Cytologia – co to jest i na czym polega? Kiedy najlepiej zrobić cytologię?
Cytologia to badanie przesiewowe, które pozwala wykryć m.in. niepokojące zmiany w obrębie szyjki macicy już na bardzo wczesnym stadium. Jak często należy wykonywać badanie cytologiczne? Jak przebiega przygotowanie do cytologii?

Cytologia to rutynowe badanie, które jest bezbolesne i nie wiąże się z bardzo uciążliwymi przygotowaniami. Trwa zaledwie chwilę, a jego wyniki dostępne są zwykle po upływie ok. 2 tygodni.
Cytologia – co to?
Co to jest cytologia? Badania cytologiczne to kobieca profilaktyka. Chociaż badanie to kojarzone jest głównie z wykrywalnością nowotworu szyjki macicy, nie tylko przez wzgląd na tę chorobę warto je wykonywać. Cytologia pozwala:
- wykryć zarażenie wirusem HPV, czyli tzw brodawczakiem ludzkim. Warto wiedzieć, że występuje aż 120 rodzajów tego wirusa. Część zakażeń przebiega bezobjawowo i nie ma większych konsekwencji dla zdrowia. W niektórych jednak przypadkach HPV powoduje poważne dolegliwości, w tym zmiany prowadzące do rozwoju nowotworu szyjki macicy.
- na kontrolę nadżerki tarczy szyjki macicy.
- na ogólną diagnostykę nabłonka pochwy, co może być istotne przy licznych problemach z grzybicami i infekcjami intymnymi.
Cytologia – jak wygląda badanie?
Zastanawiasz się jak wygląda cytologia? Badanie cytologiczne wykonywane jest przez lekarza ginekologa lub położną w specjalistycznym gabinecie lekarskim. Pacjentka proszona jest o zajęcie miejsca w fotelu ginekologicznym, a następnie specjalista zakłada wziernik. Przez niego wprowadzana jest szczoteczka, którą ginekolog pobiera tkanki z dwóch miejsc: z tarczy szyjki macicy oraz kanału szyjki macicy, który znajduje się odrobinę głębiej. Następnie próbki są utrwalane na specjalnie do tego przeznaczonych szkiełkach i są odsyłane do laboratorium.
Pobieranie cytologii nie boli i u większości pacjentek nie powoduje większego dyskomfortu niż zwykła wizyta ginekologiczna. Niekiedy po badaniu może dojść do bardzo delikatnego plamienia spowodowanego obtarciem powstałym w trakcie pobierania materiału. Najczęściej ma to miejsce tego samego dnia i ustępuje samoczynnie. Warto zatem udając się na badanie skorzystać z wkładek higienicznych.
Kiedy najlepiej zrobić cytologię?
Cytologię najlepiej wykonać w pierwszej połowie cyklu. Nie wcześniej niż 2 dni po zakończeniu okresu i wcześniej niż 4 dni przed rozpoczęciem kolejnego krwawienia.
Sprawdź: Kiedy warto zrobić cytologię?
Cytologia – jak często ją wykonywać?
Najnowsze zalecenia Towarzystwa Ginekologicznego mówią, że badanie cytologiczne powinna wykonywać raz w roku każda aktywna seksualnie kobieta niezależnie od wieku i bezwzględnie każda kobieta od 20 roku życia.
Cytologia w ciąży – czy jest bezpieczna?
Badanie cytologiczne jest na liście badań obowiązkowych w trakcie trwania ciąży. Ginekolodzy rekomendują, aby materiał cytologiczny został pobrany do końca 10 tygodnia ciąży. Jeśli jednak z jakichś przyczyn to nie nastąpi – należy poddać się badaniu jak najszybciej. Przyszłe mamy nie powinny się obawiać, że badanie w jakikolwiek negatywny sposób wpłynie na zdrowie rozwijającego się zarodka. Cytologia w ciąży jest w pełni bezpieczna.
Zobacz też: Badania przed ciążą: 8 badań, które powinna zrobić przyszła mama
Cytologia – jak się przygotować do badania?
Większość badań polegających na pobieraniu próbek tkankowych wymaga przestrzegania pewnych zasad przez pacjentkę. Nie inaczej jest w przypadku badania, jakim jest cytologia. Jak się przygotować?
- Badanie cytologiczne a miesiączka. Cytologia nie może być wykonywana w trakcie trwania menstruacji.
- Cytologia – kiedy się zgłosić. Ginekolodzy są zdania, że najlepszym czasem do wykonania badania cytologicznego jest czas między 10 a 18 dniem cyklu. U większości kobiet jest to nie wcześniej, niż 4 dni po zakończeniu okresu i nie później, niż 4 dni przed rozpoczęciem kolejnego. Jeśli Twoje okresy są nieregularne, najlepiej udać się na badanie parę dni po zakończeniu krwawienia menstruacyjnego.
- Na 48 godzin przed cytologią nie powinno się stosować żadnych środków dopochwowych, jak globulki, irygacje etc.
- Cytologia a współżycie. Na 24 godziny przed badaniem cytologicznym nie powinno się współżyć. Sperma partnera, podobnie jak np. środki nawilżające czy mechaniczne środki antykoncepcyjne, mogą wpłynąć na wyniki badania i je zafałszować. Tabletki hormonalne nie wpływają na wynik badania.
- Badanie cytologiczne a infekcja. Najlepiej nie poddawać się badaniu przed ukończeniem leczenia infekcji. W razie występowania świądu, upławów lub pieczenia, warto najpierw zasięgnąć opinii lekarskiej na temat tych dolegliwości. Toczący się stan zapalny może spowodować, że pobrana próbka nie będzie zdatna do prawidłowego przeprowadzenia badania.
Cytologia – kiedy wyniki są miarodajne?
W internecie krążą informacje o niewykrytych przez cytologię przypadkach zachorowań na nowotwór szyjki macicy. Nie warto jednak poświęcać im wiele uwagi. Oczywiście, jak w przypadku każdego badania, tak i w przypadku cytologii istnieje szansa na popełnienie błędu przez specjalistę. Nie zmienia to jednak faktu, że regularne badania cytologiczne zmniejszają o 60-80% ryzyko zachorowania na nieuleczalną postać raka szyjki macicy. Warto przestrzegać kilku prostych zasad, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia ewentualnego błędu.
Badanie cytologiczne. Upewnij się, że…
- korzystasz z usług specjalisty. Najlepiej cytologię wykonywać w gabinecie lekarza ginekologa, do którego od lat masz zaufanie lub w sprawdzonych i renomowanych placówkach.
- badanie cytologiczne przeprowadzane jest zgodnie z najnowszymi unijnymi dyrektywami, czyli za pomocą szczoteczki, a nie patyczka i waty. Ta metoda została odrzucona ze względu na mniejszą precyzję laboratoryjną.
- zastosowałaś się do zaleceń lekarskich, jak przygotować się do badania, a ginekolog/położna przeprowadzili z Tobą wywiad lekarski wykluczający występowanie ewentualnych przeciwwskazań do badania.
Jak odczytywać wyniki badania cytologicznego?
Oczywiście nie warto na własną rękę oceniać wyników badań cytologicznych (oraz każdych innych). Po otrzymaniu wyników należy skontaktować się z lekarzem ginekologiem celem ich omówienia. Warto jednak mieć ogólną wiedzę dotyczącą badania cytologicznego. Do niedawna do oceny próbek pobranych w ramach cytologii wykorzystywana była 5-stopniowa skala Papanicolau. Większość kobiet aktywnych seksualnie klasyfikowana była jako II stopień na podstawie dostarczonych próbek i był to wynik nie wymagający dalszych badań, Od III stopnia lekarz ginekolog decydował się na powtórzenie cytologii celem wykluczenia ewentualnego błędu i dalszą diagnostykę zmienionych chorobowo tkanek.
Obecnie do opisu próbek wykorzystuje się klasyfikację Bethesda 2001, która oprócz wspomnianych wyżej stopni zawiera opis komórek, flory bakteryjnej i ewentualne inne uwagi. Opis ten może wydawać się skomplikowany ze względu na specjalistyczny język, dlatego tak ważne jest poddanie wyników ocenie lekarza.
Ile kosztuje cytologia?
Badanie cytologiczne jest refundowane w ramach państwowej opieki zdrowotnej. Wymaga wizyty u lekarza ginekologa przyjmującego w ramach NFZ. W przypadku prywatnej wizyty ginekologicznej cytologia kosztuje ok. 40 złotych (cena orientacyjna, może się różnić w zależności od placówki i miejscowości).
- Cytologia – co to?
- Cytologia – jak wygląda badanie?
- Kiedy najlepiej zrobić cytologię?
- Cytologia – jak często ją wykonywać?
- Cytologia w ciąży – czy jest bezpieczna?
- Cytologia – jak się przygotować do badania?
- Cytologia – kiedy wyniki są miarodajne?
- Badanie cytologiczne. Upewnij się, że…
- Jak odczytywać wyniki badania cytologicznego?
- Ile kosztuje cytologia?
Nowe przedmioty w szkole. Od września na uczniów czekają ważne zmiany
Tysiące billboardów z pytaniem: “Gdzie te dzieci?” Kontrowersyjna kampania zalewa Polskę. Jaki jest jej cel?
Poprawka matury 2022. Nie każdy może do niej przystąpić. Co robić w przypadku niezdanego egzaminy?
O której wyniki matur 2022? Gdzie je sprawdzać? Ważne informacje dla uczniów
Gotowe smsy z okazji narodzin dziecka. Idealne życzenia dla świeżo upieczonych rodziców!
Dramat w Będzinie. 3-letni chłopiec porwany przez nurt rzeki. Do pomocy ruszyli strażacy i jeden ze świadków
500+ dla samotnych rodziców: przełomowe orzeczenie sądu może zmienić zasady przyznawania świadczenia!
Dwulatek ucieka na spacerze? Jak sobie poradzić?
Badanie markerów nowotworowych – Czy markery nowotworowe są wiarygodne?
Jak wyglądają wody płodowe? Jaki jest zapach i kolor wód płodowych?
Specjalny zasiłek opiekuńczy przedłużony do 11.04.2020. Mimo obietnic – nadal tylko dla dzieci do 8 r.ż.
- Rodzice.pl
- Badania
- Cytologia – co to jest i na czym polega? Kiedy najlepiej zrobić cytologię?
Badania przed ciążą: ginekologiczne, laboratoryjne, krwi. Zanim zajdziesz w ciążę!
Coraz częściej kobiety decydują się na świadome macierzyństwo. Starannie wybierają okres, w którym chcą zajść w ciążę. Dzięki temu są w stanie przygotować się do bycia matką – nie tylko...
Czytaj dalej →W którym tygodniu można poznać płeć dziecka?
Jesteś w ciąży i chcesz poznać płeć swojego dziecka? Nic dziwnego. Wybór imienia, urządzanie pokoiku, zakup lub odbiór od rodziny ubranek i zabawek. To wszystko przebiega sprawniej jeśli zna się...
Czytaj dalej →Co to jest kariotyp człowieka? W jakim celu wykonuje się badanie kariotypu?
Prawidłowy kariotyp człowieka warunkuje właściwy rozwój płodu w łonie matki. Niestety, w niektórych przypadkach dochodzi do wystąpienia nieprawidłowości w obszarze chromosomów. Czym mogą skutkować takie anomalie? Co to jest kariotyp...
Czytaj dalej →Te metody sprawią, że pozbędziesz się żylaków w ciąży
Żylaki w ciąży dotykają około 40% kobiet. Istnieje wiele czynników, które powodują ich powstawanie. Należą do nich między innymi predyspozycje genetyczne, czy mało aktywny tryb życia. Czy można przeciwdziałać powstawaniu...
Czytaj dalej →Prolaktyna: kto powinien zbadać jej poziom?
Prolaktyna jest hormonem produkowanym w przysadce mózgowej. W organizmie człowieka spełnia szereg istotnych funkcji – reguluje pracę układu rozrodczego, laktację oraz nastrój. Zaburzenia związane z jej poziomem są przyczyną poważnych...
Czytaj dalej →Histeroskopia – na czym polega zabieg wziernikowania macicy?
Histeroskopia, nazywana inaczej wziernikowaniem macicy, jest to badanie ginekologiczne, które dzięki użyciu specjalistycznego sprzętu pozwala bardzo dokładnie ocenić stan ścian wewnętrznych macicy. Lekarz ginekolog może zlecić wykonanie histeroskopii, kiedy podczas badania...
Czytaj dalej →Badania przed ciążą: 8 badań, które powinna zrobić przyszła mama
Badania przed ciążą nie są tak oczywiste jak te wykonywane już w trakcie oczekiwania na narodziny dziecka. Tymczasem podstawowe badania laboratoryjne wykonane jeszcze przed ciążą mogą nas ustrzec przed problemami...
Czytaj dalej →Czym jest badanie HSG i kiedy warto je wykonać?
Niedrożność jajowodów to jedna z najczęstszych przyczyn niepłodności u kobiet, diagnozowana przy pomocy badania HSG czyli histerosalpingografii. Szacuje się, że może dotyczyć ona nawet 30% pacjentek, które od dłuższego czasu...
Czytaj dalej →Badanie Hbs
Badanie Hbs wykonywane jest obowiązkowo pod koniec każdej ciąży. Pozwala sprawdzić, czy przyszła mama jest chora na żółtaczkę zakaźną lub też czy jest nosicielką uśpionego wirusa. Wiedza ta jest kluczowa,...
Czytaj dalej →Badanie WR – odczyn Wassermana
Badanie WR – odczyn Wassermana jest jednym z obowiązkowych testów laboratoryjnych, które powinny wykonać kobiety w ciąży. To nieskomplikowane badanie serologiczne pozwala wykryć przeciwciała przeciwko krętkowi blademu – bakterii wywołującej...
Czytaj dalej →Cytologia: proste badanie, które może uratować życie!
7 kobiet. W Polsce właśnie tyle osób umiera codziennie na raka szyjki macicy. Chorobę, która wcześnie wykryta, jest w 100% wyleczalna. Rak szyjki macicy rozwija się od 5 do 7...
Czytaj dalej →Badanie moczu: ciężar właściwy
Badanie moczu jest jednym z badań, które pomimo swojej prostoty potrafią dać dosyć szeroki obraz dotyczący stanu zdrowia. Z niewielkiej próbki można otrzymać informacje dotyczące nie tylko stanu nerek i...
Czytaj dalej →USG połówkowe. Jak wygląda badanie? Kiedy powinno być wykonane?
USG połówkowe to badanie, które – jak sama nazwa wskazuje – wykonuje się w połowie ciąży. Pozwala na sprawdzenie stanu ogólnego dziecka, na dokładne przyjrzenie jego rozwijającym się organom, a...
Czytaj dalej →Cytomegalia – Kto powinien zrobić badanie na obecność wirusa cytomegalii (CMV)?
Jednym z podstawowych badań, które wykonuje się u kobiet rozpoczynających starania o dziecko, a także u kobiet w ciąży jest test na obecność wirusa cytomegalii. Pozwala on wykryć specyficzne przeciwciała...
Czytaj dalej →Bazocyty: o czym świadczą bazocyty powyżej lub poniżej normy?
Bazocyty należą do grupy komórek odpornościowych. Ich poziom można sprawdzić podczas podstawowego badania krwi, jakim jest morfologia. Jeszcze bardziej szczegółowych danych może dostarczyć tzw. rozmaz krwi. Podwyższone lub obniżone bazocyty...
Czytaj dalej →Dziecko kopie współpasażera w pociągu, ale to matka się skarży
Matka małej dziewczynki, podróżująca wraz z nią pociągiem, była oburzona, gdy jej dziecku zwrócono uwagę, aby nie kopało pasażerów siedzących obok. Kobieta nie widziała w tym nic złego, a nawet...
Czytaj dalej →Najładniejsze i wyjątkowe życzenia urodzinowe dla babci! Spraw jej radość pięknymi słowami!
Babcia towarzyszy nam już od najmłodszych lat naszego życia. Otacza nas opieką, zawsze służy radą, a przy tym wszystkim pozostaje niebywale wyrozumiała. Nie można też nie wspomnieć, że to właśnie...
Czytaj dalej →Zachcianki w ciąży: skąd się bierze ochota na słodkie, ostre i kwaśne smaki w ciąży?
Zachcianki w ciąży są jednymi z najbardziej znanych i charakterystycznych dolegliwości przyszłych mam. Nagle pojawia się ochota na rozmaite połączenia smakowe, nawet takie, które mogą do siebie nie pasować lub...
Czytaj dalej →