Wielu rodziców zastanawia się, czy ich dziecko rośnie prawidłowo i jakie wysokie będzie w przyszłości. Wzrost dziecka zależy od wielu czynników, zarówno genetycznych, jak i sposobu odżywiania oraz ilości snu. Chcesz wiedzieć, co zrobić, żeby Twoje dziecko rosło zdrowo? Podpowiadamy co ma wpływ na jego rozwój i kiedy niski lub wysoki wzrost powinny zaniepokoić.
Do którego roku życia rośnie człowiek?
Mogłoby się wydawać, że człowiek do pewnego wieku rośnie właściwie przez cały czas. Wzrost nie jest jednak ciągły, a dziecko rośnie skokowo, zazwyczaj po kilka centymetrów podczas jednego skoku, a później przez jakiś czas jego wzrost nie ulega zmianie. Takim skokom bardzo często towarzyszą bóle kości spowodowane tym, że okostna jest rozpychana od środka przez rosnące kości. Jeśli bóle kości związane z rośnięciem są nie do zniesienia, możesz podawać dziecku leki przeciwbólowe, ale tylko wtedy, gdy jesteś pewna, że powodem bólu jest rośnięcie kości.
Dziecko rośnie skokowo praktycznie aż do ukończenia pewnego wieku, ale można wyróżnić dwa okresy, w których wzrost jest najbardziej dynamiczny. Pierwszy taki okres to czas niemowlęcy, natomiast drugi, to czas, w którym dziecko dorasta płciowo. Ze względu na to, że dziewczynki zazwyczaj zaczynają dojrzewać płciowo szybciej niż chłopcy, również wcześniej przestają rosnąć. Można przyjąć, że dziewczynki przestają rosnąć około dwóch lat po pierwszej miesiączce, czyli najczęściej około 18. roku życia. Z kolei wzrost chłopców staje w miejscu zwykle, gdy mają oni około 21 lat. Oczywiście, wiek, w którym dzieci rosną najszybciej, a także przestają rosnąć, jest bardzo indywidualną sprawą, więc podane granice są jedynie orientacyjne.
Jak zwiększyć wzrost, czyli co wpływa wzrost Twojego dziecka?
Na wzrost dziecka ogromny wpływ mają kwestie genetyczne. Oznacza to, że jeśli wszyscy w rodzinie Twojej i partnera są raczej niskiego wzrostu, dziecko również nie urośnie bardzo wysokie. Jednak na szybkość wzrostu dziecka i to, czy będzie rosło zdrowo mają wpływ również inne czynniki:
-
Sen
Nie bez przyczyny mówi się, że dzieci powinny chodzić wcześnie spać i wysypiać się. Wprawdzie hormon wzrostu jest wytwarzany przez nasz organizm przez całą dobę, jednak między godziną 22 a 24, wydziela się go najwięcej. W związku z tym, bardzo istotne jest, żeby dziecko spało przed godziną 22, tak żeby o tej porze już spało.
-
Dieta
To dość oczywiste, że sposób odżywiania ma ogromny wpływ na wzrost dziecka, ale niestety wielu rodziców ma duży problem z tym, żeby ich dziecko przyjmowało wystarczające ilości składników odżywczych. Spora część maluchów to niejadki, a to odbija się na ich zdrowiu. Ważne jest, żeby dieta dziecka była zbilansowana i dostarczała malcowi odpowiednich ilości witamin, minerałów i innych składników, które są niezbędne do prawidłowego rozwoju kości, mięśni, a także układu nerwowego oraz innych układów.
-
Aktywność
Aktywność fizyczna Twojej pociechy również wpływa na jej wzrost, jednak wysiłek należy mądrze dawkować. Ogólnie rzecz biorąc aktywność sprzyja rośnięciu, ponieważ zwiększa ilość wytwarzanego hormonu wzrostu i stymuluje układ nerwowy. Nie można jednak dopuszczać do tego, żeby dziecko zbytnio się forsowało, ponieważ nadmierny wysiłek i częste przeciążenia kości oraz chrząstek mogą spowodować spowolnienie tempa wzrostu.
-
Choroby
Na wzrost dziecka i tempo rośnięcia wpływają również wszelkie wady wrodzone, zaburzenia hormonalne, choroby metaboliczne oraz genetyczne. Spowolnienie wzrostu może być związane między innymi z przewlekłymi chorobami układu krążenia, układu oddechowego, a także chorobami nerek. Co więcej, zaburzenia rośnięcia są czasami spowodowane alergiami skórnymi albo zapaleniem stawów.
Niski wzrost dziecka, czyli kiedy należy udać się do lekarza?
Wzrost dziecka powinien być regularnie oceniany i nanoszony na siatki centylowe w celu monitorowania tempa wzrostu. Bilanse zdrowia dziecka powinny być przeprowadzane, gdy dziecko ma 2, 4, 6, 10, 14 i 18 lat. Pomiarów wzrostu dziecka możesz dokonywać oczywiście częściej, szczególnie, jeśli masz wątpliwości czy maluch rośnie prawidłowo. Po pomiarze nanoś wynik na siatkę centylową – zaznacz na siatce punkt odpowiadający wiekowi i wzrostowi dziecka. Punkt, który zaznaczysz, znajdzie się w zasięgu którejś z krzywych centylowych. Jeśli Twoje dziecko znajduje się powyżej 97. centyla, można mówić o wysokim wzroście (wyższym niż większość dzieci w tym samym wieku), natomiast, jeśli dziecko jest w obszarze poniżej 3. centyla, znajduje się w grupie najniższych dzieci.
Jeśli dziecko jest bardzo wysokie albo bardzo niskie, należy udać się do lekarza, który oceni jaka jest przyczyna zaburzeń wzrostu i czy istnieje konieczność leczenia. Z wizytą u lekarza nie należy zwlekać, zwłaszcza, jeśli u dziecka pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy, na przykład zbyt szybkie dojrzewanie płciowe. Czasami, gdy lekarz stwierdzi, że jest to konieczne, dziecko jest kierowane na odpowiednie badania endokrynologiczne.
Jeżeli zauważysz, że Twoje dziecko jest zbyt niskie lub zbyt wysokie, nie zamartwiaj się na zapas. Czasami wyjątkowo niski albo wysoki wzrost nie oznacza choroby ani tego, że dziecko ma jakiekolwiek zaburzenia. Mimo to, lepiej skonsultuj się z lekarzem, który pomoże wykluczyć poważne choroby zdrowotne albo zaleci podjęcie odpowiednich kroków.
