Intercyza: kiedy warto ją zawrzeć i dlaczego?

Intercyza – co to oznacza?

Intercyza a rozdzielność majątkowa

Zgodnie z wolą ustawodawcy, jeśli małżonkowie nie zdecydują inaczej, w ich małżeństwie będzie obowiązywał ustrój wspólności majątkowej. Wspólność majątkowa oznacza, iż małżonkowie będą dysponowali trzema majątkami:

• jednym majątkiem wspólnym;
• dwoma majątkami odrębnymi.

W skład majątków odrębnych co do zasady będą wchodziły przedmioty majątkowe nabyte przed ślubem (np. mieszkanie zakupione za czasów kawalerskich), zaś majątek wspólny będzie składał się w głównej mierze z przedmiotów nabytych wspólnie w czasie trwania małżeństwa.

Małżonkowie mogą zmodyfikować ustrój majątkowy obowiązujący w ich związku poprzez wprowadzenie:

• ustroju rozdzielności majątkowej;
• ustroju rozszerzonej wspólności majątkowej;
• ustroju rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków.

Najpopularniejszym ustrojem umownym jest rozdzielność majątkowa. Rozdzielność majątkowa jest ustanawiana za pomocą umowy, nazywanej powszechnie intercyzą.

Intercyza po ślubie, intercyza przed ślubem

Umowa majątkowa małżeńska – niezależnie od jej rodzaju – może zostać zawarta zarówno przed zawarciem małżeństwa, jak i w trakcie jego trwania. Intercyza przedmałżeńska jest umową zawieraną przez narzeczonych. Narzeczeni mogą przed ślubem zadecydować o podpisaniu intercyzy, jednak skutki umowy zaczną obowiązywać dopiero od daty zawarcia małżeństwa. W czasie trwania związku możliwe jest ukształtowanie ustroju majątkowego zgodnie z życzeniem małżonków w dowolnym momencie.

Jeśli małżonkowie zawarli umowę majątkową, mogą ją również w każdym czasie zmodyfikować, w tym powrócić do systemu wspólności majątkowej.

Co ważne, ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej może być wprowadzony nie tylko na mocy decyzji samych małżonków, lecz również w oparciu o orzeczenie sądu. Jeśli małżonkowie nie potrafią się porozumieć co do sposobu wydatkowania pieniędzy i zarządzania majątkiem, każdy z nich może zwrócić się do sądu rejonowego z pozwem o wprowadzenie ustroju przymusowego (ustroju rozdzielności majątkowej). Takie prawo przysługuje również wierzycielowi jednego z małżonków.

Intercyza – koszt

Intercyza jest wprowadzana na mocy umowy, która musi przybrać formę aktu notarialnego. Jeśli małżonkowie ustnie zadecydują o rozdzieleniu swoich majątków albo nawet spiszą własnoręcznie odpowiednie postanowienia, taka umowa nie będzie ważna. Bezwzględnie konieczne jest udanie się do notariusza, który przygotuje wzór umowy, a następnie odczyta małżonkom treść umowy. Po jej podpisaniu ustrój obowiązujący w związku stron zostanie zmieniony. Forma aktu notarialnego wymagana jest również dla jakichkolwiek zmian umowy.

Małżonkowie często zadają sobie pytanie, o to ile kosztuje intercyza. Koszt wprowadzenia ustroju rozdzielności majątkowej został uregulowany w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości dotyczącym stawek notarialnych. Obecnie maksymalny koszt za sporządzenie intercyzy wynosi 400,00 zł, przy czym kwota ta zostanie powiększona o 23% podatek vat. Wskazana suma ma charakter maksymalny, co oznacza, iż przed wyborem notariusza warto zasięgnąć informacji o stawkach obowiązujących w konkretnych kancelariach notarialnych.

Jeśli umowę zawierają nie narzeczeni, a małżonkowie, konieczne może być również zawarcie dodatkowej umowy związanej z podziałem wspólnego majątku. W tym przypadku koszt sporządzenia umowy może być wyższy, albowiem będzie zależny od wartości majątku należącego do małżonków.

Skutki intercyzy małżeńskiej

Podstawowym skutkiem intercyzy jest, jak wspomniano powyżej, ustanowienie w związku stron ustroju rozdzielności majątkowej. Oznacza to, iż małżonkowie nie będą posiadali żadnego majątku wspólnego. Małżonkowie mogą zadecydować o nabyciu danego składnika majątkowego, jednak ich współwłasność będzie miała charakter ułamkowy (np. 1/2 mieszkania będzie należała do żony, 1/2 mieszkania będzie należała do męża), a nie charakter łączny jak w przypadku wspólności majątkowej małżeńskiej.

Stosunki majątkowe w małżeństwie stron będą w zasadzie kształtowały się tak, jak pomiędzy osobami zupełnie sobie obcymi.

Pozostałe skutki intercyzy

1. Intercyza a dziedziczenie

Intercyza majątkowa nie ma przełożenia na dziedziczenie po zmarłym małżonku. Podpisanie intercyzy i rozdzielenie majątków nie oznacza automatycznie, iż małżonkowie nie będą po sobie dziedziczyć. Jeśli spadkodawca nie pozostawi testamentu, wówczas dziedziczenie odbywa się na zasadach ustawowych, a małżonek zmarłego będzie pierwszą osobą uprawnioną do nabycia spadku po zmarłym, zazwyczaj wspólnie z dziećmi. Każda pełnoletnia osoba fizyczna może również sporządzić testament, w którym dowolnie rozporządzi swoim majątkiem na wypadek śmierci.

2. Intercyza a alimenty

Wbrew obiegowej opinii, intercyza małżeńska nie ma wpływu na obowiązek alimentacyjny małżonków. W trakcie trwania małżeństwa małżonkowie z mocy prawa są zobowiązani do wzajemnego szacunku, pomocy i
zaspokajania potrzeb rodziny. Ustrój majątkowy obowiązujący w związku stron nie ma żadnego przełożenia na alimenty, zarówno względem drugiego małżonka, jak i względem dzieci pochodzących z tego związku.
Po ustaniu małżeństwa o obowiązku alimentacyjny będzie orzekał sąd udzielający małżonkom rozwodu. Alimenty będą zależne od stosunków panujących w małżeństwie, w tym przede wszystkim od winy w rozkładzie pożycia.

Sprawdź także:

• Alimenty natychmiastowe
• Od czego zależy wysokość alimentów?

3. Intercyza a długi

Intercyza ma ogromne znaczenie dla ewentualnych długów, jakie mogą zostać zaciągnięte przez małżonka. W przypadku rozdzielności majątkowej każdy z małżonków posiada własny majątek, a co za tym idzie – własne zobowiązania. Co do zasady, odpowiedzialność za długi ponosi ten z małżonków, który zaciągnął zobowiązanie i wierzyciel nie może dochodzić swoich należności z majątku drugiego z małżonków. Obowiązkiem małżonka – strony umowy jest jednak poinformowanie jego kontrahentów o istnieniu intercyzy, dopiero wówczas bowiem intercyza wywiera pożądany skutek. Co ważne, intercyza dotyczy długów zaciągniętych po dacie podpisania umowy małżeńskiej i nie odnosi żadnego rezultatu względem długów powstałych wcześniej.

Autor: adwokat Marta Milan z LegalHero.pl

LegalHero.pl to portal oferujący profesjonalne porady prawne i dokumenty prawne w przystępnych cenach. Zachęcamy do odwiedzenia naszej strony www.legalhero.pl, a w razie pytań prosimy o kontakt mailowy [email protected]