Awitaminoza. Jak poznasz, że brakuje Ci witamin?

Awitaminoza: przyczyny

Niedobór witamin, czyli awitaminoza, dzieli się na dwa rodzaje: pierwotną oraz wtórną. Pierwsza występuje w sytuacji, kiedy nie dostarczamy naszemu organizmowi wystarczającej ilości składników odżywczych. Wtórna pojawia się wskutek schorzeń, które powodują, że szybko tracimy witaminy dostarczone w pożywieniu. Aby zdiagnozować awitaminozę, należy przeprowadzić badanie krwi lub moczu, które pozwoli ustalić dokładne stężenie danej witaminy w organizmie.

Awitaminoza: objawy

Objawy awitaminozy różnią się w zależności od witaminy, której mamy niedobór:

• awitaminoza witaminy B – objawia się brakiem sił (przypomina w tym oznaki stanów depresyjnych), szorstką cerą, nadmiernym wypadaniem włosów, powstawaniem zajadów w kącikach ust. W przypadku niedoboru witaminy B12 stwierdza się u chorego anemię. Witaminę B znajdziemy w orzechach, nabiale, jajkach, szpinaku, fasoli.
• awitaminoza witaminy D – jest to jeden z głównych niedoborów występujących w Polsce. Dostarczenie tej witaminy wyłącznie z pożywienia jest prawie niemożliwe, a jej zawiązywanie się w organizmie jest utrudnione poprzez panujący klimat. Witamina D odpowiada między innymi za silne i zdrowe kości, więc jej niedobór objawia się złamaniami, skrzywieniami, osteoporozą, chorobami uzębienia, ale też spadkiem odporności i osłabieniem organizmu. Witaminę D znajdziemy w rybach morskich np. dorszu, śledziu czy łososiu, białkach jajek, grzybach (najwięcej w pieczarkach).
• awitaminoza witaminy C – objawia się powolnym gojeniem się ran, osłabioną odpornością, szkorbutem – wypadaniem zębów i krwawieniem dziąseł. Witamina C spowalnia też procesy starzenia, a jej niedobór często występuje u palaczy, co powoduje, że po latach palenia mają bardziej widoczne zmarszczki i szarą cerę. Witamina ta łatwo rozpada się pod wpływem ciepła, dlatego trzeba ją regularnie dostarczać z pożywieniem. Witaminę C znajdziemy w rokitniku, dzikiej róży, cytrusach, czarnych porzeczkach, brukselkach, pomidorze.
• awitaminoza witaminy K – można podejrzewać, gdy zauważymy, że mamy problemy z gojeniem się ran, a wyniki badań wskazują na słabą krzepliwość krwi. Skutkiem niedoboru witaminy K jest słaba mineralizacja kości oraz osteoporoza. Zbyt mała ilość tej witaminy w organizmie zwiększa ryzyko wystąpienia krwotoków wewnętrznych, jak również rozwoju nowotworów. Niedobór witaminy K jest szczególnie niebezpieczny u noworodków, u których może dojść do choroby krwotocznej. By temu zapobiec, dzieciom tuż po urodzeniu podaje się domięśniowy zastrzyk. By uzupełnić niedobory witaminy K u dorosłych warto sięgnąć po brokuły, szpinak, ogórki oraz awokado.

Awitaminoza w ciąży i podczas karmienia piersią

Kobiety w ciąży oraz karmiące piersią powinny w szczególności działać profilaktycznie przeciw awitaminozie. Płód dostaje pożywienie z krwi matki, więc wszelkie składniki odżywcze i minerały dostarczamy mu z naszego jedzenia. Suplementacja może być dodatkowym wsparciem, ale przy odpowiedniej diecie, wcale nie jest konieczna. Mleko matki karmiącej dostarcza zaś dziecku wszelkich potrzebnych składników do 6 miesiąca życia. W momencie, kiedy decydujemy się na karmienie piersią, również należy dbać o odpowiedni jadłospis i prawidłowy wskaźnik witamin, składników odżywczych i minerałów w organizmie. W szczególności ważna jest witamina D, której nawet w mleku zdrowej mamy nie ma wystarczająco dla maluszka. Dlatego zalecana jest dodatkowa suplementacja.

Leczenie i profilaktyka przy awitaminozie

W przypadku stwierdzenia u pacjenta niedoboru witamin poddaje się je doustnie, a przy bardzo dużych niedoborach nawet zaleca się zastrzyki witaminowe. Najważniejsza jednak przy awitaminozie jest profilaktyka. Tak naprawdę w sytuacji, kiedy nie chorujemy na żadne schorzenia, jesteśmy w stanie dostarczyć organizmowi wszystkich potrzebnych składników odżywczych razem z pożywieniem. Zdrowa i zbilansowana dieta jest bardzo ważna. Często, zwłaszcza przy odchudzaniu, zwracamy uwagę na to, jak bardzo kaloryczne są poszczególne produkty, a już nie sprawdzamy, jakie zawierają wartości odżywcze.

Zadbaj o zdrową dietę

Idealnym źródłem witamin, zwłaszcza jesienią, są koktajle owocowe. Nie tylko są prawdziwą bombą witaminową, ale też wspomagają odporność i ładują naturalną energią. Z powodzeniem zastąpią drugie śniadanie lub kolację, a ich zrobienie nie zajmie ci dłużej niż 5 minut. Potrzebujesz jedynie blendera i kilku składników.

Przepis na zielony koktajl

Składniki:

• ½ dojrzałego awokado,
• 150 g mrożonych jagód,
• pół banana
• 30 g płatków owsianych
• 150 ml mleka kokosowego

Wystarczy umyć i obrać wszystkie składniki, następnie wrzuć je do misy blendera, przycisk „on”, kilkanaście sekund i gotowe. Wypij, na zdrowie!

Zdjęcie główne: depositphotos.com