Woda do picia: z kranu, filtrowana, a może butelkowana?

Spór o to, jaka jest najlepsza woda do picia nie ustaje! Według wielu osób, woda z kranu nie nadaje się do spożycia bezpośrednio po nalaniu do szklanki i zamiast tego sięgają po wodę butelkowaną lub filtrowaną. Czy słusznie? Czy polska “kranówa” faktycznie jest niebezpieczna? Kiedy stosować filtry i jakie najlepiej wybierać?

Najważniejsze w poniższym artykule:
  • Woda w polskich wodociągach jest najwyższej jakości, jednak może się różnić od tej wypływającej z kranu. Woda kranowa jest bezpieczna, jeśli stan rurociągów jest w zadowalający.
  • Kranówę można przebadać w najbliższym oddziale Sanepidu, który sprawdzi, czy jest to odpowiednia woda do picia.
  • Istnieją różnorodne, łatwo dostępne filtry do wykorzystywania w domowych warunkach. Warto z nich korzystać w zależności od potrzeb.
  • Woda butelkowana niekoniecznie jest lepszym rozwiązaniem od kranowej - zarówno pod względem zdrowotnym, jak i ekonomicznym i ekologicznym.

“Woda do picia” i “woda do mycia”

Należy mieć świadomość, że woda w polskich wodociągach uznawana jest za jedną z najczystszych i najbezpieczniejszych na świecie. Po pierwsze, jej jakość jest zgodna z rozporządzeniem Ministerstwa Zdrowia, które bazuje na zaleceniach WHO (Światowej Organizacji Zdrowia). Po drugie, normy wyznaczane przez Unię Europejską, do których przestrzegania Polska jest zobowiązana jako członek wspólnoty, są jeszcze bardziej rygorystyczne, niż wytyczne WHO. O jakość dba Państwowa Inspekcja Sanitarna, której oddziały regularnie sprawdzają zawartość mikroelementów i zanieczyszczeń biologicznych w wodzie pompowanej do wodociągów.

Jednak nie należy mylić pewnych pojęć: woda z kranu, a woda z wodociągów, to niekiedy dwie różne rzeczy. Woda, aby dotrzeć do naszego zlewu czy wanny, pokonuje bardzo długie odcinki w rurach, których często lata świetności dawno temu minęły. Obecność rdzy, dużej ilości kamienia, czy innych, niewidocznych dla oka zanieczyszczeń w naszej kranówce, są zatem w większości przypadków efektem wypłukiwania ich z rurociągów. W takich przypadkach pierwszym wyborem dla wielu osób jest woda butelkowana. Jednak i ona nie jest rozwiązaniem idealnym, do czego wrócimy później.

Jaką wodę pić?

Coraz więcej Polaków ma świadomość, że to, jaką wodę pijemy, ma niebagatelne znaczenie dla zdrowia. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, aż 80% współczesnych chorób wynika m.in. z jakości spożywanej wody. Jednak zanieczyszczona woda w kranie to problem nie tylko spożywczy, ale także ogólny gospodarstwa domowego. Tzw. twarda woda wpływa na żywotność sprzętów AGD, zmuszając do nieplanowanych wydatków, dodatkowo może wpływać na podrażnienia skórne wynikające z gorszego wypłukiwania się detergentów w trakcie prania i kontaktu ze skórą w kąpieli. Na to już woda butelkowana nie jest w stanie pomóc.

Woda z kranu – pić, czy nie?

W większości polskich miast i wsi picie wody z kranu nie jest obarczone wielkim ryzykiem. Jeśli jednak mieszkamy w starym domu lub kamienicy lub mamy powody podejrzewać, że coś z naszą wodą kranową “jest nie tak” – warto ją po prostu przebadać. W tym celu możemy zgłosić się do najbliższego oddziału Sanepidu, który poprosi o dostarczenie próbek wody. Badanie takie kosztuje od kilkudziesięciu złotych wzwyż i pozwala poznać skład mineralny i biologiczny wody wypływającej z naszego kranu. Na tej podstawie będziemy mogli podjąć dalsze decyzje co do zakupu odpowiedniego filtra czy zmiękczacza.

Określanie twardości wody jest możliwe także w domu dzięki testom dostępnym w drogeriach, sklepach AGD i online albo dołączanych niekiedy do zakupionych pralek i zmywarek.

Woda filtrowana do picia – jaki filtr wybrać?

Rynek filtrów do wody jest bardzo szeroki. W zależności od indywidualnych potrzeb, możemy zdecydować się na tańsze lub droższe rozwiązania, które różnią się metodą i skutecznością filtracji. Generalnie filtry do wody poprawiają nie tylko jej parametry wpływające na właściwości zdrowotne, ale zmieniają także na jej smak, a tym samym smak przygotowywanych na niej potraw i napojów.

Filtr mechaniczny do wody kranowej

Najprostszy rodzaj filtra, zakładany najczęściej tuż za wodomierzem. Jest polecany w miejscach, w których woda jest bardzo zanieczyszczona piaskiem, mułem, dużymi cząsteczkami kamienia etc. Chroni sprzęty domowe przed zatarciem i zakamienieniem. Każdy filtr mechaniczny posiada odpowiedni wkład – najczęściej stosowana jest pianka polipropylenowa lub siatka nylonowa. Innym rodzajem filtra mechanicznego jest granulat, który dobrze się sprawdza przy zanieczyszczeniach żelazem. Jego dodatkowym plusem jest to, że może nasycać wodę różnego rodzaju minerałami.

Filtr do wody pitnej z wkładem węglowym

Najpopularniejszym i prawdopodobnie najtańszym rozwiązaniem wykorzystującym wkład węglowy jest dzbanek z filtrem. Węgiel radzi sobie z chlorem oraz niektórymi zanieczyszczeniami organicznymi. Bardziej zaawansowane filtry węglowe mogą usuwać także herbicydy i pestycydy, a jeśli są wzbogacone o stopy miedzi, srebra lub cynku – mają także właściwości bakteriobójcze. W zależności od stopnia zanieczyszczenia wody oraz ilości litrów przepuszczonych przez filtr, należy go wymieniać co kilka tygodni – najrzadziej co dwa miesiące.

Węgiel wykorzystywany jest także jako filtr do wody na kran. Takie rozwiązanie bywa niekiedy bardziej praktyczne – podczas gdy w kuchni nalanie wody do dzbanka z filtrem, a następnie przelanie jej np. do czajnika nie stanowi problemu, tak przy napełnianiu wanienki dla dziecka może być to już mniej wygodne.

Filtry węglowe wykorzystywane są także w takich produktach, jak butelka na wodę z filtrem. Ten bardzo praktyczny gadżet wielokrotnego użytku oczyszcza wodę na bieżąco przed spożyciem – filtr znajduje się przy “dzióbku”.

Filtr z odwróconą osmozą

Obecnie najpopularniejsze filtry do wody pitnej to tzw. filtry z odwróconą osmozą. W Stanach Zjednoczonych i na zachodzie Europy stanowią wyposażenie niemal każdej kuchni. W Polsce”moda” na ten rodzaj filtracji rozpoczęła się stosunkowo niedawno. Filtry te, jak sama nazwa wskazuje, wykorzystują zjawisko tzw. odwróconej osmozy. Urządzenie montowane przy przyłączu wody składa się z kilku filtrów – mechanicznego (separującego większe cząstki), węglowego i granulatu. Najważniejszą częścią filtra jest membrana z bardzo niewielkimi porami – są one tak małe, że nawet niewielkie zanieczyszczenia biologiczne nie są w stanie się przez nie przedostać.

Przyjmuje się, że dobre filtry osmotyczne pozwalają na oczyszczenie wody do picia z 99% zanieczyszczeń. Tego typu rozwiązanie, mimo oczywistych zalet, ma jednak także dwie wady. Po pierwsze, woda oczyszczana jest niemal całkowicie, co oznacza, że usuwane są z niej także dobre dla zdrowia pierwiastki. Aby temu zapobiec, można wybrać filtr do wody kranowej z funkcją mineralizowania, który po oczyszczeniu wody ponownie ją mineralizuje magnezem i wapniem. Po drugie, filtr z odwróconą osmozą zużywa stosunkowo dużo wody – na 1 litr oczyszczonej wody, do kanalizacji odprowadzane jest od kilku do nawet kilkunastu litrów wody zużytej (zależy od jej twardości i stopnia zanieczyszczenia). Dla wielu osób jest to argument przemawiający przeciwko takiemu rozwiązaniu.

Oczywiście filtrowanie wody w domu tą metodą nie jest opłacalne na dużą skalę (do mycia czy prania) – jednak rozwiązaniem, którego zastosowanie warto rozważyć w kuchni, przy ujęciu wody pitnej. Filtry osmotyczne stosowane są m.in. w restauracjach do oczyszczania wody niezbędnej do przygotowania posiłków, a smakosze kawy czy herbaty na nowo odkrywają swoje ulubione napoje przygotowane na bazie wody “osmotycznej”. Woda taka jest też w pełni bezpieczna dla alergików, niemowląt, kobiet w ciąży.

Woda mineralna do picia (woda w butelce)

Warto wiedzieć, że na polskich sklepowych półkach dostępnych jest ponad 100 marek wód butelkowanych. Z tego jednak jedynie 30 to wody mineralne. Pozostałe to albo wody źródlane, albo tzw. remineralizowane, czyli nasycane przez producenta pierwiastkami. Woda mineralizowana a mineralna różnią się od siebie nie tylko tym, że ta pierwsza jest niejako produkowana sztucznie (nasycana), ale także zawartością pierwiastków niezbędnych w zbilansowanej diecie. Wody mineralne zawierają ponad 1000 mg na litr tego typu substancji. Większość popularnych wód źródlanych i remineralizowanych zawiera ich o wiele mniej.

Eksperci podkreślają też, że woda butelkowana może zawierać plastik. W wodzie z butelki najniebezpieczniejszy jest bisfenol A, który może się w niej pojawiać na skutek oddziaływania wysokich temperatur na butelkę (np. gdy zostaje pozostawiona na słońcu). W tej kwestii zdania są podzielone i nie ma badań jednoznacznie potwierdzających tę teorię. Bez wątpienia jednak plastikowe butelki są jednym z podstawowych zagrożeń ekologicznych, jeśli chodzi o produkcję śmieci. Według danych cytowanych np. przez The Guardian, każdej minuty na świecie kupowanych jest 1 milion plastikowych butelek. Zdecydowana większość z nich nie jest recyklingowana i trafia do mórz i oceanów.

Rodzice pytają, o wodę do picia

Czy woda z kranu jest zdrowa i czy można pić wodę z kranu?

Woda z kranu w większości miejsc w Polsce nie stanowi bezpośredniego zagrożenia dla zdrowia. O jakość wody w wodociągach dba Państwowa Inspekcja Sanitarna. Należy jednak pamiętać, że na jakość wody wypływającej z kranu ma wpływ stan rurociągów w danym miejscu.

Ile kosztuje litr wody z kranu?

Metr sześcienny wody kosztuje około 2,5 zł – w zależności od miejsca zamieszkania. Zatem litr wody z kranu kosztuje około 1 grosza.

Jaki filtr do wody?

Filtr do wody powinien być dopasowany do trybu życia i do rodzaju wody w danym domu. Dobrej jakości woda kranowa nie wymaga filtrowania. Woda z wysoką zawartością kamienia może potrzebować zmiękczacza, a z kolei woda z zawartością wielu zanieczyszczeń mechanicznych i biologicznych – filtra osmotycznego.

Czy dzbanki filtrujące są zdrowe?

Dzbanki takie doskonale radzą sobie z większością podstawowych zanieczyszczeń, jakie może zawierać woda do picia. Znacząco poprawiają smak przygotowywanych na przefiltrowanej wodzie potraw i napojów. Jeśli filtry w dzbanku zmieniane są regularnie – nie stanowią żadnego zagrożenia dla zdrowia, a wręcz przeciwnie.

Woda filtrowana czy butelkowana?

Większość wód butelkowanych nie jest wcale lepszej jakości niż woda kranowa lub filtrowana woda kranowa. W takim przypadku kupowanie wody butelkowanej jest po prostu nieekonomiczne i niewygodne. Można rozważyć sięgnięcie po wodę butelkowaną, jeśli zależy nam na wysokiej zawartości składników mineralnych. Należy pamiętać, że jeśli ważne są dla nas “bąbelki”, to istnieją urządzenia do gazowania wody, które są funkcjonalne i stosunkowo niedrogie. Niwelują jednak konieczność zakupu zgrzewek plastikowych butelek, ich transportowania do domu, a następnie wyrzucania.

Woda do picia – Jaką wodę podawać niemowlakowi?

Jeśli dziecko jest karmione piersią, nie ma potrzeby dodatkowego dopajania noworodka i niemowlaka. Jeśli jednak jest karmione mlekiem modyfikowanym, do jego przygotowania najlepiej wykorzystywać przefiltrowaną wodę z kranu lub przegotowaną sprawdzoną wodę kranową.

Woda do picia – Jaka woda jest najlepsza dla ciężarnej?

Najlepsza jest woda nisko lub średniomineralizowana. Spożycie wody wysokomineralizowanej powinno być konsultowane z lekarzem i w niektórych przypadkach (np. przy cukrzycy, nadciśnieniu lub chorobach tarczycy) jest wskazane w ściśle określonych ilościach. W większości przypadków jednak najlepsza okazuje się dobrej jakości woda kranowa lub woda przefiltrowana remineralizowana.

Źródła:
  • World Health Organisation, Drinking-water quality guidelines
  • A million bottles a minute: world's plastic binge 'as dangerous as climate change', The Guardian.
  • Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r., poz. 1875 z późn. zm.)
  • Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2017 r., poz. 328 z późn. zm.)
  • Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2017 r., poz. 1261 z późn. zm.)
  • Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. poz. 2294)
  • Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2017 r., poz. 1332 z późn. zm.)

Dodaj komentarz

Planowanie ślubu oraz wesela

Obyczaje ślubne

Obyczaje ślubne mimo, że nie zmieniają się zbyt często to jednak można w nich zaobserwować pewne trendy. Sprawdź co takiego się zmienia w najważniejszych elementach ślubu oraz wesela. Suknie ślubne...

Czytaj dalej →
Rodzice.pl - ciąża, poród, dziecko - poradnik dla Rodziców
Logo