Kiedy warto zrobić cytologię?

Na czym polega cytologia?

Cytologia to badanie przesiewowe, które wykonywane jest u lekarza ginekologa. Jego głównym celem jest wykrycie raka szyjki macicy, będącego wynikiem zakażenia wirusem HPV. Jednak warto wiedzieć, że badanie to ma także inne zastosowania. Pozwala rozpoznać choroby, takie jak grzybica, chlamydia czy rzęsistkowica. Pomaga także w wykryciu potencjalnych zaburzeń hormonalnych.

Za pomocą wziernika i specjalnej szczoteczki lekarz złuszcza komórki z kanału i tarczy szyjki macicy, które następnie umieszcza na szkiełku cytologicznym. Na wyniki musimy odczekać od dwóch do czterech tygodni. Badanie jest niemal całkowicie bezbolesne, chociaż niektóre kobiety mogą odczuwać pewnego rodzaju dyskomfort, trwający jednak zaledwie sekundę. W wielu gabinetach ginekologicznych coraz częściej stosuje się tak zwaną cytologię płynną zwaną badaniem LBC. Jest to metoda rekomendowana przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne, jej wyniki są bowiem dokładniejsze i bardziej wiarygodne.

Kiedy wykonać badanie cytologiczne?

Wiele kobiet zastanawia się, kiedy jest odpowiedni moment na udanie się na pierwsze badanie cytologiczne. Lekarze rekomendują przekroczenie dwudziestego pierwszego roku życia. Warto jednak udać się do ginekologa wcześniej w momencie, kiedy rozpoczęłyśmy współżycie stosunkowo wcześnie lub kiedy zachodzą ku temu odpowiednie przesłanki. Istnieje zasada, że cytologia powinna być wykonywana co roku, jednak częstotliwość badania zależy od wielu czynników – genów, stylu życia oraz wyników poprzednich badań. Jeżeli trzy poprzednie wymazy były prawidłowe a kobieta ma jednego partnera seksualnego cytologię można wykonywać co trzy lata. Kobiety po sześćdziesiątym piątym roku życia, które miały zwykle dobre wyniki mogą powtarzać cytologię co pięć lat.

Co roku lub częściej powinny wykonywać ją kobiety, które znajdują się w grupie ryzyka raka szyjki macicy. Dotyczy to szczególnie tych, które zarażone są wirusem HPV, HSV lub HIV. Także wczesne rozpoczęcie współżycia seksualnego (przed osiemnastym rokiem życia) oraz posiadanie więcej niż czterech partnerów seksualnych w ciągu roku to czynniki, które predysponują do częstego wykonywania badań. Częściej niż raz w roku powinny badać się także kobiety, które przeszły chemioterapię, miały w rodzinie nowotwory szyjki macicy a także posiadają niski status socjoekonomiczny.

Jak przygotować się do badania cytologicznego?

Badanie cytologiczne najlepiej wykonywać w pierwszej połowie cyklu – najlepiej pomiędzy dziesiątym a osiemnastym dniem. Wyraźnym przeciwwskazaniem do wykonania badania jest stan zapalny oraz niepokojące objawy, takie jak świąd czy upławy. Na dzień przed badaniem rekomenduje się wstrzemięźliwość seksualną, unikanie gorących kąpieli oraz zaprzestanie używania środków dopochwowych. Do lekarza warto zabrać ze sobą także listę przyjmowanych leków oraz dokładny kalendarz miesiączkowy. Wszystko to sprawi, że badanie będzie bardziej wiarygodne.

Dlaczego cytologia jest tak ważna?

Cytologia jest badaniem niezwykle ważnym szczególnie z uwagi na fakt, że jest ona w stanie wykryć raka szyjki macicy na bardzo wczesnym stadium rozwoju. Daje to olbrzymie możliwości leczenia i w ogromnej ilości przypadków pozwala na szybki powrót do zdrowia. Zachorowalność na raka szyjki macicy w naszym kraju znacznie przewyższa średnią europejską głównie ze względu na małą popularność badania cytologicznego. Proste i niemal całkowicie bezbolesne badanie może natomiast wykryć już zmiany przedrakowe, który można w bardzo prosty i nieinwazyjny dla pacjentki sposób wyleczyć. Cytologię warto więc wykonać przynajmniej raz na trzy lata, a zdecydowanie częściej jeżeli znajdujemy się w grupie ryzyka.