Czym jest badanie HSG i kiedy warto je wykonać?

Niedrożność jajowodów to jedna z najczęstszych przyczyn niepłodności u kobiet, diagnozowana przy pomocy badania HSG czyli histerosalpingografii. Szacuje się, że może dotyczyć ona nawet 30% pacjentek, które od dłuższego czasu nie mogą zajść w ciążę. W przypadku niedrożności jajowodów nie tylko niemożliwe jest przedostanie się komórki jajowej do macicy, ale również dotarcie do komórki jajowej plemników, co uniemożliwia naturalne zapłodnienie. Dzięki badaniu HSG możliwe jest zobrazowanie zarówno jajowodów, jak i wnętrza macicy czy kanału jej szyjki i zdiagnozowanie przyczyny niedrożności.

Kiedy warto wykonać badanie HSG?

Histerosalpingografia, w skrócie nazywana badaniem HSG to badanie obrazowe, pozwalające uzyskać informacje na temat jajników, przydatków, jajowodów, kształtu macicy i wykrycia ewentualnych nieprawidłowości w jej budowie (guzy, mięśniaki itp.) lub w budowie endometrium (zrosty, polipy). Badanie HSG, czyli badanie drożności jajowodów, jak sama nazwa wskazuje ma na celu przede wszystkim uzyskanie odpowiedzi na temat tego czy drożność jajowodów w przypadku danej pacjentki jest prawidłowa czy nie.
Za niedrożne jajowody najczęściej odpowiadają:

  • czopy śluzowe blokujące ujście jajowodów,
  • endometrioza,
  • powikłania (np. blizny) po operacji jajowodów lub narządów w obrębie jamy brzusznej,
  • zrosty po przebytych stanach zapalnych jajników i jajowodów,
  • nieleczona chlamydioza i inne infekcje dróg rodnych.

Ze względu na wartość diagnostyczną badanie HSG jest wykonywane przede wszystkim w leczeniu kobiecej niepłodności. Często jednak przeprowadza się je również w celu dokładnego zobrazowania zmian w obrębie jamy macicy i potwierdzenia lub wykluczenia istnienia patologicznych zmian.

Badanie HSG a ciąża

Jeżeli chodzi o związek: badanie drożności jajowodów a ciąża, dotyczy on przede wszystkim faktu, iż niedrożne jajowody uniemożliwiają naturalne zapłodnienie komórki jajowej i zajście w ciążę. Jest więc ono jednym z najważniejszych badań w diagnostyce kobiecej niepłodności. Co ciekawe, zanotowano wiele przypadków, kiedy wykonano badanie HSG, a ciąża następnie pojawiła się bez żadnych dodatkowych wspomagaczy. W wyniku wstrzyknięcia kontrastu często zachodzi bowiem udrażnianie jajowodów, czyli wypłukanie z nich substancji blokujących ich światło. Z tego powodu bardzo często zdarza się, że ciąża po HSG pojawia się nawet w tym samym lub najpóźniej w kolejnym cyklu miesiączkowym.

Badanie HSG – jak się przygotować?

Ze względu na fakt, iż badanie na drożność jajowodów jest badaniem inwazyjnym i specjalistycznym, wymaga ono specjalnego przygotowania. Przede wszystkim lekarz ginekolog zlecający badanie, musi dodatkowo wykonać dopochwowe badanie USG, cytologię, a także pobrać wymaz z pochwy, żeby wykluczyć ewentualnie toczące się infekcje i stany zapalne. Dodatkowo lekarz może zlecić badania laboratoryjne takie jak parametry krzepnięcia krwi, morfologię, jonogram, badania w kierunku HIV, HBS i HCV. Jeżeli wyniki tych badań są prawidłowe, możemy wykonać zabieg HSG.

Jak się przygotować do HSG? Badanie to po pierwsze można wykonać maksymalnie do 10 dnia cyklu, więc należy być tuż po miesiączce, i co ważne od początku cyklu aż do badania koniecznie trzeba zachować wstrzemięźliwość. Zarówno wieczorem dnia wcześniejszego, jak i rano w dniu zabiegu można zjeść lekki posiłek. Bezpośrednio przed badaniem trzeba nie tylko opróżnić pęcherz, ale zaleca się również wykonanie lewatywy. Na pół godziny przed badaniem  należy przyjąć czopek rozkurczowy, ułatwiający przeprowadzenie całego zabiegu. Przeciwskazaniem do wykonania zabiegu jest uczulenie na środek kontrastujący, jednak gdy istnieje wyraźna potrzeba wykonania badania, lekarz może zastosować, zamiast kontrastu, sól fizjologiczną. Wartość diagnostyczna takiej formy badania jest niewiele niższa niż w przypadku zastosowania klasycznego kontrastu.

Badanie drożności jajowodów – na czym polega?

Jedną z podstawowym metod diagnozowania przyczyn kobiecej niepłodności jest badanie drożności jajowodów. Na czym polega? Jest to inwazyjne badanie obrazowe, w przebiegu którego po wprowadzeniu do dróg rodnych kobiety środka kontrastującego, wykonuje się szereg zdjęć RTG lub nagrywa film. Pozwala to dokładnie przeanalizować prędkość i kierunek rozprzestrzeniania się kontrastu i zobrazować drożność jajowodów.

Badanie samo w sobie trwa około kilkanaście minut i przeprowadzane jest zwykle na fotelu ginekologicznym w warunkach szpitalnych. Po umieszczeniu w jamie macicy wziernika, lekarz wprowadza specjalny cewnik, przez który aplikuje kontrast. Następnie dokumentowany jest (pod postacią zdjęć RTG lub filmu) cały proces rozprzestrzeniania się środka kontrastującego w macicy i jajowodach, na podstawie którego dokonywana jest ocena drożności jajowodów. W sytuacji gdy badanie jajowodów wykaże dotarcie kontrastu do jamy brzusznej uznaje się, że zachowana została prawidłowa drożność jajowodów.

HSG to badanie inwazyjne, dlatego wiele kobiet zastanawia się nad jego wykonaniem w obawie przed bólem. Z zasady jest to badanie bezbolesne, jednak rozchodzenie się kontrastu po macicy i jajowodach, zwłaszcza w przypadku zablokowanego światła któregoś z nich, może być nieprzyjemne. Warto wtedy poprosić lekarza o środek przeciwbólowy, dzięki czemu już po niecałej godzinie można pójść do domu. Znieczulenie ogólne stosowane jest jedynie w wyjątkowych sytuacjach, chociażby ze względu na fakt, iż w przypadku tak przeprowadzonego zabiegu HSG pacjentka musi pozostać kilka godzin w szpitalu na obserwacji.

Badanie drożności jajowodów – cena

W większości przypadków badanie drożności jajowodów przeprowadza się na wniosek lekarza ginekologa i wtedy wykonywane jest ono bezpłatnie, w ramach umowy szpitala z Narodowym Funduszem Zdrowia. Jeżeli jednak chcemy wykonać takie badanie na własną rękę, będziemy musiały ponieść spore koszty. W przypadku badania jakim jest drożność jajowodów cena waha się mniej więcej od 400 do nawet 1000 złotych, w zależności od wybranej placówki i ewentualnego znieczulenia.

Badanie HSG – opinie na temat jego skuteczności

Jeśli chodzi o badanie HSG, opinie na jego temat są podzielone. Część pacjentek uważa je za przydatne i niezwykle pomocne w diagnozowaniu niepłodności spowodowanej niedrożnością jajowodów. Część jednak twierdzi, że badanie to w związku z koniecznością kilkurazowego napromieniowania promieniowaniem rentgenowskim, a także sporym dyskomfortem pojawiającym się w trakcie zabiegu, nie jest aż tak warte uwagi.

Jest ono szczególnie polecane jednak w sytuacji gdy mamy jajowody niedrożne – wtedy zabieg udrożnienia jajowodów, czyli HSG może nam pomóc usunąć zalegające w jajowodach czopy śluzowe lub inne substancje blokujące ich światło. Jak więc w związku z tym brzmi odpowiedź na pytanie czy po HSG łatwiej zajść w ciążę? Jeśli chodzi o badanie HSG, forum internetowe pełne jest historii potwierdzających tą tezę, jednak na ten moment brak jest jednoznacznych badań naukowych wyjaśniających w sposób racjonalny to zjawisko.

Dodaj komentarz

Planowanie ślubu oraz wesela

Obyczaje ślubne

Obyczaje ślubne mimo, że nie zmieniają się zbyt często to jednak można w nich zaobserwować pewne trendy. Sprawdź co takiego się zmienia w najważniejszych elementach ślubu oraz wesela. Suknie ślubne...

Czytaj dalej →
Planowanie ślubu oraz wesela

Kameralne przyjęcie weselne

Kameralne obiady weselne tylko dla najbliższych również mają swoje zalety. Wcale nie musisz wynajmować sali weselnej na sto lub dwieście osób. Kameralne przyjęcia weselne w domu lub w ogrodzie miewają...

Czytaj dalej →
Rodzice.pl - ciąża, poród, dziecko - poradnik dla Rodziców
Logo