Zapalenie pochwy w ciąży i nie tylko – jak zapobiegać infekcjom intymnym?

Zapalenie pochwy – najczęstsza infekcja intymna u kobiet w ciąży

Zapalenie pochwy w ciąży jest bardzo powszechnie występującą infekcją intymną, wywoływaną przez takie drobnoustroje jak bakterie, grzyby lub wirusy. Konieczne jest szybkie wdrożenie leczenia, aby stan zapalny nie rozszerzył się na inne narządy, na przykład jajowody, macicę czy jajniki.

Przyczyny zapalenia pochwy

Najczęściej zapalenie pochwy rozwija się, kiedy z jakiegoś powodu zostanie naruszona naturalna flora bakteryjna pochwy. To ona odpowiada za ochronę narządów rodnych przed atakami drobnoustrojów. Bakterie kwasu mlekowego, które kolonizują się w pochwie, utrzymują kwaśny odczyn pochwy – około 4,5 pH. Kiedy ich ilość maleje lub nie mają możliwości odpowiedniego rozrostu, zmienia się odczyn pochwy i znika naturalna bariera, chroniąca ją przed wirusami i bakteriami. Przyczyną zaburzenia prawidłowego rozwoju bakterii kwasu mlekowego mogą być:

• przebyte zabiegi ginekologiczne;
• częsta zamiana partnerów seksualnych;
• menstruacja;
• nieodpowiednia higiena intymna;
• irygacje pochwy;
• wkładka domaciczna;
• poronienie.

Zapalenie pochwy: bakteryjne czy grzybicze?

W zależności do tego, jaki patogen wywołał stan zapalny, wyróżniamy kilka odmian zapalenia pochwy. Są to:

• Grzybicze zapalenie pochwy – tak zwana kandydoza, wywołana jest przez grzyby. Infekcja grzybicza charakteryzuje się białymi, gęstymi upławami o serowatej konsystencji, chociaż czasami mogą przyjmować postać wręcz przeciwną – rzadką, a nawet wodnistą
• Bakteryjne zapalenie pochwy – czyli waginoza, jej cechą charakterystyczną są bardzo obfite upławy w kolorze szarobiałym, o nieprzyjemnym rybim zapachu.
• Zapalenie pochwy wywołane przez chlamydie – tak zwana chlamydioza, wyróżnia się śluzowatymi, ropnymi upławami. Ponadto, podczas tego rodzaju zapalenia, mogą wystąpić krwawienia międzymiesiączkowe, a także po stosunku,  kobieta może odczuwać także pieczenie podczas oddawania moczu.
• Rzęsistkowe zapalenie pochwy – jego cechą charakterystyczną są upławy w kolorze żółtozielonym, mogą być bardzo obfite i pieniste, a ich zapach jest bardzo nieprzyjemny.
• Atroficzne zapalenie pochwy – inaczej to zanikowe zapalenie pochwy, prowadzące do  zmniejszania się grubości nabłonka ścian pochwy, a następnie do jej całkowitego zaniku, najczęściej pojawia się u kobiet z zaburzeniami hormonalnymi oraz po menopauzie.

Objawy zapalenia pochwy

Większość infekcji intymnych objawia się podobnie – pojawia się świąd, pieczenie, ból podczas stosunku, mogą występować upławy. Do objawów charakterystycznych dla zapalenia pochwy zaliczamy:

• zaczerwienienie pochwy
• zaczerwienienie sromu
• bolesność sromu
• bolesność pochwy
• ból podczas stosunku
• świąd pochwy i sromu
• pieczenie pochwy i sromu
• ból przy oddawaniu moczu
• upławy o nieprzyjemnym zapachu

Leczenie zapalenia pochwy

Leczenie zapalania pochwy jest zależne od tego, z jakim rodzajem infekcji mamy do czynienia. Przed rozpoczęciem terapii, należy pobrać wymaz z pochwy do badania. Wykaże on, czy mamy do czynienia z bakteriami, wirusami czy może grzybami. Jeżeli badanie wykaże infekcję bakteryjną lub grzybiczą, może okazać się konieczna antybiotykoterapia, lub stosowanie leków przeciwgrzybiczych. Leki mogą mieć formę doustną lub dopochwową. Niekiedy lekarz może zalecić, aby leczeniem objęty został również partner seksualny chorej. Aby podnieść skuteczność terapii, można wspomagać się suplementami, zawierającymi bakterie kwasu mlekowego, które pomogą ponownie zasiedlić środowisko pochwy i zapobiec kolejnym infekcjom.

Domowe sposoby leczenia zapalenia pochwy

Aby załagodzić objawy infekcji pochwy, możemy spróbować domowych, bezpiecznych sposobów. Oprócz częstego podmywania i stosowania delikatnych środków do higieny intymnej, warto wprowadzić do diety produkty, zawierające żywe kultury bakterii. Kefiry i jogurty, to doskonałe probiotyki, które wesprą odrodzenie flory bakteryjnej pochwy. W trakcie chorób intymnych wywołanych grzybami lub drożdżakami, warto wyeliminować z diety cukier, który jest najlepszą pożywką dla tych drobnoustrojów. Do miejscowego łagodzenia objawów zapalenia, możemy zastosować rożnego rodzaju zioła. Przykładowo, napar z nagietka lekarskiego ma właściwości przeciwzapalne i działa bakteriobójczo. W związku z tym, kąpiel z dodatkiem nagietka, może zadziałać kojąco na podrażnione okolice intymne. Podobne działanie ma również rumianek, który od wieków stosowany jest jako środek odkażający.

Co robić, aby zapobiegać infekcjom pochwy

Aby ustrzec się przed nieprzyjemnymi dolegliwościami, związanymi z infekcjami intymnymi, należy przestrzegać kilku ważnych zasad:

• Kierunek podmywania oraz podcierania się – zawsze od przodu do tyłu, dzięki temu unikniemy przenoszenia bakterii z okolic odbytu do pochwy;
• Bielizna z naturalnych tkanin- kiedy tylko to możliwe, należy nosić bieliznę bawełnianą, która zapewni okolicom intymnym odpowiedni obieg powietrza
• Delikatne środki do prania bielizny – najlepiej bieliznę prać osobno, w delikatnym detergencie, dzięki temu, unikniemy podrażnienia okolic intymnych, a także ewentualnych reakcji alergicznych
• Sen bez bielizny – najlepsze do spania dla kobiety są bawełniane koszule, ewentualnie piżamy, należy unikać spania w majtkach, szczególnie ze sztucznych, nieoddychających tkanin, gdyż powodują one namnażanie się bakterii
• Podmywanie dłonią – wszelkie gąbki oraz myjki są siedliskiem bakterii
• Unikanie wkładek higienicznych – jeżeli nie jest to niezbędne, lepiej ich unikać, ponieważ pod wpływem ciepła, są idealnym ściekowiskiem, do namnażania się bakterii
• Odpowiednio dobrany płyn do higieny intymnej – warto wybrać taki ,który będzie miał ph zbliżone do tego, jakie występuje w pochwie

Odpowiednia higiena to połowa sukcesu, w zachowaniu zdrowia intymnego. Jeżeli na co dzień będziemy stosować do powyższych zasad, zminimalizujemy ryzyko wystąpienia infekcji intymnych, w tym zapalenia pochwy. Jest to szczególnie ważne w ciąży, kiedy ph pochwy zmienia się i jest ona bardzo podatna na ataki drobnoustrojów.

Sprawdź:

• Co czuje dziecko w trakcie porodu?
• Jak wygląda poród?