Badanie krwi na obecność wirusa różyczki

Badanie na obecność wirusa różyczki

Różyczka to jedna z chorób wieku dziecięcego,  zwykle o łagodnym przebiegu i bez poważnych powikłań. Może ona dotykać również dorosłych, zwłaszcza jeżeli nie byli oni szczepieni w wieku dziecięcym. Głównym objawem jest plamisto-grudkowa wysypka na twarzy, rozprzestrzeniająca się na całe ciało, wraz z towarzyszącym powiększeniem węzłów chłonnych. Jeśli chodzi o samo badanie na obecność wirusa różyczki, ma ono na celu sprawdzenie, czy pacjentka przeszła kiedykolwiek zakażenie tym wirusem oraz czy posiada wystarczający poziom przeciwciał ochronnych, które zabezpieczają przed zakażeniem m.in. w trakcie ciąży. Jest to ważne z tego względu, iż wirus różyczki w ciąży może zagrażać zdrowiu, a nawet życiu płodu.

Badanie przeciwciał – wskazania do wykonania

Ze względu na fakt, iż różyczka w ciąży może wywoływać zakażenie wewnątrzmaciczne, przyczyniać się do powstania różnych wad wrodzonych, a nawet prowadzić do poronienia, badanie przeciwciał powinna wykonać każda kobieta planująca zajść w ciążę lub która jest już w ciąży, najpóźniej do 10 tygodnia jej trwania. Badanie to pozwala sprawdzić, czy ciężarna ma we krwi przeciwciała różyczki, zabezpieczające przed zarażeniem. Mogą być one produkowane przez organizm z dwóch powodów: po pierwsze jeżeli kobieta przeszła zakażenie Rubella w przeszłości, po drugie jeśli była zaszczepiona w kierunku różyczki w dzieciństwie.

Zazwyczaj lekarze zlecają wykonanie badania przeciwciał w obu klasach: IgM (świadczących o świeżym, aktywnym zakażeniu) jak i IgG (syntetyzowanych po przechorowaniu różyczki), jednak zdarza się że na początku ciąży zlecane są same przeciwciała różyczka IgG. Jeśli chodzi o samo badanie, nie wymaga ono specjalnego przygotowania. Materiałem do badania jest krew żylna, a dokładnie surowica, która po pobraniu trafia do laboratorium, gdzie zostaje poddana analizie.

O czym świadczą przeciwciała IgG?

W wyniku zakażenia wirusem różyczki w naszym organizmie dochodzi do produkcji dwóch rodzajów przeciwciał:

• przeciwciała IgM – obecne przy pierwotnym, aktywnym zakażeniu, zanikają po kilku tygodniach od zachorowania;
• Przeciwciała IgG – pojawiają się po pewnym czasie od pierwotnego zakażenia lub w wyniku szczepienia i obecne są w naszym organizmie do końca życia.

Jeśli badanie IgG wychodzi negatywne, świadczy to o tym, że dana osoba nie miała do tej pory styczności z wirusem, a jeżeli była szczepiona – że nie wytworzyła w wyniku szczepienia przeciwciał ochronnych. Z kolei dodatni wynik przeciwciał klasy IgG oznacza, że dana osoba miała już kontakt z wirusem i jest odporna na różyczkę, pod warunkiem że poziom przeciwciał jest odpowiednio wysoki. Jeśli chodzi o wirus różyczki, interpretacja wyników powinna mimo wszystko obejmować jednocześnie przeciwciała IgG i IgM.

Wirus różyczki – interpretacja wyników badań

W większości laboratoriów wyniki badań na różyczkę gotowe są jeszcze tego samego dnia, dzięki czemu możliwa jest szybka interpretacja wyników i podjęcie ewentualnego leczenia. Zarówno w przypadku przeciwciał IgM jak i IgG normy mogą różnić się w zależności od stosowanej metody, którą oznaczana jest różyczka. Interpretacja wyników opiera się zatem głównie na samym fakcie, czy wynik jest dodatni czy ujemny. Możliwe są 4 warianty:

• Wirus różyczki IgG i igM ujemny – brak kontaktu z wirusem lub brak przeciwciał po szczepieniu, możliwe zachorowanie na różyczkę w wyniku braku odporności,
• Różyczka IgG dodatni, a IgM ujemny – dana osoba była szczepiona lub miała kontakt z wirusem, wysoki poziom przeciwciał IgG oznacza odporność na zachorowanie,
• Różyczka IgG ujemny, a IgM dodatni – taka sytuacja wskazuje na świeże, aktywne zakażenie wirusem różyczki,
• Różyczka IgG dodatni i IgM dodatni – różyczka wynik dodatni w obu klasach przeciwciał daje, gdy do zachorowania doszło stosunkowo niedawno, maksymalnie kilka tygodni przed wykonaniem oznaczenia.

Różyczka a ciąża

Wirus różyczki w ciąży może spowodować  nie tylko wewnątrzmaciczne zakażenie płodu, ale również poważne powikłania w rozwoju płodu, zwłaszcza jeżeli do zakażenia dotrze w pierwszym trymestrze ciąży. Wtedy to dochodzi do organogenezy, czyli tworzenia się kluczowych narządów wewnętrznych. Różyczka w ciąży może prowadzić nie tylko do wystąpienia licznych wad wrodzonych określanych mianem triady Gregga (wady serca, wzroku oraz słuchu), ale również do wewnątrzmacicznego obumarcia płodu lub poronienia.

W przypadku dzieci kobiet, u których doszło do pierwotnego zakażenia różyczką w ciąży, często po porodzie wykonuje się badanie pod kątem przeciwciał. Jeżeli u noworodka wykryto jedynie przeciwciała IgG oznacza to, że są one pochodzenia matczynego, jeżeli natomiast obecne są u niego przeciwciała IgM – dziecko przeszło wewnątrzmaciczne zakażenie w okresie życia płodowego. Badanie to wykonywane jest również u noworodków z wrodzonymi wadami rozwojowymi nieznanego pochodzenia, zwłaszcza jeśli u matki nie było przeprowadzone w ciąży badanie na obecność wirusa różyczki.

Zdjęcie główne: elements.envato.com