Jak zadbać o zdrowie i prawidłowy rozwój dzieci do 3. roku życia? Obowiązkowe wizyty u pediatry

Wizyta patronażowa położnej – monitorowanie rozwoju dziecka od pierwszych dni po powrocie ze szpitala 

Pierwsza wizyta patronażowa położnej ma miejsce najpóźniej 2 doby po wyjściu mamy z maluszkiem ze szpitala. Nie musicie nawet wychodzić z domu – to położna przyjedzie do Was, by pomóc Wam w pierwszych dniach po powrocie do domu.

Podczas pierwszej wizyty położna:

• szczegółowo zbada dziecko: zmierzy je i zważy, oceni tempo przybierania maluszka na wadze, sprawdzi stan skóry, kikut pępowiny, skontroluje odruchy, a w razie potrzeby oceni nasilenie żółtaczki u noworodka i dokona przezskórnego pomiaru bilirubiny
• udzieli Ci wskazówek i wsparcia w zakresie karmienia piersią noworodka (np. zaproponuje najlepszą pozycję do karmienia, skontroluje przystawienie maluszka do piersi, pomoże w radzeniu sobie z nawałem mlecznym)
• pokaże sposoby opieki i pielęgnacji noworodka, np. technikę układania w łóżeczku, podnoszenia i noszenia, przebierania, zmiany pieluszki, kąpieli
• pomoże w wyborze pediatry dla maluszka
• odpowie na wszystkie nurtujące Cię pytania.

W pierwszych 6 tygodniach życia dziecka czekają Was minimum 4 takie wizyty.

Pierwsza wizyta u pediatry – kiedy powinna się odbyć i jak wygląda wizyta patronażowa?

Pierwsza wizyta w przychodni u pediatry, zwana wizytą patronażową, odbywa się pomiędzy 1. a 4.tygodniem życia dziecka. Warto zarezerwować na nią sporo czasu – jest to wizyta zapoznawcza, podczas której lekarz zapewne zechce szczegółowo zbadać dziecko, zadać Wam wiele pytań, udzielić wszystkich niezbędnych informacji oraz rozwiać Wasze wątpliwości.

W trakcie wizyty patronażowej możesz spodziewać się:

• wywiadu lekarskiego (przebieg ciąży, porodu, pierwszych tygodni życia dziecka)
• pytań o pojawiające się u dziecka dolegliwości i trudności, np. kolki, ulewanie, płacz, problemy z karmieniem, zaparcia, wymioty
• dokładnego badania noworodka (ważenia, mierzenia, oceny tempa przybierania na wadze i stopnia nasilenia żółtaczki, badania wielkości ciemiączka przedniego i tylnego, pomiaru obwodu główki, oceny stawów biodrowych, narządów płciowych, wzroku i słuchu)
• oceny rozwoju układu nerwowego dziecka, która polega na obserwacji odruchów i określeniu napięcia mięśniowego
• rozmowy o schemacie szczepień niemowlaka
• pytań o stan psychoemocjonalny rodziców.

W większości przypadków podczas wizyty patronażowej lekarz wystawia skierowanie do poradni preluksacyjnej, w której wykonuje się USG bioderek. Jeśli u dziecka występują inne dolegliwości albo jest ono w tzw. grupie ryzyka różnych schorzeń, lekarz może skierować malucha również na inne badania (np. określenie poziomu bilirubiny, USG jamy brzusznej lub przezciemiączkowe USG główki).

Jak się przygotować do pierwszej wizyty z niemowlakiem u lekarza? 

Pierwsza wizyta w przychodni jest dużym wydarzeniem zarówno dla dziecka, jak i dla jego rodziców. Aby uniknąć niepotrzebnego stresu, warto się do niej dobrze przygotować:

1. Ubierz dziecko w wygodne ubranka, które można łatwo założyć i zdjąć (np. zapinany na napy pajacyk, rozpinaną bluzę).
2. Jeśli maluch jest karmiony mlekiem modyfikowanym, zabierz odmierzoną ilość proszku, butelkę i ciepłą wodę w termosie.
3. Nie zapomnij wziąć ze sobą książeczki zdrowia dziecka.
4. Do torby spakuj 2 pieluszki tetrowe lub muślinowe, które ułożysz na lekarskiej wadze lub kozetce.
5. Zabierz ubranka na zmianę, kilka pieluszek, wilgotne chusteczki i maść do pupy w razie konieczności przebrania dziecka. Jeśli maluch używa smoczka, koniecznie spakuj go do torby.
6. Postaraj się wcześniej wyjechać z domu.
7. Jeśli wybierasz się do lekarza bez swojego partnera, zabierz wózek dla malucha – nawet kilkuminutowe dźwiganie nosidełka z noworodkiem nie jest wskazane u kobiet w połogu.

Przed wizytą postaraj się zadbać o dobre samopoczucie dziecka. Najlepiej, by maluszek był wypoczęty i najedzony – wtedy powinien lepiej znieść długie badanie lekarskie.

Wizyty w poradni dzieci zdrowych w pierwszym roku życia dziecka 

Po wizycie patronażowej, czeka Was jeszcze seria wizyt w poradni dzieci zdrowych. Standardowo przeprowadza się je w terminach odpowiadających szczepieniom niemowlaka wyznaczonym przez kalendarz szczepień, tj. w 6.-9. tygodniu życia, następnie w 3.-4. miesiącu, w 6. miesiącu, w 7. miesiącu oraz dodatkowo w 9. i 12. miesiącu życia. Jeśli dziecko otrzymywało szczepionki skojarzone 6w1, wizyta w 7. miesiącu zwykle nie jest konieczna.

Sprawdź, jak wygląda kalendarz szczepień noworodka i niemowlaka.

Za każdym razem przed podaniem szczepionki lekarz powinien zakwalifikować dziecko do szczepienia, czyli przeprowadzić wywiad z rodzicem i dokładnie zbadać malucha. Przy okazji wykonuje on inne testy i badania, które mogą różnić się w zależności od wieku niemowlaka.

Takie wizyty są krótsze niż wizyta patronażowa – trwają ok. 20 do 30 min. Lekarz ma już wiele informacji o swoim małym pacjencie, dlatego skupia się na zmianach, które zaszły w przerwie pomiędzy wizytami oraz na bieżących problemach i stanie zdrowia malucha. Podczas każdej z wizyt rodzice mogą zadawać lekarzowi pytania dotyczące np. pielęgnacji dziecka, rozszerzania diety, karmienia piersią lub przejścia na mleko modyfikowane, by rozwiać wszystkie swoje wątpliwości lub utwierdzić się w dotychczasowych działaniach.

• 2. miesiąc życia dziecka

Podczas wizyty w 2. miesiącu życia lekarz waży dziecko oraz mierzy długość jego ciała, obwód główki i klatki piersiowej, a uzyskane wartości nanosi na siatki centylowe. Ocenia też wielkość ciemiączka, odruchy i napięcie mięśniowe, bada stawy biodrowe, a u chłopców sprawdza obecność jąder w mosznie. Podczas kwalifikacji do szczepienia, pediatra zbiera wywiad oraz bada dziecko – osłuchuje, sprawdza np. gardło i jamę ustną, uszy, oczy, nosek i węzły chłonne. Jeśli maluch przejdzie te badania pomyślnie, przeprowadza się szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (tzw. szczepionka DTP), a także przeciwko WZW B, Hib, pneumokokom oraz rotawirusom. Można też podać dziecku szczepionki skojarzone 5w1 lub 6w1.

• 3.-4. miesiąc życia dziecka

Wizyta w 3.-4. miesiącu przebiega podobnie do kontroli w 2. miesiącu życia. Najlepiej, by odbyła się 6-8 tygodni po poprzedniej wizycie. Lekarz ponownie sprawdza wzrost i wagę dziecka oraz wykonuje szczegółowe badanie i przeprowadza kwalifikację do szczepienia konkretnymi preparatami. Podczas tej wizyty można wykonać szczepienia przeciwko: błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTP) oraz przeciwko polio, Hib, pneumokokom i rotawirusom.

• 5.-6. miesiąc życia dziecka

Czwarta wizyta profilaktyczna i szczepienna u pediatry jest niemal identyczna jak dwie poprzednie. Przypada ona na okres, kiedy wiele maluchów zaczyna ząbkować, dlatego jest dobrą okazją do rozmowy z lekarzem o sposobach łagodzenia dolegliwości towarzyszących wyżynaniu się pierwszych ząbków. Warto poruszyć też temat rozszerzania diety i kolejności wprowadzania nowych pokarmów do menu dziecka. Podczas tej wizyty dziecku podaje się szczepionkę przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTP) oraz przeciwko polio i Hib. Dzieci szczepione preparatami skojarzonymi otrzymują oczywiście szczepionkę 5w1 lub 6w1, tę samą, która była podawana podczas poprzednich wizyt.

• 7. miesiąc życia dziecka

Ta wizyta kontrolna przebiega niemal identycznie jak wszystkie poprzednie. Lekarz z pewnością zada Wam pytania o kolejne umiejętności i postępy w rozwoju psychoruchowym malucha oraz o przebieg rozszerzania diety. To dobry moment na zadawanie pytań i rozwianie wszystkich wątpliwości rodziców, dlatego zapiszcie sobie najważniejsze kwestie, by o niczym nie zapomnieć. Podczas tej wizyty maluszek otrzyma szczepienie przeciwko WZW typu B, a jeśli do tej pory dostawał preparaty 6w1, to podanie szczepionki nie będzie konieczne.

• 9.-10. miesiąc życia dziecka

Mimo że kalendarz obowiązkowych szczepień w 1. roku życia dobiegł już końca, to przed 1. urodzinami malucha czeka jeszcze jedna ważna wizyta profilaktyczna u pediatry. Powinna ona obejmować dokładne badanie lekarskie i ocenę rozwoju fizycznego (kontrolę wagi, pomiar długości ciała, obwodu główki i klatki piersiowej). Lekarz sprawdzi też rozwój motoryki malucha i upewni się, czy dziecko otrzymało już wszystkie obowiązkowe szczepienia przewidziane na okres niemowlęcy. Podczas tej wizyty przeprowadza się też test rozwoju reakcji słuchowych.

Wizyty w poradni dzieci zdrowych po 1. roku życia i bilans dwulatka 

Pierwszy rok życia dziecka kończy profilaktyczna wizyta u pediatry w 12. miesiącu życia. Jest ona okazją do oceny tempa wzrostu i przybierania na wadze oraz prawidłowości rozwoju psychoruchowego. W tym celu konieczne jest dokładne zbadanie malucha oraz zebranie szczegółowego wywiadu z rodzicami, co pozwoli lekarzowi wcześnie wychwycić ewentualne nieprawidłowości.

W 2. roku życia malucha zaplanowane są 2 wizyty profilaktyczno-szczepienne oraz bilans dwulatka. Szczepienia dziecka odbywają się:

• w 13.-15. miesiącu życia – przeciwko odrze, śwince i różyczce (tzw. MMR) oraz przeciw pneumokokom
• w 16.-18. miesiącu życia – kolejna dawka szczepionki przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTP) oraz przeciwko polio i Hib.

W okolicach 2. urodzin należy umówić malucha na tzw. bilans dwulatka, czyli wizytę, podczas której lekarz podsumuje postępy dziecka w ostatnim roku, dokładnie je zbada, zmierzy, zważy, obliczy BMI oraz przeprowadzi test w kierunku wykrywania zeza. Kompleksowo oceni też jego zachowanie i wszystkie sfery jego rozwoju oraz sprawdzi, czy maluch w odpowiednich terminach osiągał kamienie milowe.

Zdrowa dieta – jeden z filarów prawidłowego rozwoju niemowlaka i dziecka

Wszystkie profilaktyczne wizyty u pediatry są doskonałą okazją do zadawania pytań i uzyskiwania porad oraz wskazówek dotyczących prawidłowego żywienia dziecka w poszczególnych miesiącach, a następnie latach życia. Od dawna mówi się, że pierwsze 1000 dni ma ogromny wpływ na obecne i przyszłe zdrowie dziecka, jego prawidłowy rozwój, a także na kształtowanie się korzystnych nawyków żywieniowych.

Z tego względu rodzice powinni zadbać o podawanie maluchowi odpowiednio zbilansowanych posiłków, przygotowanych ze składników pochodzących z pewnego źródła. Świetnym wyborem jest żywność ekologiczna, niezanieczyszczona żadnymi niepożądanymi substancjami, której bezpieczeństwo dla niemowlaka i małego dziecka zostało potwierdzone odpowiednimi certyfikatami. Dbałość o podawanie dziecku wartościowego, odżywczego jedzenia od samego początku rozszerzania diety to inwestycja w zdrowie malucha, która z pewnością zaprocentuje w przyszłości.

Zobacz ofertę produktów HiPP BIO dla niemowląt i małych dzieci na hipp.pl.