Kanalik łzowy odpowiada za odprowadzanie łez do woreczka łzowego. Jego niedrożność to wyjątkowo przykra dolegliwość, która w niektórych przypadkach może prowadzić do wystąpienia poważnych powikłań. Co istotne, przypadłość ta jest charakterystyczna dla dzieci, przede wszystkim – dla noworodków, ale zatkane kanaliki łzowe mogą uprzykrzyć życie także starszym malcom i osobom dorosłym. Jak rozpoznać zatkany kanalik łzowy? Skąd bierze się niedrożność kanalików łzowych? Czy z tym problemem można poradzić sobie domowymi sposobami? Na te i inne pytania odpowiadamy poniżej.
Kanaliki łzowe stanowią element dróg łzowych – układu odpowiedzialnego za oczyszczanie i nawilżanie gałek ocznych oraz spojówek. Ich początkowy odcinek stanowią tzw. punkty łzowe, które prowadzą do dolnego oraz górnego kanalika łzowego i znajdują ujście w woreczku łzowym.
Zatkany kanalik łzowy – skąd bierze się ten problem?
W przypadku starszych dzieci i osób dorosłych, dolegliwość ma charakter nabyty. W takiej sytuacji, objawy choroby pojawiają się nagle, a stan chorej lub chorego wymaga wdrożenia specjalistycznego leczenia. Wśród najczęstszych przyczyn wystąpienia tej dolegliwości wymienia się:
- przewlekłe zapalenie spojówek,
- przewlekłe zapalenie nosogardła,
- przewlekłe zapalenie zatok przynosowych,
- polipy,
- nieprawidłowości rozwojowe w obszarze twarzoczaszki.
W rzadszych przypadkach, za rozwój schorzenia odpowiadają rozrastające się zmiany nowotworowe. W przypadku osób starszych, drogi łzowe ulegają zwężeniu, więc ich niedrożność może być efektem naturalnego procesu starzenia.
Zatkany kanał łzowy u dziecka
Zatkany kanalik łzowy jest częstym zjawiskiem u niemowląt. W tym przypadku, problem ma charakter wrodzony, czyli fizjologiczny. Mniej więcej w dziewiątym miesiącu życia płodowego, udrożnieniu ulega zastawka Hasnera – niewielka błona zlokalizowana pod małżowiną nosową. Z nieznanych przyczyn, proces ten nie zachodzi u około 5 procent dzieci, w następstwie czego dochodzi do zablokowania transportu łez.
Zobacz też: Mezoterapia pod oczy – pozbądź się opuchlizny i cieni pod oczami
Zapchane kanały łzowe – objawy
Najbardziej wyrazistym objawem niedrożności kanalików łzowych są załzawione oczy – łzy zaczynają gromadzić się w worku łzowym, a ich nadmiar trafia do worka spojówkowego. Gdy dojdzie do namnożenia bakterii, w kąciku oka (lub oczu, jeżeli niedrożność ma charakter obustronny) pojawia się śluzowa lub ropna wydzielina. W niektórych przypadkach, w przebiegu schorzenia dochodzi do wystąpienia ostrego bakteryjnego zapalenia woreczka łzowego, co objawia się bolesnym obrzękiem, zaczerwienieniem w kąciku oka i znacznymi ilościami wydzielanej treści ropnej.
Zobacz też: Zapalenie spojówek u dzieci [przyczyny, objawy, leczenie]
Zatkane kanały łzowe u dorosłych – domowe sposoby
Jak pozbyć się tego przykrego problemu? Osoby dorosłe mogą spróbować przemywania oczu solą fizjologiczną i wykonywania okładów z rumianku, jednak te metody należy traktować wyłącznie jako pomoc doraźną, poprzedzającą wizytę u lekarza. Niestety, nie obejdzie się bez pomocy okulisty. Specjalista zaordynuje odpowiednią terapię, poprzez wdrożenie leczenia miejscowego środkami przeciwzapalnymi lub antybiotykami. Konieczne może okazać się płukanie i sondowanie kanalików, a jeżeli to nie przyniesie rezultatów, wykonany zostanie zabieg chirurgiczny.
Zatkany kanał łzowy u niemowląt – leczenie
W przypadku niemowląt, u których zatkane kanaliki są dolegliwością fizjologiczną, konieczne jest wykonywanie specjalnego masażu. Tylko w niektórych przypadkach lekarz zaleca stosowanie miejscowych antybiotyków w postaci kropelek do oczu. Niedrożność powinna ustąpić zanim malec skończy pierwszy rok życia. Jeżeli to nie nastąpi, konieczne będzie wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Sprawdź: Jak dbać o zdrowe oczy u niemowląt?
Rodzice pytają o zatkany kanalik łzowy
Poniżej zamieszczamy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w związku z zatkanym kanalikiem łzowym.
Jak masować zatkany kanał łzowy u niemowlaka?
W przypadku niemowląt, farmakologiczne leczenie miejscowe zatkanych kanalików łzowych jest rzadko stosowane. W ich przypadku, niedrożny kanał najczęściej udrażnia się poprzez masaż. Polega to na uciskaniu wewnętrznych kącików oczu w kierunku nosa. Masaż wykonujemy opuszkiem palca, z zachowaniem niezbędnej delikatności.
Zobacz też: Antybiotykoterapia: Po jakim czasie działa antybiotyk?
To warto zapamiętać
Zatkany kanał łzowy to dolegliwość, w przebiegu której pojawia się niedrożność jednego z odcinków układu nawilżania i oczyszczania oka, w następstwie czego niemożliwe staje się prawidłowe odprowadzanie łez.
Zatkane kanały łzowe u niemowląt najczęściej mają charakter wrodzony. W większości przypadków, dolegliwość ustępuje samoistnie po dwunastym miesiącu życia dziecka. W przypadku starszych dzieci i osób dorosłych, zapchany kanał łzowy może być następstwem:
- przewlekłych stanów zapalnych nosogardła i zatok przynosowych,
- przewlekłych stanów zapalnych w obszarze spojówek,
- wad rozwojowych twarzoczaszki,
- polipów.
Najbardziej charakterystycznym objawem zatkanego kanału łzowego są „zapłakane” oczy – łzy, które nie mogą znaleźć ujścia gromadzą się w łzowym i worku spojówkowym. Wśród innych symptomów tej dolegliwości należy wymienić:
- wydzielinę śluzową lub ropną,
- obrzęk w kącikach oczu i towarzyszący mu ból,
- często nawracające stany zapalne i infekcje,
- niewyraźne, zamazane widzenie,
- w niektórych przypadkach – łzy podbarwione krwią.