Tabletki antykoncepcyjne – Jakie są rodzaje tabletek antykoncepcyjnych?

Tabletki antykoncepcyjne – rodzaje

Wszyscy wiemy, czym są tabletki antykoncepcyjne. Rodzaje tych tabletek są dość różnorodne i warto je poznać, aby dowiedzieć się jak najwięcej o tym, co zdecydujemy się zażywać. Zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że leki antykoncepcyjne przyjmuje się na stałe lub przez zdecydowanie długi czas. Warto zatem świadomie dobrać pigułki antykoncepcyjne, aby byś świadomymi ich możliwych skutków ubocznych, a także w ogóle mechanizmu działania w naszym organizmie. 

Zastanawiasz się, czym różnią się poszczególne tabletki antykoncepcyjne? Rodzaje leków antykoncepcyjnych występują cztery – różnią się one zawartością hormonów, a zatem przeznaczone są dla różnych typów kobiet, w zależności od ich wieku oraz indywidualnych potrzeb. 

Pigułki antykoncepcyjne, niezależnie od konkretnego rodzaju oraz nazwy, wykazują to samo główne działanie: do krwi kobiety uwalniają określoną ilość hormonów, co powoduje zahamowanie owulacji, a także zmieniają konsystencję śluzu szyjkowego, co ochrania przed zajściem w ciążę. Poszczególne rodzaje tabletek antykoncepcyjnych różnią się zawartością hormonów: niektóre zawierają ich więcej, inne zaś mniej, dlatego wyróżniamy wśród tabletek antykoncepcyjnych rodzaje aż cztery.

Poszczególne nowe leki antykoncepcyjne, które są wprowadzane na rynek, mają mniejsze stężenie hormonów syntetycznych, przez co najnowsze proszki antykoncepcyjne mają mniejszą ilość skutków ubocznych. Jednak nie oznacza to, że nowoczesne pigułki antykoncepcyjne sprawdzą się u wszystkich kobiet. Niektóre kobiety lepiej reagują na tabletki hormonalne starej generacji, bo są im bardziej pomocne przykładowo w leczeniu bolesnego miesiączkowania. 

Sprawdź: Po jakim czasie działają tabletki antykoncepcyjne?

Jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne

Jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne (tzw. minipigułki) to leki najnowszej generacji. Różnią się od pigułek dwuskładnikowych tym, że zawierają wyłącznie jeden hormon – jest nim progestagen. Ich działanie jest łagodniejsze, wykazują mniej skutków ubocznych, ale niekoniecznie sprawdzą się u wszystkich kobiet, jest to bowiem kwestia bardzo indywidualna.

Jedno opakowanie jednoskładnikowych leków hormonalnych zawiera 28 tabletek, które stosować należy każdego dnia o tej samej porze. Po ukończeniu jednego opakowania, od razu zacząć należy brać drugie. Nie występuje żadna przerwa pomiędzy opakowaniami. Minusem jednoskładnikowych tabletek jest fakt, że często powodują nieregularne krwawienia, które z upływem czasu mogą zupełnie zaniknąć.

Antykoncepcyjne działanie minipigułki opiera się na zwiększeniu lepkość śluzu szyjkowego, przez co utrudnione jest przemieszczanie się plemników. Część tabletek jednoskładnikowych hamują również owulację.

Ten rodzaj tabletek antykoncepcyjnych jest szczególnie polecany kobietom karmiącym, ponieważ nie zawierają estrogenu, który hamuje laktację. Dobrze tolerowany jest również przez młode kobiety przed dwudziestym piątym rokiem życia oraz przez nastolatki. Dobre powinny być też dla osób, które źle znoszą wysokie dawki hormonów w tabletkach dwuskładnikowych.

Zobacz też: Tabletki antykoncepcyjne i ich skutki uboczne

Tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe

Dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne zawierają dwa rodzaje hormonów: syntetyczne progesteron (czyli progestagen) oraz estrogen. Ten rodzaj pigułek antykoncepcyjnych jest najczęściej stosowany u kobiet. 

Przyjmowanie dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych najczęściej polega na schemacie 21 + 7, czyli każdego dnia o tej samej porze zażywa się tabletkę (przez okres 21 dni), a po upływie tego czasu robi się 7-dniową przerwę, podczas której dochodzi do krwawienia z odstawienia, i potem rozpoczyna się branie drugiego opakowania. 

Znajdziemy również tabletki hormonalne dwuskładnikowe, które przyjmowane są w schemacie 24 + 4, czyli przez okres 24 dni zawsze o tej samej porze zażywa się jedną tabletkę aktywną z hormonami, a przez kolejne 4 dni przyjmuje się tabletki nieaktywne, czyli tabletki bez hormonów, tzw. placebo. W opakowaniu jest wtedy 28 tabletek, spośród których 4 są innego od reszty koloru. 

Obydwa te schematy są tak samo skuteczne.

Zobacz również: Nagłe odstawienie tabletek antykoncepcyjnych, a okres i ciąża

Dwuskładnikowe tabletki antykoncepcyjne – rodzaje:

• tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe jednofazowe: zawierają one najmniej hormonów porównując je do dwuskładnikowych tabletek dwufazowych oraz trójfazowych. Są też najbardziej uniwersalne – większość kobiet może je stosować, niezależnie od wieku; nadają się też do matek karmiących dzieci,
• tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe dwufazowe: poleca się je te tym kobietom, które cierpią na nieregularne, bolesne miesiączkowanie. Zwykle jednak lekarze przepisują je rzadko, bo dochodzi do zmniejszenia ich skuteczności w sytuacji, gdy jedna pigułka zostanie zastosowana z ponad 6-godzinnym opóźnieniem,
• tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowe trójfazowe: są najrzadziej przepisywane. Trzeba je stosować z dużą ostrożnością, w ściśle określonym porządku zgodnym z harmonogramem. Polecane są w okresie menopauzy oraz u kobiet, które nie tolerują leków hormonalnych jednoskładnikowych. 

Tak zwane niskodawkowe tabletki antykoncepcyjne, inaczej „antykoncepcja ultralekka” to pigułki o obniżonej dawce hormonów. Są tak samo skuteczne jak pozostałe leki hormonalne, ale inny jest schemat ich przyjmowania. 

Zobacz też: Antykoncepcja a karmienie piersią: Jaka antykoncepcja jest najbezpieczniejsza podczas karmienia piersią?

Rodzice pytają, o rodzaje tabletek antykoncepcyjnych:

Jak działają tabletki antykoncepcyjne?

Działanie tabletek antykoncepcyjnych jest różne w zależności od tego, czy są to tabletki jednoskładnikowe czy dwuskładnikowe. W przypadku leków dwuskładnikowych polega ono na zatrzymywaniu dojrzewania pęcherzyków Graafa oraz hamowaniu owulacji, a także zmienianiu właściwości śluzu szyjki macicy w taki sposób, aby utrudnione było przemieszczanie się plemników. Dodatkowo dwuskładnikowe pigułki antykoncepcyjne powodują zmienianie właściwości błony śluzowej macicy, przez co nie dojdzie do zagnieżdżenia się zarodka w macicy (czyli nie dojdzie do tzw. implantacji) i zarodek obumrze w upływie kilku dni. 

W przypadku jednoskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych działanie opiera się na zwiększeniu lepkości śluzu szyjkowego, czego konsekwencją jest utrudnienie przemieszczania się plemników. Część tego rodzaju tabletek antykoncepcyjnych hamuje również owulację.

Zobacz również: Odstawienie tabletek antykoncepcyjnych

Jak wygląda okres podczas brania tabletek antykoncepcyjnych?

Warto mieć świadomość tego, że podczas przyjmowania leków antykoncepcyjnych występujące krwawienie nie jest typową miesiączką. Jest to natomiast tzw. krwawienie z odstawienia, które pojawia się w okresie przerwy w trakcie stosowania antykoncepcji hormonalnej. Krwawienie z odstawienia jest zupełnie naturalną reakcją kobiecego organizmu po ukończeniu 21-dniowego stosowania dwuskładnikowych pigułek antykoncepcyjnych. Z uwagi na to, że tabletki antykoncepcyjne mają również wpływ na ograniczenie przyrostu grubości błony śluzowej macicy, dochodzi do tego, że mniejsza jej część ulega złuszczeniu, przez co występujące w tym czasie krwawienie jest mniej obfite, mniej bolesne oraz krótsze od tradycyjnej, fizjologicznej miesiączki. 

W czasie stosowania antykoncepcji hormonalnej możliwe jest przesunięcie krwawienia o około 2-3 miesiące, jeśli przyjmujemy ją bez przerwy. 

Pamiętajmy, że krwawienie z odstawienia nie jest typową menstruacją, która naturalnie występuje u kobiety. Jest ono bowiem wynikiem przerwy w przyjmowaniu leków hormonalnych. Przerwa, która występuje pomiędzy opakowaniami stanowi wynik zasad korzystania z dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych. Po ukończeniu jednego opakowania należy zrobić 7-dniową przerwę od przyjmowania hormonów (albo przyjmować w tym okresie tzw. tabletki placebo, czyli niezawierające hormonów). Krwawienie występujące w tym czasie to reakcja organizmu na zmniejszenie dawki hormonów. Najczęściej plamienie pojawia się w drugim lub trzecim dniu przerwy od przyjmowania tabletek.

Warto wiedzieć, że (szczególnie na początku terapii hormonalnej) krwawienie może się nie pojawić. Z początku może ono być nieregularne.