Dziecko wymiotuje żółcią – jaka może być przyczyna?

Wymioty to gwałtowne wyrzucenie treści żołądka przez usta, bądź nos, w wyniku silnych skurczów mięśni brzucha i klatki piersiowej, któremu zazwyczaj towarzyszą nudności i ból brzucha. Jest to naturalny mechanizm obronny, którego celem jest głównie usunięcie toksyn z organizmu lub ochrona jakiegoś odcinka układu pokarmowego przed nadmiernym rozdęciem. Dziecko wymiotuje żółcią – co może być przyczyną? Czy jest to groźne?

Dziecko wymiotuje żółcią

W wymiocinach znajduje się najczęściej częściowo strawiona, płynna treść pokarmowa o nieprzyjemnym zapachu. Jest to zazwyczaj konsekwencją zjedzenia przez dziecko nieświeżego posiłku lub infekcji wirusowej.  Jednak zdarzają się również wymioty żółte, które pochodzą aż z pierwszego odcinka jelita cienkiego-z dwunastnicy, w których obecna jest treść żołądkowa z żółcią produkowaną przez wątrobę lub sama żółć, która odpowiada za żółte zabarwienie wymiocin.

Przyczyny wymiotowania żółcią u dziecka

Wymioty żółcią u dzieci mogą mieć wiele przyczyn. Najczęściej dochodzi do nich w sytuacji, gdy żółć cofa się z jelit do żołądka, a następnie do przełyku. Może dziać się tak na skutek:

• przeszkody poniżej brodawki Vatera,
• niewłaściwej perystaltyki jelit,
• refluksu żółciowego,
• zaburzeń unerwienia przewodu pokarmowego,
• grypy żołądkowej,
• czy też uporczywych i silnych wymiotów przy niemalże opróżnionym żołądku.

Ponadto taka dolegliwość zdarza się u dzieci, które zostały poddane operacji wycięcia pęcherzyka żółciowego. Jedną z niebezpiecznych przyczyn żółtych wymiotów może być niedrożność przewodu pokarmowego, gdy dochodzi do zatrzymania przemieszczania się trawionych resztek pokarmu przez przewód pokarmowy– żółć nie jest wówczas wydalana z kałem, a dochodzi do cofania się i zarzucania żółci do żołądka.

Co robić, gdy dziecko wymiotuje żółcią?

Jednorazowe wymioty żółcią u naszych pociech to nie powód do paniki. Przy wyjątkowo nasilonych, bądź nawracających trzeba szukać specjalistycznej pomocy. Podejrzenie wymiotów na tle niedrożności przewodu pokarmowego wymaga pilnej interwencji medycznej. Niedrożność przewodu pokarmowego objawia się oprócz żółtych wymiotów typowo: bólem brzucha, zatrzymaniem gazów i stolca, wzdęciem brzucha, obecnością treści kałowej w wymiocinach, brakiem wysłuchiwanej perystaltyki jelit lub metalicznym odgłosem przy osłuchiwaniu brzucha.

W zależności od objawów zgłaszanych przez dziecko lub zaobserwowanych przez rodzica oraz wykrytych w badaniu przedmiotowym lekarz może skierować małego pacjenta na dalsze badania: laboratoryjne, obrazowe (tomografia komputerowa, USG, RTG przeglądowe jamy brzusznej). Gdy wymiotom żółcią towarzyszy silnym ból brzucha, specjalista z pewnością zleci badanie USG jamy brzusznej. W przypadku podejrzenia niedrożności wykonuje się RTG przeglądowe jamy brzusznej w pozycji Trendelenburga (pozycja na plecach z tułowiem uniesionym w stosunku do głowy). W niektórych sytuacjach konieczne może być wykonanie badań inwazyjnych, takich jak gastroskopia w przypadku podejrzenia żółciowego zapalenia żołądka. Gdy prawdopodobną przyczyną wymiotowania żółcią przez dziecko jest refluks żółciowy metodą diagnostyczną jest badanie radioizotopowe. Dodatkowo można wykonać pomiar objętości żółci w żołądku (w tym celu należy założyć sondę do żołądka).

Sprawdź: Wybity, złamany czy tylko stłuczony palec u dziecka?

Postępowanie w przypadku żółtych wymiocin może obejmować leczenie objawowe, doraźne oraz leczenie przyczynowe. Podczas uciążliwych wymiotów organizm ludzki traci dużo wody i elektrolitów. Dzieci są szczególnie narażone na odwodnienie, dlatego leczenie objawowe opiera się głównie na nawadnianiu organizmu i uzupełnianiu stężeń elektrolitów. W tym celu stosuje się doustne płyny nawadniające, które można kupić bez recepty w aptece. Gdy nawadnianie doustne nie jest skuteczne, należy zgłosić się z dzieckiem do szpitala i rozpocząć nawadnianie dożylne. W przypadku przedłużających się wymiotów niektórzy specjaliści przepisują leki przeciwwymiotne i uspokajające.

Jeżeli znana jest przyczyna dolegliwości naszej pociechy należy rozpocząć leczenie przyczynowe. Gdy wymioty żółcią spowodowane są przez zagrażającą życiu niedrożność przewodu pokarmowego, powikłania pooperacyjne lub nowotwór, konieczne jest leczenie chirurgiczne. W przypadku refluksu jelitowo-żołądkowego, stosuje się odpowiednie postępowanie dietetyczne.

W trakcie terapii w każdym przypadku wymiotów żółcią warto pomóc dziecku poprzez zmianę żywienia. Dieta powinna być lekkostrawna, wysokobiałkowa, polegająca na regularnym spożywaniu posiłków o niewielkiej objętości. Ponadto ulgę i odświeżenie przyniosą okłady bądź przemywanie twarzy oraz przepłukiwanie ust. Dzieci w tym okresie są przemęczone. Należy zapewnić im spokój oraz odpoczynek.

Noworodek lub niemowlę ulewa żółcią

Czasami nawet nasze najmniejsze pociechy cierpią z powodu wymiotów żółcią. Przyczyny tej dolegliwości u noworodków i niemowląt są takie jak wśród starszych grup wiekowych, jednak u dzieci poniżej pierwszego roku życia objaw ten może być wyjątkowo niebezpieczny. Najmłodsi są szczególnie narażeni na odwodnienie, a ich organizm nie jest jeszcze przygotowany do obrony przed ciężkimi infekcjami i chorobami. W każdym przypadku wymiotów żółcią w tej grupie wiekowej należy skonsultować się ze specjalistą, gdyż może być to stan zagrażający życiu.