacza dla wielu z nich zupełnie co innego. Nie ma odgórnie ustalonych norm, które kwalifikowałyby dzieci i określały właściwe tempo ich rozwoju. Można natomiast na podstawie kilku pomiarów zorientować się, jak prezentuje się dziecko na tle wszystkich rówieśników tej samej płci. 

W tym celu używa się tzw. siatek centylowych. Centyl to wynikająca z pomiaru liczba z zakresu od 1 do 100, która wskazuje, jak się ma ten pomiar do wszystkich pomiarów w danej grupie (wiekowej i płciowej). Np. jeśli centyl jakiegoś pomiaru ma wartość 3, to znaczy, że 3% pomiarów dzieci w tym wieku i tej płci jest mniejszych, a 97% większych.

Aby samemu obliczyć centyle pomiarów swojego dziecka, możesz skorzystać z kalkulatora: https://www.medme.pl/kalkulatory/siatki-centylowe. Dzięki temu możesz porównać wzrost, wagę i wskaźnik BMI dziecka. Poniżej znajdziesz omówienie wyników, które uzyskasz, gdy skorzystasz z kalkulatora.

Siatka centylowa – wzrost u niemowlaka

Najczęściej porównywanym wymiarem rozwijającego się noworodka jest jego wzrost. Warto pamiętać, że zanim dziecko zacznie chodzić, długość jego ciała mierzy się w trzech etapach: od czubka głowy do bioder, od bioder do kolan i od kolan do końca pięt. Aby określić centyl tego pomiaru, wprowadź go do kalkulatora, o którym mowa w poprzednim akapicie, lub nanieś go na odpowiednią siatkę centylową. 

Dla przykładu określmy, w jakim centylu jest wzrost dziewczynki, która w wieku 7 miesięcy ma 67 cm. Po wprowadzeniu tych danych do kalkulatora widać, że jest to wzrost odpowiadający 47. centylowi. Oznacza to, że 47% dziewczynek w wieku 7 miesięcy mierzy mniej niż 67 cm, a 53% więcej. Pamiętaj, że nie sama wartość jest najważniejsza (choć jeśli jest mniejsza niż 3 lub większa niż 97 warto skonsultować się z pediatrą). Istotne jest, aby rozwój dziecka przebiegał równomiernie, utrzymując się w zakresie podobnych wyników centylowych. 

Prawidłowa waga niemowlaka

Równie ważnym parametrem rozwojowym jest waga dziecka. Młodzi rodzice bardzo często otrzymują wiele porad odnośnie do prawidłowego żywienia swojej pociechy. Podobnie jak w przypadku wzrostu, warto określić centyl wagi, aby zorientować się, czy dziecko przybiera na wadze równomiernie.

Jeśli wynik odczytany z siatki centylowej lub uzyskany z kalkulatora jest niższy niż 3, lub wyższy niż 97, skonsultuj ten fakt z lekarzem prowadzącym. 

Ile powinien wynosić obwód głowy u niemowlaka?

Wraz z rozwojem mózgu Twojego dziecka, wzrasta obwód mieszczącej go głowy. Dlatego mierzenie główki dziecka jest tak istotne i lekarz pediatra robi to przy każdej wizycie. Podobnie jak w przypadku wagi i wzrostu mniej istotne jest, jaki jest obwód w centymetrach i w jakim centylu się znajduje. Dużo ważniejsze jest, czy wraz z rozwojem wynik utrzymuje się w podobnym zakresie centylowym.

Prawidłowy poziom BMI u niemowlaka – ile powinien wynosić?

Wskaźnik wagi i wzrostu, czyli BMI (skrót od angielskiego określenia Body Mass Index) także może zobrazować, czy dziecko rozwija się prawidłowo. W przypadku niemowląt nie używa się go do określania nadwagi bądź niedowagi, a szczególnie nie należy odnosić go do wartości typowych dla dorosłych. Dzięki siatce centylowej indeksu BMI możesz natomiast sprawdzić, jak przebiega rozwój fizyczny Twojego dziecka w porównaniu do ogółu dzieci.